Tholen – Een tuindersfamilie, Aziatisch zakenmensen en een Duits echtpaar vormden de deelnemers van de rondleiding van Tomatoworld afgelopen vrijdag 22 maart. "Ik vind het heel indrukwekkend", vertelt een oud-tuinder tijdens de intro-presentatie van gids Ank van der Meulen. "In mijn tijd teelden we op één hectare. Nu moet je minstens tien hectare hebben om rendabel te kunnen zijn." De enthousiaste Ank vertelt dat ze gezonder is gaan leven sinds ze de rondleidingen verzorgt. "We proberen hier alles zoveel mogelijk te digitaliseren. Daarbij vliegen de drones soms om je oren."
In de presentatie vertelt Ank dat jaarlijks zo'n 5000 tot 6000 mensen de stichting bezoeken. Met subsidie van de Nederlandse overheid wordt onderzoek gedaan naar verschillende tomatenrassen en automatiseringsoplossingen. Om de samenleving kennis te laten maken met ontwikkelingen in de tomatenteelt, organiseert de stichting regelmatig particuliere rondleidingen.
De rondleiding begon met een interessante presentatie van Ank van der Meulen waarin ze meer vertelt over Tomatoworld.
Zuinig
Omdat het Westland aan de kust ligt is er volgens Ank veel daglicht. In combinatie met de vruchtbare grond is de regio daarom uitermate geschikt voor glastuinbouw. De wereld, en daarmee de glastuinbouw, krijgt meer en meer te maken met allerlei uitdagingen op het gebied van water, voedselvoorziening en energie. "Wist je dat minder dan 1% van het water in de wereld geschikt is als drinkwater?", vertelt Ank. "Denk daaraan als je de kraan laat lopen terwijl je je tanden poetst. Gebruik je verstand bij de middelen die we hebben."
"Planten hebben een gevoel. Ze kunnen net zoals mensen last van hun rug hebben."
Natte krant
Tijdens de rondleiding wordt duidelijk dat één kilo tomatenzaad €60.000 euro kost. "Eén zaadje levert dan ook wel 65 kilo tomaten op en je hebt tien maanden lang opbrengst van één zaadje. Tomaten kunnen bij wijze van spreken op een natte krant groeien."
Sinds kort experimenteert Tomatoworld met mosswool zonder plastic. Mosswool is een groeisubstraat voor de teelt van kasgroenten en bessen. Het bevat veenmos dat zorgt voor een betere lucht- en waterretentie. Water geven is eenvoudig omdat het product niet uitzet, en de vorm behouden blijft gedurende de hele teeltperiode.
Het vocht trekt goed in het steenwol en er kan plastic bespaard worden. Ank vertelt daarnaast dat het plastic van groeimateriaal gebruikt wordt om bakken van te maken. Naast kokosturf wordt er mos uit Scandinavische landen gebruikt. "Dat mos scheppen ze daar onder de bomen vandaan en wordt hier bij de teelt gebruikt. We vergelijken hier verschillende methodes en kijken welke het beste resultaat oplevert."
Steenwol zonder plastic
Ank van der Meulen met Aziatische deelnemers
Oud-tuinder
De tomatenplantjes worden tijdens de groei geënt. Daarbij wordt tijdens de groei van de plant een sneetje gemaakt in de stengel en vervolgens een blaadje in de stengel geënt. "Op die manier krijg je twee stammen en dat levert meer tomaten op. Het draait hier allemaal om efficiëntie."
Tijdens de rondleiding is er een oud-tuinder aanwezig. "Heel indrukwekkend wat ik hier te zien krijg. In mijn tijd teelden we op één hectare. Nu moet je minstens tien hectare hebben om rendabel te kunnen zijn. Eind jaren '70 werd er ook al gebruik gemaakt van een computer bij de teelt." Zijn zoon vertelt dat een broer van hem het bedrijf van zijn vader heeft overgenomen. Maar omdat schaalvergroting noodzakelijk was heeft zijn broer het bedrijf ook weer doorverkocht.
Bij binnenkomst ervaren bezoekers een imposant experience center waar van alles te leren valt over tomatenteelt.
Een druppelaar in steenwol teeltmateriaal.
Tik
Tomatoworld heeft zelf geen WKK, maar krijgt de benodigde warmte van buurman Kees Stijger. In het indrukwekkende experience center vertelt Ank meer over het monitoren van de plant met sensoren. "De plant heeft ook gevoel en kan net zoals bij een mens last van zijn rug hebben. Daarom moet de plant continu in de gaten gehouden worden met allerlei sensoren."
Bezoekers zien het stressniveau van planten zichtbaar op een computerscherm stijgen bij het aanraken van de plant. Een bezoeker vertelt dat de plant daar zeker vatbaar voor is. "Er was eens een tuinder die zijn planten elke dag een tik gaf als hij vond dat die hoog genoeg waren. De plant raakte daardoor van streek en groeide die dag niet. Dat deed hij dan bijvoorbeeld tien dagen achter elkaar waarna hij de planten met de juiste lengte kon veilen."
Ank legt aan deelnemers uit dat kleine tomatenplanten in trays opgroeien
Stokken om te bestuiven
Tijdens de rondleiding in de kas wordt duidelijk dat er bijen gebruikt worden om de tomaten te bestuiven. De vrouw van de oud-tuinder vertelt dat daar vroeger stokken voor gebruikt werden: "Onze kinderen moesten dan zo snel mogelijk langs die stokken lopen zodat de planten heen en weer bewogen. Op die manier bestuiven de planten zichzelf. Dat vonden onze kinderen natuurlijk niet altijd leuk om te doen", lacht ze. "Maar het was wel een effectieve manier." Ze herkent overigens niets meer van de manier van de hypermoderne teeltwijze van Tomatoworld.
Een model van een warmtekrachtkoppeling tijdens de rondleiding.
In deze ruimte kunnen bezoekers meer leren over de teelt van tomaten.
De deelnemers aan de rondleiding.
Er staan nog meer rondleiding gepland en bezoekers kunnen zich daarvoor hier aanmelden bij Tomatoworld.
Voor meer informatie:
Tomatoworld 
Zwethlaan 2
2675 LB Honselersdijk
Tel: +31 174 612 525
reservering@tomatoworld.nl
www.tomatoworld.nl