Rekenmodel voorspelt meerproductie AntiReflect nauwkeurig
Bij de ontwikkeling van nieuwe coatings is het van belang om snel de voordelen voor de teler te kunnen inschatten. Mardenkro hecht veel waarde aan onafhankelijke beoordeling en laat standaard alle nieuwe coatings doormeten in het Lichtlab van de Business Unit Glastuinbouw van Wageningen University & Research. Dit geeft een goed zicht op de fysische eigenschappen. Vervolgens is de vraag hoe het gewas presteert onder een nieuwe coating. Modelberekeningen kunnen dat goed voorspellen en zijn een stuk sneller dan praktijkproeven.
Wageningen UR heeft met het gewasmodel Intkam het effect van AntiReflect berekend, zodra de nieuwe coating praktijkrijp was. De proeven, die sinds 2015 lopen, bevestigen die uitkomsten.
Fotosynthese en groei
"Intkam is een rekenmodel dat groei, ontwikkeling en productie van kasgewassen berekent. We gebruiken al modellen sinds de jaren '70 en die zijn steeds verbeterd. Er is dus inmiddels sprake van decennia kennisopbouw", vertelt onderzoeker Anne Elings. "Het hart van het model is de berekening van fotosynthese, ademhaling en ontwikkelingssnelheid. De uitkomsten daarvan worden vertaald in groei en productie."
Sommige processen verlopen bij alle gewassen hetzelfde, zoals de fotosynthese, andere zijn gewasspecifiek, zoals aanleg van blad, bloemen en vruchten. De onderzoekers voeren het gewas, de teeltstrategie en klimaatgegevens in het computermodel in. Voor betrouwbare uitkomsten is veel gewaskennis nodig. Intkam functioneert nu goed voor: tomaat, komkommer, paprika, roos, gerbera en chrysant.
Benutting extra licht
Licht dat op het kasdek valt, kan door het glas heen gaan (transmissie), geabsorbeerd worden of weerkaatsen. De coating AntiReflect vermindert de weerkaatsing, zodat de transmissie groter wordt. Uit metingen in het Lichtlab blijkt dat de lichtwinst 3% bedraagt, in alle seizoenen.
Om te berekenen wat het gewas met dat extra licht kan doen, moet eerst het effect op het kasklimaat duidelijk zijn. Dat wordt berekend met een ander model, namelijk Kaspro. "Collega Frank Kempkes heeft voor een heel jaar per uur het effect van AntiReflect doorgerekend, op basis van gegevens over buitenklimaat en kaskenmerken. Het resultaat is een lichtprofiel over het jaar heen. Onderdelen daarvan zijn diffuus en direct licht, PAR (fotosynthetisch actieve straling), NIR (near infra red: warmtestraling) en UV-straling", vertelt hij.
Dat lichtprofiel plus de klimaatgegevens zijn ingevoerd in Intkam om voor ieder uur van de lichtperiode de fotosynthese op verschillende hoogtes in het gewas te berekenen. De uitkomsten zijn opgeteld tot de fotosynthese van het totale gewas. "Op basis daarvan kom je tot een bepaalde groei per dag. Vervolgens is de vraag hoe de plant de assimilaten verdeeld over de organen. Daar is veel gewaskennis voor nodig, en die is in de loop van de jaren opgebouwd", vertelt Elings.
In de praktijk blijkt dat modelberekeningen vaak per bedrijf moeten worden gefinetuned omdat iedere tuinder net even anders teelt. "Het helpt dan om de meerproductie in percentages weer te geven. Bijvoorbeeld: de productie van een standaardteelt tomaten onder AntiReflect ligt 3,2% hoger dan zonder coating. En bij chrysant is dat 3,4%", zegt hij.
Extra licht in winter welkom
Extra licht tikt vooral aan als het lichtniveau nog niet zo hoog is, bijvoorbeeld in de wintermaanden. Dat heeft vooral te maken met de kenmerken van de fotosynthese. Die stijgt snel bij toenemend licht, maar bij hogere lichtniveaus vlakt hij af. Zolang je in het steile stuk zit, geeft elk procent extra licht een grote bijdrage. In het vlakkere stuk is de bijdrage geringer. "Dat is ook de reden dat roos onder AntiReflect met 2,8% meerproductie wat minder presteert dan chrysant. Bij roos hebben we namelijk met een hoger niveau van de assimilatiebelichting rekening gehouden. Extra licht tikt dan relatief minder aan", vertelt de onderzoeker. Daar staat wel tegenover dat roos de extra assimilaten bij meer licht vooral naar de oogstbare delen stuurt. Daardoor valt het verschil weer mee.
De kampioen meerproductie onder AntiReflect is komkommer met 5,1%. Dat komt omdat de extra assimilaten grotendeels naar de vruchten gaan. De twee andere gewassen die met Intkam doorgerekend zijn, zijn paprika en gerbera, met meerproducties van respectievelijk 2,9% en 2,6%.
Elings: "Hoe meer licht er is – natuurlijk licht of assimilatielicht – hoe sterker het effect van AntiReflect zal zijn. Ook bij de hogere lichtniveaus, waarbij de fotosynthese afvlakt, blijkt het tegengaan van reflectie nog een bijdrage te leveren. De productiewinst wordt in vrijwel alle maanden gerealiseerd."
AntiReflect nu verkrijgbaar
Mardenkro verkoopt momenteel de eerste 50 hectare AntiReflect.
Voor meer informatie:
Mardenkro
Paul van Gils
+31 6 46 05 72 23
paul@mardenkro.com