"vereniging meer dan GMO"
Kleinere telers malen niet over uitblijven GMO
Het is weer pet met de GMO. Sinds vorig jaar oktober kunnen vier grote, Nederlandse erkende coöperaties geen gebruik maken van de Europese subsidies. Hun benodigde meerjarenplannen verliepen toen. Drie van de vier vonden de regels te onduidelijk om nieuwe in te dienen en de plannen van de vierde werden afgewezen. Een jaar verder hebben alle vier de coöperaties opnieuw besloten een jaartje van de Europese subsidies af te blijven. Tussen oktober 2015 en oktober 2016 ontvingen deze vier gezamenlijk nog 15,2 miljoen euro subsidie. Nu echter lijkt het de leden van de clubs niet veel meer te kunnen schelen. Met name onder kleinere telers - tot een hectare of 3 - is er weinig emotie te bespeuren bij het tweede pauzejaar. "Dat gaat toch alleen maar naar de grotere jongens", is de heersende gedachte. Overstappen naar een van de telersverenigingen die wel van de subsidies gebruik kunnen maken, zien ze al helemaal niet zitten.
Prettig
De Oosteindse paprikateler Tom Moerenhout maalt er in ieder geval niet echt om. "Natuurlijk is het prettig dat je voor de biologie een bijdrage krijgt. Dat was van het jaar helemaal niet het geval, en dat mag natuurlijk wel terugkomen." Maar overstappen, dat gaat hem niet gebeuren. "Ieder jaar verzinnen ze wel iets. Ik hoor meer bij de oudere categorie telers. Ik ben van RBT naar Greenery gegaan en uiteindelijk toch weggegaan naar Van Nature. Ik wil focussen op een goed product maken en daarvoor een eerlijke, gelijke beloning krijgen, daar gaat het me om."
Vraag en aanbod
Ook cherrytomatenteler Ralph Steegh heeft niet overwogen zijn heil elders te gaan zoeken nu blijkt dat Coforta nog een pauzejaar inlast. "Geen seconde aan gedacht, we zijn pas een jaar lid", vertelt de Limburgse teler. "Natuurlijk volgen we het wel op de voet. Het geld is prettig, maar de GMO geeft ook verplichtingen. Zonder geeft misschien wat meer vrijheid. Als we het willen doen, moet de regeling natuurlijk begrijpelijk en duidelijk zijn." Zaken als de terugbetaling voor het enten enkele jaren geleden dragen ook niet bij aan het enthousiasme over de regels. "Je kunt je bovendien afvragen of het GMO-verhaal de markt verbeterd heeft. Dat was de bedoeling ervan, maar als BV Nederland hebben we door de regeling misschien vraag en aanbod niet altijd goed in het oog gehouden. Dan is het zonder GMO zo slecht nog niet."
"Meer dan GMO"
Juist in de biologische kasgroententeelt kan GMO-subsidie best wat opleveren. Toch blijft bio-teler Rob van Paassen trouw aan Nautilus. "Nautilus is de enige telersvereniging die enkel biologisch product verzamelt. Daardoor is de hele organisatie gebaseerd op waar telersverenigingen eigenlijk voor bedoeld zijn: vereniging van de vermarkting." Daarom vindt hij het eigenlijk raar dat juist het nieuwe Operationele Plan van Nautilus is afgewezen. "Maar als de telersvereniging doet wat-ie moet doen, is het niet-hebben van GMO minder erg. Het gaat om het vertrouwen in de organisatie en de vermarkting en niet alleen om die centen."
Het echte probleem vindt Rob dat telers internationaal wel over de subsidiegelden kunnen beschikken. "In Nederland lijken de regels enorm streng te zijn, uit angst voor Brusselse sancties. Daardoor werken we internationaal gezien juist oneerlijke concurrentie in de hand. Telers over de grens kunnen wel gebruik maken van de subsidies. Dan is het speelveld juist niet gelijk."