Paul Leenheer kan momenteel ongeveer elk sprietje groen uit zijn kas verkopen. Op zijn bedrijf van 3 hectare in Zwijndrecht teelt hij diverse paksoi en diverse slasoorten als lollo bionda, lollo rossa en kropsla. "En overal is vraag naar. Alles wat je hebt, kun je verkopen." Maar dat is juist het probleem. Ook bij Paul is er simpelweg niet veel product. "En het grootste deel van de teelt is al verkocht. De prijzen staan vast en je zit precies in de periode dat het hier het beroerdste groeit. Je kunt niet even bijspringen – was het maar zo!"
"Alles valt samen"
Paul verwacht dat de tekorten nog aan blijven houden. "Vanmorgen hoorde ik dat het volgende week beter wordt, maar ook dan is het nog niet zo snel opgelost – het moet ook nog groeien. En dan is het einde van het Spaanse seizoen al weer in beeld. Zodra de temperatuur te hoog wordt, is het klaar." Het verbaast de teler dan ook flink dat juist de grote retailbedrijven weinig begrip voor de situatie lijken te hebben. "Al denk ik niet dat dit ooit eerder is voorgekomen. Zes weken geleden ging het al fout in Spanje, nu komt dit er overheen. Met sneeuw in Italië en kou in Frankrijk en Griekenland heeft heel Zuid-Europa een duw gehad. Het valt allemaal samen. Ja, je hebt toch met de natuur te maken. Die laat zich niet sturen."
De teelt van kropsla in de Nederlandse kassen is al decennia aan het dalen en door fusariumproblemen is het de laatste jaren nog verder teruggelopen. De schimmel komt weliswaar niet op in de winter, maar een aantal telers heeft ervoor gekozen een andere soort groente of bloemen in de kas te zetten. Met de problemen in Zuid-Europa en de lage productie in Nederland lijkt de sla-teelt op water momenteel spekkoper. Toch is dat voor Paul geen vanzelfsprekende stap. "Nu kun je het misschien goed verkopen, maar je kostprijs gaat met de teelt op water flink omhoog. In het hogere segment, voor Scandinavische landen bijvoorbeeld, kun je dat waarmaken, maar de Nederlandse snijderijen gaan toch voor goedkoper product."
Links de teelt in Spanje, rechts in Nederland
Andijvie uit de kas
Ook teler Nico Kooijman ziet de prijzen oplopen, maar ook hij gaat nog niet juichend door de kas. "Het groeit hier ook veel langzamer, dus veel aanbod hebben we niet. Een paar pallets per dag misschien. Dat loopt in het voorjaar pas weer. Als er nu in Spanje gepoot wordt, hebben ze over 5 a 6 weken weer product." Nico teelt andijvie en krulandijvie op 3 hectare in Ridderkerk. Ook die teelt is in Nederland bijna verdwenen. "De snijderijen draaien inmiddels helemaal op Spaans product. Onze kasandijvie is voor de verse markt. We zijn het van oudsher altijd blijven doen. We kunnen het via The Greenery afzetten." Doordat de Spaanse andijvie echter schaars is, zit iedereen krap en gaan de prijzen op de vrije markt omhoog. "Maar dat weet je natuurlijk niet van tevoren. Als je in september, oktober geplant hebt, kun je er nu ook niets meer aan doen. Maar het is mooi meegenomen."
Gaten dichten
In de winkel gaan kroppen ijsbergsla voor twee euro over de toonbank. Henk van Doorne uit 's-Gravenzande heeft zo'n 80.000 kroppen sla in zijn kas staan. "Vorig jaar kreeg ik 15 tot 18 cent per krop, nu is de prijs per krop 55 tot 60 cent. Ik kan nu het financiële gat van vorig jaar dichten met deze prijzen, want voor 15 cent kun je geen krop telen", vertelt hij aan de WOS. Toch staan er nog wat lege plekken in zijn kas. Henk vertelt dat het geen zin heeft om nu nog zijn hele kas vol slaplantjes te zetten. "Een klein plantje doet er al snel 8 weken over voordat het een volgroeide krop is. Tegen die tijd is de markt allang weer anders en profiteer ik niet meer van die goede prijs die ik nu krijg. "