De eerste fase van het onderzoek naar een warme, groenterijke schoollunch geïnitieerd door Kokkerelli – Stichting Kids University For Cooking en uitgevoerd door het Programma Jeugd, Voeding en Gezondheid, vond plaats in september en oktober 2023. Dit onderzoek is mede tot stand gekomen met de steun van JOGG en Gezonde Basisschool van de Toekomst / LiFi binnen de Regiodeal en de projectpartners Universiteit Maastricht en Brightlands Campus Greenport Venlo.
De warme, groenterijke schoollunch werd tijdens de lunchpauze aangeboden. Kinderen eten gemiddeld te weinig groenten, het verwerken van van meer groenten in een warme lunch is een relatief makkelijke manier om de groenteconsumptie te verhogen. Een gezond eetpatroon is niet alleen belangrijk voor de gezondheid op jonge leeftijd, maar speelt ook een belangrijke rol in het voorkomen van bepaalde ziekten op latere leeftijd.
In totaal kregen 455 kinderen de lunch aangeboden. In deze fase van het onderzoek werden kinderen, ouders en leerkrachten gevraagd naar hun mening over de maaltijden en werd gekeken naar (veranderingen in) het eetgedrag thuis. De resultaten worden gebruikt ter voorbereiding op de tweede fase van het onderzoek, dat plaats zal vinden van februari t/m mei 2024. Tijdens deze fase wordt specifiek gekeken naar de effecten van de lunch op de groenteconsumptie, concentratie en stemming van kinderen.
Onderzoeksresultaten
Kinderen
Ten eerste de onderzoeksresultaten van de kinderen die deelnamen aan het onderzoek.
38% van de kinderen geeft aan thuis méér groenten te zijn gaan eten.
40% heeft nieuwe groenten geproefd. Van deze kinderen wil 43% deze groenten vaker eten. Paprika, pompoen, wortel, spruitjes, mais, kool, tomatensoep, asperge, tomaat, limoen, basilicum, aardappel, broccoli, komkommer, prei, spruitjes worden hierbij het vaakst genoemd.
42% lust nu groenten die ze eerst niet kenden. Hierbij gaat het om de volgende groenten: aardappel, mais, pompoen, komkommer, erwten, broccoli, prei, champignon, aubergine, warme paprika, witte bonen, courgette, tomaat, biet, wortel, ui (verwerkt in een gerecht), pompoen (verwerkt in een gerecht).
Ook gaven de kinderen hun mening over de lunches, waar leuke quotes uit kwamen.
"Het was heel lekker, dat had ik niet verwacht. De mensen die de lunch hebben gemaakt, hebben dat goed gedaan!"
'Ik lust helemaal geen groente en wilde het ook nooit proeven, maar vanaf nu wel."
"Ik heb alles geproefd, eerst vond ik dat heel moeilijk, maar dat gaat nu heel goed."
Ouders
Ook ouders waren een belangrijke groep binnen de eerste fase van het onderzoek. 41% van de ouders gaf tijdens het onderzoek aan dat hun kind thuis meer groenten wil proeven. Een vergelijkbaar percentage, 40%, gaf aan dat hun kind nieuwe gerechten met groenten wil proeven thuis. Ook de ouders gaven hun mening over de lunch.
“Mijn kind vond het erg leuk dat het elke dag een verrassing was wat er werd geserveerd!”
“Het bewustzijn over voeding is toegenomen. We praten er thuis over aan de keukentafel”
“Mijn kind heeft genoten van de maaltijden”
Educatie
Naast de schoollunch kregen de deelnemende basisschoolgroepen educatie over voeding. Het educatiemateriaal, ontwikkeld door Kokkerelli in samenwerking met Smaaklessen, bestaat uit een aantal kaartjes met interactieve lesjes en opdrachten. Het doel van deze lesjes is om leerlingen bewust te maken van het belang van goede voeding, maar ook om hun kennis over voeding te verbreden. De kaartjes zijn gebaseerd op de pijlers van het SLO (het landelijk expertisecentrum voor het curriculum op basisscholen) en zijn afgestemd op de leeftijd van de kinderen. Leerkrachten werd gevraagd om deze lesjes vlak voor of tijdens de schoollunch aan hun leerlingen te geven.
Conclusie fase 1 van het onderzoek
De resultaten van deze eerste testperiode laten zien dat het haalbaar is om een warme, groenterijke schoollunch aan te bieden op basisscholen. Leerkrachten worden ontzorgd met dit specifieke lunchmodel. Er werd door alle onderzochte groepen (leerlingen, ouders, leerkrachten) positief gereageerd op de lunches. In aanloop naar volgende fases is het wel belangrijk om verbeterslagen te maken in de smaak en variatie van de gerechten.