Tholen - Maart is de maand waarin de lokale Nederlandse teelt van Aziatische groenten de import stukje bij beetje gaat vervangen. Gekkigheden bleven deze winter uit in Spanje en Italië en dus was het wat de handel in Aziatische groenten betreft 'een hele makkelijke winter'.
Dat constateert Cees Visser van Asian Crop begin maart als we hem bellen terwijl hij in de auto zit om van de ene naar de andere van zijn drie kassen aan de Ebberstraat in Velden te rijden. "Toch wel zo handig als ik wat spullen mee wil nemen," verklaart hij zijn autoritje. Een bakfiets? Ja, die heeft hij ook, maar daar zitten doorgaans de kinderen in, erkent hij lachend. Fietsen zou nochtans zo gek nog niet zijn nu begin maart het voorjaarszonnetje stevig schijnt. "Het lijkt in de kas haast wel zomer. Dit is de periode dat alles in elkaar groeit. Dan is het zaak goed op te letten dat we niet te veel product hebben, maar ook niet te weinig. Daarvoor zetten we onze ervaring in."
Ervaring hebben ze genoeg bij het teelt- en handelsbedrijf. Al in 1999 ruilde Leo, de vader van Cees, een stukje van zijn radijskas in voor de teelt van Aziatische groenten. Hij had er op reis in Azië kennis mee gemaakt. Tegenwoordig runnen Cees en zus Daniëlle het familiebedrijf.
's Winters komt er veel product uit Spanje en snijden ze in Velden 'een beetje bij'. In het voorjaar nemen de volumes in de Nederlandse kassen weer toe. Dan komt daar de focus op te liggen. "Alles komt nu bij elkaar. Alleen in december is het echt even koud geweest. Veel kou heeft de plant niet gehad, dus het gewas heeft redelijk kunnen groeien." 's Winters groeit alles in de slechts beperkt gestookte kassen wel trager. "Bij de eerste echte voorjaarszon moet je altijd uitkijken voor schotvorming. Daarom zitten we er nu kort op met snijden."
Cees, Leo en Daniëlle Visser
Hoe lang gaat dit nog goed?
Het uit eigen kas snijden, daar kijkt Cees altijd weer naar uit in het voorjaar. "Het product is dan ultravers. Vanuit Spanje heb je toch te maken met een transporttijd van drie dagen. Ook dan hebben we dagelijks verse aankomst, maar tegen onze lokale teelt kan niets op."
De grootste zorg in het afgelopen winterseizoen was vooral of de vrachtwagens in Spanje niet in boerenprotesten bleven steken. "We zijn er gelukkig redelijk goed vanaf gekomen. We hebben wel om moeten rijden, maar vrachtwagens voor ons zijn gelukkig niet leeg getrokken."
De teler heeft wel begrip voor de reden voor de protesten. Hij maakt zich ook weleens zorgen, bijvoorbeeld over de stijgende kosten en het moeten doorberekenen van die kosten aan eindklanten. "Soms denk je weleens: 'Hoe lang gaat dit nog goed?' We moeten oppassen dat we elkaar niet kapot concurreren."
In de beginjaren van Asian Crop was de teelt van Aziatische groenten nog echt een bijzonderheid. Er zijn in de loop van de tijd de nodige telers bijgekomen. "Mijn vader en ik hebben veel mensen zien komen, maar ook weer zien gaan. Sommige nieuwkomers zijn wel gebleven. Een beetje concurrentie is ook helemaal niet verkeerd. Zolang het maar eerlijke concurrentie is. Ik denk vaak zo: 'Als hij het kan voor dat geld, dan moeten wij dat ook kunnen.' Zolang we in de keten allemaal maar een boterham kunnen verdienen."
In coronatijd begonnen de kosten echt op te lopen en dat is eigenlijk niet meer opgehouden. Energie is een zorg voor de teler die zijn kassen 's winters vooral vorstvrij houdt, maar ook arbeid speelt de teler parten. En dan is er transport. "De kosten voor transport stegen in coronatijd plots rap. Die kosten hebben we toen in overleg met onze klanten ook doorberekend. Dat vonden ze niet leuk, maar er was gelukkig ook begrip voor."
Bij Asian Crop is constant de afweging in hoeverre je kosten nog door kunt berekenen zonder jezelf uit de markt te prijzen. "Je wilt namelijk niet dat ze straks een bloemkool, die overigens ook steeds duurder wordt, kiezen in plaats van paksoi."
Asian Crop heeft drie kassen in Velden
Kleine markt doet het zonder klokken
Paksoi is inmiddels het bekendste product onder de Aziatische groenten. "Daar zie je dat de concurrentie het felst is. Paksoi, en tegenwoordig ook Shanghai paksoi, zijn goed ingeburgerde soorten die ook in de grote supermarkten te vinden zijn. Hier zie je dat de prijzen af en toe onderuit gaan vanwege een groot aanbod."
Schrikken doen ze daar niet direct van in Velden. "Vroeger toen mijn vader met Aziatische groenten begon, was dat ook al zo. De markt was toen nog veel kleiner, maar wanneer je product over had, dan kon je dat beter wegfrezen en vanuit een nieuw stuk opnieuw beginnen met vers oogsten. Daarmee houd je de kwaliteit hoog. Al blijft weg frezen van een goed product voor een teler het ergste wat er is."
