Bodemprijzen
Toch zijn de verwachtingen voor de rest van 2018 ondanks de tegenvallende start niet slecht. De overvloedige aanvoer vanuit het zuiden hoeft niet per se negatief te zijn volgens Philip. "Er is vaak een dieptepunt in de kasgroentenprijzen nodig om de aanvoer vanuit het zuiden te laten stoppen. Er moet als het ware een bodem gelegd worden van waaruit de prijs langzaam weer kan gaan stijgen. Op het moment dat Spaanse telers de prijzen in Nederland dusdanig slecht vinden dat het niet langer rendabel is om hun product op de Nederlandse markt te brengen, stopt de zuidelijke aanvoer vanzelf en neemt het aanbodoverschot af. Sowieso loopt het kasgroentenseizoen in Spanje langzaam op zijn eind. Vraag en aanbod komen vanaf dat moment in Nederland weer meer in balans en de prijs voor Nederlandse kasgroenten kan dan weer toe gaan nemen."
Een loods vol tomaten bij Vergro
Maar niet alleen overaanbod vanuit het zuiden heeft een negatief effect op de prijsvorming van kasgroenten gehad. Volgens Dominiek Noppe van Vergro, exporteur van het complete AGF-pakket van voornamelijk Belgische bodem, zorgden ook winterse temperaturen in Nederland en België voor minder vraag naar kasgroenten dan bijvoorbeeld in 2017. "Op het moment dat het tot lang in het voorjaar koud blijft, blijven mensen langer wintergroenten eten en is de vraag naar tomaten en paprika's gewoon lager. Dat helpt dan vervolgens ook niet meer voor de prijsvorming."
Een bijkomend probleem aan de vraagkant is volgens Dominiek het ontbreken van kasgroenten afname vanuit Rusland vanwege boycots. "Vroeger waren april en mei topmaanden voor de vraag uit Rusland, maar nu is die vraag er niet."
Eén-op-één-contracten
Ook meer in het algemeen zijn april en mei normaal gesproken gunstige maanden voor de prijsvorming van kasgroenten volgens Philip. "De weken tot en met week 21, zeg maar eind mei, zijn normaal gesproken 'dure weken'. Vervolgens komt de handel door toenemende warmte vaak onder druk te staan om dan tegen het najaar over het algemeen weer op te leven. Dan is er vaak nog wel een 'leuk' najaar mogelijk."
Waar Van Geest International en Gemex, net als Vergro exporteur van vooral (kas)groenten waaronder voor een derde deel tomaten, hun producten vooral via veilingen en handelshuizen betrekken, nemen Quality Queen en Vergro producten doorgaans direct van de teler af. "Wij telen wat de klant vraagt," aldus Marco.
Ook Vergro, dat in 2018 zijn vijftigjarig jubileum viert, richt zich steeds meer op één-op-één-contracten met telers. Vergro haalt tachtig tot negentig procent van zijn producten uit België. Tomaten en sinds 2018 ook aubergines worden al via één-op-één-contracten aan Vergro geleverd, waarbij Vergro tachtig tot honderd procent van de producten van de individuele teler vermarkt. Vergro stuurt vervolgens de teler op het gebied van kleuren, maten en verpakking op basis van vragen vanuit de markt.
Specialties
Naast de handel in reguliere kasgroenten zoals de losse tomaat en de rode paprika, is er de laatste jaren ook een toenemende vraag naar specialties zichtbaar. Sven Jordens van Gemex, dat voornamelijk exporteert naar Duitsland, ziet vooral een toenemende vraag naar zoete puntpaprika's en specialty tomaten. Ook Philip ziet de trend en niet alleen in Nederland. Ook over de grens neemt de vraag naar specialties toe. "De introductie van specialties duurt daar wel iets langer. Het laten wennen van de mensen aan hogere prijzen heeft tijd nodig."
Waar vraag en aanbod bij reguliere kasgroenten al van groot belang zijn, daar is dat in nog sterkere mate het geval bij specialties volgens Dominiek. "Er zijn voor 2018 meer specialties aangeplant dan in 2017, maar specialties vertonen ook grotere prijsschommelingen." Wanneer in één klap het aanbod aan specialties sterk toeneemt, is het risico groot dat de vraag naar een nog relatief onbekend product niet direct volgt. "Dan ontstaat er dus een overaanbod en is het moeilijker om een rendabele prijs voor de teler te bereiken. Specialties hebben nu eenmaal een hogere kostprijs en daarom is het prijstechnisch belangrijk dat er niet te snel teveel aanbod ontstaat." Philip: "Met het in een keer op de markt brengen van grote aantallen breng je de prijs naar beneden en maak je een noviteit als het ware direct weer kapot."
De vrachtwagens van Van Geest zullen weer heel wat kilo's kasgroenten vervoeren in 2018
Koffiedik
Hoewel de aanvoer vanuit het zuiden naar verwachtingen eind april stopt en Dominiek geen groei ziet in het kasgroentenareaal in België en het aanbod wat dat betreft gelijk blijft ten opzicht van 2017, blijft het lastig om een seizoensvooruitzicht te geven. Veel hangt af van het weer en de productie in de rest van Europa. "Alleen aan de hand van vraag en aanbod kun je echt iets over de prijzen zeggen." Toch verwachten alle genoemde exporteurs een goed jaar, want een slechte seizoensstart zegt ook niet alles. "Voorlopig blijft het echter koffiedik kijken. Bel me anders aan het eind van 2018 nog eens. Een terugblik is namelijk veel makkelijker," sluit Marco met een kwinkslag af.
Het origineel van dit licht bewerkte artikel verscheen eerder in editie 4, 32e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Gemex
www.gemex.be
Sven Jordens
gemex@gemex.be
Quality Queen
www.qualityqueen.nl
Marco Persoon
marco@qualityqueen.nl
Van Geest International
www.vgibv.nl
Philip van Geest
pvg@vgibv.nl
Vergro
www.vergro.com
Dominiek Noppe
dominiek.noppe@vergro.com