© HortiPro BVThomas de Leijer is sinds deze zomer aan de slag bij HortiPro. De 27-jarige aan de WUR-afgestuurde plantenwetenschapper is sinds augustus commercieel technisch medewerker voor de specialist in biologische gewasbescherming.
Tijdens zijn studie ontstond de interesse in gewasbescherming. "Ik kijk ernaar uit om samen met collega's, teeltadviseurs en telers te werken aan toekomstgerichte en duurzame oplossingen voor de land- en glastuinbouw."
Wat zijn en wat kunnen we met feromonen?
Bij HortiPro gaat Thomas onder meer werken met feromonen. Maar wat zijn dat en wat kan de tuinbouw er mee? "In de land- en tuinbouw worden van oudsher chemische en biologische gewasbeschermingsmiddelen gebruikt om gewassen te beschermen tegen ziekten en plagen. Een nadeel van het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen is dat ze schadelijk kunnen zijn voor het milieu. Naast het doden van de plaaginsecten, kunnen niet-selectieve chemische en biologische middelen ook schadelijk zijn voor nuttige insecten, waaronder bestuivers zoals bijen en hommels. Daarnaast kan het langdurig gebruik van eenzelfde gewasbeschermingsmiddel ervoor zorgen dat plaaginsecten resistent worden. Met de jaren groeit het bewustzijn voor de nadelen van chemische gewasbeschermingsmiddelen, en worden steeds meer van deze middelen verboden dan wel beperkt qua toepassing. Daarom zijn telers op zoek naar nieuwe technieken om minder afhankelijk te worden van chemische middelen. Eén van deze technieken is het gebruik van feromonen."
Wat zijn feromonen?
Feromonen zijn natuurlijke geurstoffen die boodschappen overbrengen tussen dieren (waaronder insecten) van eenzelfde soort. "Deze geurstoffen zijn onzichtbaar en verspreiden zich door de lucht. Insecten kunnen zelf feromonen uitscheiden en waarnemen om bijvoorbeeld een partner te vinden voor paring (seksferomoon), of om elkaar te waarschuwen voor gevaar (alarmferomoon). Insecten gebruiken feromonen dus als een soort geurtaal om met elkaar te 'praten'."
© HortiPro BV
Bron afbeelding
Toepassingen van feromonen in de teelt
"Door wetenschappelijk onderzoek weten we voor belangrijke plaaginsecten welke feromonen ze maken en wat het insect naar zijn soortgenoten probeert te communiceren met het feromoon. De feromonen waarvan de betekenissen ontcijferd zijn, worden in een laboratorium nagemaakt. Vervolgens kunnen de nagemaakte feromonen gebruikt worden om gedrag van insecten te beïnvloeden. Twee belangrijke toepassingen van feromonen in de teelt zijn: paring verstoren en signaleren/ monitoren."
Paring verstoren
Een voorbeeld uit de praktijk is het gebruik van vrouwelijke seksferomonen om mannetjes te verwarren (Isonet T). Door het verspreiden van een overvloed aan vrouwelijk seksferomoon, kunnen de mannetjes de vrouwtjes niet meer vinden. Dit heeft als gevolg minder paringen, minder eitjes en dus minder schade aan het gewas.
Signaleren/monitoren
Door een feromoon te combineren met een val (vangplaat/deltaval), kan een teler/adviseur de plaagdruk in het gewas vaststellen, legt Thomas uit. "Door het aantal insecten in de deltaval of op de vangplaat te tellen, weet de teler of er actie moet worden ondernomen of niet. Het signaleren en monitoren met behulp van feromonen helpt bij de bepaling van het juiste inzetmoment van chemische en biologische middelen."
Het gebruik van feromonen kent meerdere voordelen, somt de kersvers commercieel technisch medewerker van HortiPro tot slot op. "Feromonen werken doelgericht waardoor de toepassing niet schadelijk is voor nuttige insecten. Ze laten geen residu achter op het gewas en het milieu. En door tijdig signaleren kan de teler actie ondernemen wanneer de plaagdruk nog laag is. De toepassing van feromonen biedt telers een extra stuk gereedschap bij het verder doorontwikkelen van Integrated Crop Mangement (ICM)."
Voor meer informatie:
Eric Kerklaan, Thomas de Leijer en Lennart Simonse
HortiPro
[email protected]
www.hortipro.com
