De TTF-gasprijs is weer voorzichtig aan het dalen. Na de piekprijs op 5 maart van bijna 27,5 euro per megawattuur is daar bijna een week later voor het aprilcontract nog 24,9 euro van over. Dat sterkt het verhaal dat de tijdelijke opwaartse prijsbeweging (vooral) het resultaat was van handelaren die instapten op het relatief lage prijspeil. Zakt de prijs weer terug, dan zou een nieuwe prijspiek dus niet uitgesloten zijn.
Zover is het voorlopig niet. De TTF-daggasprijs ligt dinsdagochtend onder de 25 euro per megawattuur. De EPEX-dagprijs voor elektriciteit ligt op 76,6 euro per megawattuur.
Netbeheerder TenneT heeft jaarcijfers over 2023 overgelegd. Men meldt daarin ook een 'recordbedrag' van 7,7 miljard euro aan investeringen om netcongestie tegen te gaan. Het investeringsbedrag ligt 70% hoger dan in 2022. Ook niet onbelangrijk: de beschikbaarheid van het net bleef met 99,99993% van wereldniveau, aldus de netbeheerder. Wel wijzen energieanalisten erop dat meer storingen dreigen als niet snel nog veel meer geld in verbetering van het net wordt gepompt. TenneT is dat ook van plan. Het tienjareninvesteringsplan van TenneT voor de periode 2024-2033 omvat in totaal 160 miljard euro.
Inzet op 'alle soorten flexibiliteit'
Over de leveringszekerheid van elektriciteit heeft minister Jetten van Klimaat en Energie maandag de Tweede Kamer geïnformeerd. Hij wijst er na gesprekken met experts op dat er voor de korte- en middellange termijn geen risico's zijn voor de leveringszekerheid. "Dit is vooral te danken aan de goede uitgangspositie door eerdere flinke investeringen in regelbaar vermogen."
De deskundigen zijn van mening dat er op langere termijn wel risico's kunnen ontstaan als
er uitsluitend wordt vertrouwd op de prikkels die marktpartijen vanuit de energy-only-markt
krijgen, schrijft Jetten. "Dit wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door een aantal van de huidige en voorziene ontwikkelingen op de elektriciteitsmarkt en daarmee samenhangende toegenomen onzekerheden."
Als belangrijkste factor wordt toename van het aandeel zon- en windenergie genoemd. "Die toename maakt niet alleen de beschikbaarheid van voldoende flexibiliteit in het elektriciteitssysteem steeds belangrijker, maar zorgt er tevens voor dat de rentabiliteit van die investeringen steeds onzekerder wordt. Het gaat daarbij dan in de eerste plaats om onzekerheid ten aanzien van de jaarlijkse inzet van het flexibele vermogen door
de onvoorspelbaarheid van de inzet van zon en wind als gevolg van jaarlijks wisselende
weersomstandigheden."
In de tweede plaats is er ook in toenemende mate onzekerheid over de te genereren
opbrengst gedurende de uren dat het flexibele vermogen wordt ingezet. De experts wijzen als veroorzaker hiervan op marktingrepen door de Europese Commissie en verschillende EU-lidstaten in reactie op stijgende gasprijzen. "Marktpartijen ervaren het risico dat er bij hoge prijzen wordt ingegrepen, waarmee extra onzekerheid ontstaat over de rentabiliteit van investeringen in (het behouden van) regelbaar vermogen."
In de derde plaats wijzen de deskundigen op de onzekerheden die het gevolg zijn van marktingrijpen door overheden om de energietransitie te stimuleren. De experts dragen ook oplossingen aan, waarbij het dan wel weer om marktingrepen gaat. Daarmee moet volgens hen wel voorzichtig mee omgesprongen worden. Ingezet moet volgens hen worden op 'alle soorten flexibiliteit' en niet uitsluitend het beschikbaar maken en houden van regelbaar vermogen.