Gilbert Heijens, Horti-Consult International
Nederlandse roots voor Braziliaans tuinbouwgebied Holambra
In de jaren na 1948 heeft de Nederlandse regering een groot grond gebied in Brazilië aangekocht. Veel Nederlandse tuinders zijn naar dit gebied geëmigreerd. Kolonie Holambra is gesticht door de katholieke kerk. De naam komt voort uit HOLlandAMerikaBRAzilie. De kolonie is namelijk opgezet met financiële middelen van de overheden uit deze drie landen (de landen hebben de gronden gekocht). Brazilië participeerde om het binnenland te ontwikkelen. De stukken grond werden verdeeld onder de emigranten. Brazilië was een van de weinige landen waar nog in kolonieverband geleefd mocht worden. Vandaar dat het in trek was bij de Nederlanders. In deze kolonies was het leren van de Portugese taal niet belangrijk. De coöperatie zorgde voor alles wat de emigranten nodig hadden. In 1960 is elektriciteit aangelegd. In Holambra was een slechte bodemvruchtbaarheid en klimaat voor de boeren uit Nederland. Na veel mislukte oogsten zijn 700-800 Nederlanders gebleven (80% is terug gegaan naar NL). Inmiddels worden veel van de agrarische bedrijven gerund door de derde generatie, die nauwelijks nog Nederlands spreekt. Holambra heeft ongeveer 12.000 inwoners. De laatste jaren worden er veel bloemen geteeld en deze worden op een veiling welke een kopie is van de Nederlandse veiling geveild. De prijzen zijn echter slecht en daardoor schakelen sommige telers nu over op groenten. Veel huizen zijn voorzien van geveltjes. Er staat een molen en aan alles lijkt het als of je in Nederland bent. Alleen staan hier palmen. Het is er warm en er schijnt bijna altijd de zon.
Agrarische sector in Holambra
De grondprijs is rond de 6 tot 8 /m2. Hoe noordelijker. Grasland was financieel niet interessant in de regio. Maar door de paardenhouderij neemt de vraag naar grasland toe. De tuinbouw is sterk ontwikkeld in het gebied. 5000 ha is in gebruik door coöperatieleden van veiling Holambra. Het is moeilijk personeel te vinden in de regio. Veel mensen trekken naar de stad Sao Paulo om in de industrie te werken. Loon in tuinbouw is gemiddeld 700 Amerikaanse dollar /maand.
In Holambra staan ook veel sinaasappelboomgaarden. Veel van deze boomgaarden zijn verouderd en hebben weinig toekomst.
Rijk Zwaan
Inmiddels hebben zich in Holambra enkele zaadbedrijven gevestigd. Eén daarvan is Rijk Zwaan. Sinds kort hebben zij een nieuwe vestiging in gebruik genomen. Eerst was het bedrijf ondergebracht bij Theo Vermeulen. Theo is 51 jaar en geboren in Brazilië (Holambra). Jaren lang is hij werkzaam geweest bij Rijk Zwaan, maar is uiteindelijk een eigen tuinbouwbedrijf gestart. Het zijn meest folie kassen met houten onderbouw. Alles wordt geteeld op substraat: emmers met daarin een mengsel van bast van pijnboompitten en verbrande rijst. Hij heeft een aantal jaren de selectieproeven voor Rijk Zwaan uitgezet. Op dit moment teelt men samasanotype van het ras Idolinie en cocktail komkommers rassen Mesine en Lyrino. Alles wordt verpakt en voorzien van eigen label. Daarnaast heeft hij nog kruiden zowel binnen als buiten. Deze worden alle gesneden en verpakt. Wat hij teelt, heeft hij tegen vaste prijzen over het gehele jaar met de afnemers al vastgelegd. Theo heeft 2 zonen en mogelijk wil een van de zonen het bedrijf wel voortzetten. De contacten in Nederland zijn altijd nog aanwezig om dat 2 broers van hem terug gegaan zijn naar Nederland.
Nieuwe vestiging Rijk Zwaan
Door de groei van afzet van zaden in Brazilië heeft Rijk Zwaan een nieuw bedrijf opgezet vlak bij de oude locatie van Theo Vermeulen deze is begin september volledig opgestart. Rijk Zwaan heeft het 7 fasen beleid ( wat ook bij ander zaadbedrijven van toepassing is). De 1e fase is de ontwikkeling van een ras. De 2e fase is selectie. 3e fase is selectie en naam. 4e fase is zaad productie. 5e fase is Top ( zaad duurder dan goud) 6e fase is afgaande markt. 7e fase is Leegverkoop. Op het bedrijf vindt een selectie plaats voor de Tropicale Breeding Markt voor Brazilië. In het open veld staat een grote selectie van tomatenrassen: meest grove tomaten en pruimtomaten. Daarnaast staat een moderne foliekas geheel afgesloten voor insecten, waar ook tomatenrassen en aubergine en paprikarassen in worden geselecteerd. In het open veld heeft men nog een selectie van allerlei slarassen.
Zoals het er nu voorstaat, is ook deze nieuwe locatie al te klein. De uitbreidings-mogelijkheden op de locatie zijn er niet of te ongunstig en dus wordt haastig gezocht naar een beter locatie voor langere termijn, maar deze blijft wel in Holambra.
Mallmann Tomaten in de regio Florenzo
Dit tuinbouwbedrijf ligt buiten het Holambra gebied. Het bedrijf heeft een oppervlakte van 4 ha waar voornamelijk losse cocktailtomaten worden geteeld van het ras Bellastar (Sakata). Bij aankomst op het bedrijf moet iedereen zich legitimeren en alle gegevens op A-4 formaat noteren. Daarna krijgen we allen een haarnetje en moesten we onze voeten in een bak met kalk zetten voor dat we het bedrijf kunnen betreden. Het bedrijf bestaat uit foliekassen met een Venlo bouw. De onderbouw is van hoge houten palen. Het is een type ZON kas omdat de rijen haaks op de nok richting lopen. In de gevels is een soort Pad en Fan systeem aangebracht. In Brazilië is het niet mogelijk met hommels te werken en dus moet alles met tikken op de draden bestoven worden. Om te voorkomen dat de haken van de draad vallen, wordt na zakken de draad weer met een slag op de haak vast gezet.
De planten zijn geënt op de onderstam Emperador en getopt. Plantafstand van 2,2 stengels. De planten staan in emmers. Het teeltmedium bestaat uit bast van pijnboompitten en verbrande rijst en kaf. Kosten ongeveer 57 euro per m3. Coccus vindt men te veel met een prijs van 70 euro/m3. De productie is 13 – 14 kg op jaar basis. Er wordt gewerkt met een Piva Computer. Op afdelingen waar het druppelsysteem niet volledig werkten, werden 2 emmers op elkaar gezet om de buffer voor de plant te vergroten. Alle product gaat verpakt en voorzien van eigen label naar supermarkten in Sao Paulo.
Bekijk de fotoreportage hier.
Voor meer informatie:
Gilbert Heijens
Horti-Consult International
info@horti-consult.nl
www.horti-consult.nl