Voor Asian Crop zijn gespecialiseerde groothandels belangrijke afnemers. Klokken van product gebeurt niet. "Dat is in het verleden weleens geprobeerd, maar daar zitten onze kopers niet."
Supermarkten zijn Aziatische groenten ook meer aan gaan bieden, toen bleek dat reislustige jongeren de producten die ze in het buitenland leerden kennen, ook thuis wel wilden kopen. Voor het teelt- en handelsbedrijf uit Velden heeft leveren aan de retail echter nog altijd niet de voorkeur. "Daar moet je op ingericht zijn. Wij leveren onze groenten al jaren zelf aan klanten door heel Europa."
Als Cees de kans krijgt, snijdt hij graag nog een rondje mee.
Groei in serviceproducten
In eigen land zijn een toenemend aantal toko's ook afnemer, terwijl aan de andere kant Chinees-Indische restaurants het juist moeilijker hebben. Recent was dat nog in het nieuws. Cees beschouwt het met een nuchtere blik. "De goede restaurants, die blijven echt wel bestaan. Bovendien zie je altijd wel wat verschuiving. Shanghai paksoi komt je in steeds meer reguliere restaurants ook tegen, bijvoorbeeld naast een biefstukje."
Als teler vindt hij het belangrijk smaak en uiterlijk van het product steeds weer te verbeteren. Dat doet het bedrijf in samenwerking met veredelingsbedrijven. "Onze focus ligt niet direct op meer opbrengst halen met een nieuw ras, maar juist op kwaliteit. Met de juiste eigenschappen wil je je onderscheiden en ervoor zorgen dat de klant blijft zeggen: 'Ik wil het product in die zwart-rode doos van Asian Crop.'"
Veel nieuwe Aziatische bladgewassen zijn er in Velden de laatste jaren niet meer bijgekomen. Op de website tellen we een twaalftal soorten, naast een reeks producten die Cees 'serviceproducten' noemt. Daar zit wel telkens weer vernieuwing in. "We zijn de laatste tijd meer kruiden erbij gaan leveren of bijvoorbeeld bittermeloen. Dat zijn niet direct de grote hardlopers, maar wel producten waarmee we voor klanten het pakket compleet maken." Asian Crop teelt de nieuwe nicheproducten zelf. "Ik noem dat hobbyen en dat vind ik het leukste om te doen."
Cees en Daniëlle met de kenmerkende zwart-rode doos waarin veel Aziatische groenten worden verhandeld.
Combinatie met Spanje
Het complexe hedendaagse vak van glastuinbouwondernemer maakt dat hij voor dat hobbyen wel steeds minder tijd heeft. "Maar als het kan, probeer ik nog altijd ook zelf mee te snijden." Sowieso vindt hij het belangrijk meerdere keren per dag in de kas te komen. "Alleen op die manier kun je er goed bovenop zitten. Je mag nooit verslappen. Samen met mijn zus Daniëlle, met wie ik een goede combi vorm, lukt dat goed."
Ook prijst Cees zijn trouwe team. "We hebben veel vaste medewerkers. Wat we doen is nog altijd veel handwerk. Het mechaniseren van bijvoorbeeld de oogst is met zoveel verschillende teelten nog geen optie."
Verpakken doen ze bij Asian Crop ook. "Hoofdzakelijk in losse dozen, maar we kunnen ook flowpacken." Het is net wat de klant vraagt. En die klantvraag, die wil nog weleens verschillen. "We zitten hier dicht bij Duitsland. Daar zie je dat er wel weerstand is tegen het bijvoorbeeld los verpakken van paksoi. Toch gaat het nog altijd twee kanten op. De ene keer willen klanten losse paksoi en dan toch weer verpakt. De algemene tendens is wel minder plastic. De uitdaging blijft dan wel het vers houden van je product. Daarom zetten we steeds meer in op zo kort mogelijke lijntjes."
Verpakken doen ze bij Asian Crop hoofdzakelijk in dozen, maar flowpacken, zoals hier met Shanghai Pak Choi, kan ook.
's Winters is de Spaanse teelt dominant, naast jaarrond Nederlandse kasteelt. Naar uitbreiding van het areaal kijkt Asian Crop momenteel niet. "Ons huidige areaal bevalt goed. De winterteelt kost hier 's winters doorgaans geld. De combinatie met Spanje werkt juist goed. Met Nederlandse kassen met Spanje concurreren in de winter, dat verlies je toch."
Naar Marokko is ook weleens gekeken, erkent Cees desgevraagd, maar dan is de transporttijd nog langer dan vanuit Spanje. "Met tomaat gaat dat beter, want dat product is langer houdbaar dan de producten die wij naar hier willen halen." Of het product nu uit Velden of per vrachtwagen uit het Zuiden komt, goede communicatie met de klant is cruciaal. "Voor een optimaal vers product rijden we bij voldoende aantallen graag een keer vaker heen als we maar tijdig weten dat de voorraad bij de klant op raakt." En dat is dankzij de populariteit van Aziatische groenten steeds vaker het geval. Een goede zaak voor Asian Crop.
Voor meer informatie:
Cees Visser
Asian Crop
cees@asiancrop.nl
www.asiancrop.nl