De afgelopen jaren zijn veel telers overgeschakeld van SON-T-belichting op LED-belichting. Deze lampen zijn energiezuiniger. Maar ze hebben ook een groot effect op het kasklimaat, door een ander kleurenspectrum en veel minder stralingswarmte. Dat leidt onder meer in de tomatenteelt vaak tot teeltproblemen. De Business Unit Glastuinbouw en Bloembollen van Wageningen University & Research onderzoekt hoe die problemen precies veroorzaakt worden, en hoe ze voorkomen kunnen worden.
LED-lampen geven weinig stralingswarmte af; ze zorgen alleen voor convectiewarmte (dus verspreiding van warmte via de lucht). Bovendien blijft vaak het geïnstalleerde vermogen gelijk, waardoor de lichtintensiteit onder de LED-lampen omhoog gaat van 180 µmol naar 280 µmol. De totale input van warmte blijft hierdoor wel gelijk, maar per µmol belichting wordt er minder warmte toegevoerd. Op gewasniveau leidt dat tot minder verdamping: de drijvende kracht voor verdamping gaat immers omlaag. Op kasniveau is er een lagere energie-input per mol PAR-belichting.
Lagere verdamping
Die lagere verdamping heeft tot gevolg dat er minder water getransporteerd wordt in het gewas. Daardoor zijn er sommige voedingsstoffen (o.a. calcium) die minder goed hun weg vinden richting de kop van het gewas. In veel gewassen leidt dat tot verschillende teeltproblemen. Bij tomaat gaat het om wankleur (bij de afrijping van de vruchten kleurt de vrucht niet egaal rood maar houdt groene vlekken) en bladrandjes. Omdat er bij SON-T-belichting een overmaat aan warmte was die afgevoerd moest worden was er ook geen vochtprobleem. Nu is dat anders. De ramen blijven veelal gesloten en er is een energiescherm geïnstalleerd om de warmte zoveel mogelijk in de kas te houden. Daardoor loopt de luchtvochtigheid flink op met schimmelvorming als gevolg.
De uitdaging is nu een dusdanige hoeveelheid warmte toe te voegen dat er voldoende verdamping is, de vochtbeheersing in de kas op orde is en de plant in balans (vegetatief vs generatief) te houden. WUR onderzoekt daarom bij vijf tomatentelers hoe de teeltproblemen precies worden veroorzaakt, en wat mogelijke oplossingen zijn. Voorbeelden van mogelijke oplossingen zijn: ventilatoren om de warmte te verspreiden, gericht verwarmen van bepaalde plekken in de kas of de verwarmingsbuizen op een andere hoogte hangen.
Het onderzoek naar Full-LED in de teelt van tomaat wordt gefinancierd door het programma Kas als Energiebron.
Vorig jaar zomer werden na een eerste winter met Full-LED-teelt al ervaringen uit de tomatenteelt gedeeld. Inmiddels is de sector weer een winter verder, maar het achterhalen van de oorzaken van teeltproblemen blijft dus een uitdaging.
Bron: WUR