De detectie van het hepatitis A-virus in verse voedingsmiddelen is eerder uitzondering dan regel, al gebeurt het af en toe dat er met name voor schelpdieren en zachtfruit een waarschuwing wordt afgegeven. Zo detecteerde Italië afgelopen oktober de aanwezigheid van het virus in Spaanse mosselen en registreerde Duitsland enkele maanden eerder, in mei, een detectie van hepatitis A in Poolse blauwe bessen. In augustus 2022 vond Hongarije het virus in diepgevroren zachtfruit afkomstig uit België.
Aangezien het een kwestie van volksgezondheid betreft, heeft ook de recente detectie van hepatitis A in aardbeien uit Marokko veel aandacht gegenereerd in Spanje, zeker nu de Andalusische regering in verklaringen heeft gesteld dat de aardbeien geïmporteerd zouden zijn door een bedrijf uit Huelva en via een distributeur in Sevilla naar Nederland zouden worden vervoerd.
"Het geval dateert van 19 februari, maar de waarschuwing is pas op 4 maart publiek gemaakt", zegt Manuel Piedras van telersorganisatie UPA Huelva, die direct nadat het nieuws in alle media verscheen, besloot een campagne op te starten om de consumptie van aardbeien uit Huelva te ondersteunen, onder de slogan "Ik eet aardbeien uit Huelva omdat ze gezond, veilig en duurzaam zijn".
"We willen weten waarom het zo lang duurde voordat deze informatie werd vrijgegeven. En als gezegd wordt dat een bedrijf uit Huelva verantwoordelijk was, dat de minister-president van de gewestelijke Andalusische regering dan ook het importbedrijf bij naam noemt. Want wat niet kan, is dat meer dan 99% van de andere zachtfruitbedrijven en de telers in Huelva, die niets met de zaak te maken hebben, in een slecht daglicht komen te staan."
"Elk bedrijf voert controles uit op het veld en in magazijnen om te garanderen dat aan de Europese normen wordt voldaan. Bovendien voldoen we aan alle eisen die de supermarkten zelf stellen. We kunnen niet toestaan dat er over deze werkwijze twijfels zouden rijzen of dat de consument zich nu moet beginnen afvragen of de aardbeien die door een bedrijf uit Huelva worden verkocht van Andalusische of Marokkaanse oorsprong zijn. Huelva vraagt om opheldering vanuit de gewestelijke overheid."
"Importeren is geen misdaad, noch telen in een ander land, maar als een Spaans bedrijf besluit de teelt in Marokko op te zetten en dan met dergelijk probleem te maken krijgt, is het maar normaal dat er duidelijke informatie wordt verstrekt om de sector in Huelva zelf niet in zijn hemd te laten staan. Laten we niet vergeten dat 97% van alle Spaanse aardbeien hier in de provincie wordt geteeld."
Huelva vecht voor reputatie
Vanuit Freshuelva is Rafael Domínguez het eens met Manuel Piedras. "Bij Freshuelva kennen we de namen van de bedrijven waar de minister-president van de gewestelijke regering naar verwijst niet, noch dat uit Huelva noch dat uit Sevilla. We gaan ervan uit dat het departement Voedselveiligheid de precieze informatie heeft en daarom vragen we om expliciet te zijn, want als je dergelijke verklaringen doet, moet er ook gedacht worden aan de consequenties", benadrukt hij.
"De aardbeien die in Huelva worden geteeld voldoen volledig aan de eisen die Europa stelt op het vlak van gezondheid en voedselveiligheid, wat ook wordt aangetoond door de certificeringen die ons fruit vergezellen en door alle controles die worden uitgevoerd. Wie de waarschuwingen van de Europese voedselwaakhond RASFF analyseert, zal er geen enkele verwijzing naar onze aardbeien vinden."
"We willen ons niet met anderen vergelijken, maar we willen duidelijk stellen dat de aardbeien uit Huelva altijd aan de kwaliteits- en gezondheidsparameters hebben voldaan, wat onomstotelijk wordt bevestigd door de autoriteiten op het gebied van voedselveiligheid."
Eis voor meer controle op importproduct
Deze week zijn UPA bakjes met aardbeien uitgedeeld in het centrum van Sevilla aan inwoners en toeristen, om haar punt van gezond en veilig fruit kracht bij te zetten.
Volgens de Europese voedselwaakhond dateert de detectie van het virus in de Marokkaanse aardbeien van 19 februari, te midden van een golf boerenprotesten in Spanje waarbij onder meer de import uit niet-EU-landen als een bron van zorg werd aangemerkt.
"Uiteindelijk blijken we eens te meer gelijk te hebben met onze eis voor meer controles op import uit derde landen. We vragen geen ban op import, maar wat binnenkomt, moet dezelfde garanties bieden die wij moeten bieden."
"Nu is het tijd dat de teler of handelaar, wie het ook mag zijn, die besloten heeft om aardbeien uit Marokko te halen en te concurreren met de onze, zijn verantwoordelijkheid neemt", besluit Manuel.