Het Tomato Brown Rugose Fruit Virus (ToBRFV) blijft een groot probleem voor telers wereldwijd. Maar Vegetables by Bayer en de bijbehorende zaadmerken Seminis® en De Ruiter® blijven werken aan een oplossing, deelt Jan Barten, strategisch projectleider bij Bayer Crop Science in deze bijdrage.
"Er zijn rassen die ToBRFV-resistentie claimen op basis van één gen. Wij kiezen voor een andere aanpak: tomaten met multigene resistentie. Deze tomaten zijn resistent tegen het virus én hebben een goede vruchtkwaliteit en opbrengst."
Kijkend naar ToBRFV is er onlangs een probleem bijgekomen, stelt Jan. "Onderzoek (Zisi et al., 2024) laat zien dat er een nieuwe ToBRFV-mutant is: RB-ToBRFV. Deze mutant kan de resistentie van tomaten met maar één beschermend gen doorbreken. Onze nieuwe rassen met multigene resistentie beschermen gelukkig ook tegen deze nieuwe mutant. Zo blijkt uit de eerste proeven."
© Bayer De Ruiter
Resistentie, kwaliteit én opbrengst
Het goede nieuws voor tomatentelers volgens het veredelingsbedrijf? De Ruiter heeft deze multigene resistentie met succes in alle kastomaattypen geïntegreerd. Dat geldt voor vleestomaten, trostomaten en cherrytomaten. "We hebben deze rassen getest onder hoge virusdruk in langlopende teelten. Ook hebben we ze getest onder commerciële productieomstandigheden. Om tijdens de ontwikkeling de smaak en uitstraling van de tomaten te borgen, hebben we via smaakpanels consumenten laten proeven en beoordelen."
Nieuwe rassen nu al in de grond, en meer op komst
In 2024 kwamen de eerste multigene ToBRFV-resistente rassen van De Ruiter op de markt: Ferreira (rode vleestomaat) en Futumaru (roze vleestomaat). Beide hebben intermediaire resistentie tegen ToBRFV en goede teelteigenschappen.
2025 wordt een belangrijk jaar, weet Jan. "Dan brengen we nieuwe rassen uit voor: grote trostomaten, middelgrote trostomaten, cocktail- en cherrytomaten en vleestomaten."
Sommige rassen zullen conversies zijn van bekende hybriden met extra multigene ToBRFV-resistentie. Andere zijn compleet nieuwe hybriden. "Hoe dan ook, wij verwachten van alle nieuw te introduceren rassen sterke resistentie en goede teelteigenschappen. Voor het seizoen van 2025 zullen meerdere nieuwe rassen beschikbaar zijn."
Wat kun de markt verwachten?
Binnenkort deelt De Ruiter meer informatie en de resultaten uit proeven. "Maar we beloven u alvast dat u kunt rekenen op tomatenrassen met goede resistentie, zonder verlies van opbrengst of kwaliteit."
© Bayer De RuiterVan elk tomatenras heeft De Ruiter 20 zaailingen getest in elke proef.
Jan geeft uitleg bij bovenstaande grafiek: "We hebben statistisch onderzocht of de verschillen in ziekteverschijnselen tussen de tomatenrassen voldoende groot waren. Dit deden we met een speciale rekenkundige test (Tukey-test)." Tomatenrassen met dezelfde letter in de grafiek lijken veel op elkaar qua ziekte en tomatenrassen met verschillende letters in de grafiek zijn duidelijk anders qua ziekte. De belangrijkste uitkomst volgens Jan is dat Bayer-tomatenrassen veel beter beschermd dan het ras zonder bescherming. "Dit gold voor beide proeven (het gewone virus én het nieuwe virus) en op beide meetmomenten (14 en 21 dagen nadat we het virus hadden gegeven)."
Gebruikte literatuur
Zisi Z, Ghijselings L, Vogel E, Vos C and Matthijnssens J (2024). Single amino acid change in tomato brown rugose fruit virus breaks virus-specific resistance in new resistant tomato cultivar. Front. Plant Sci. 15:1382862. doi: 10.3389/fpls.2024.1382862
HR = Hoge Resistentie. IR = Gemiddelde Resistentie. Voor meer informatie over ziekte-resistentie en de niveaus van ziekte-resistentie, ga naar www.worldseed.org en bekijk het document "Definitie van de termen die de reactie van planten op plagen voor de groente-industrie beschrijven" in de sectie Groentehulpbronnen.
Disclaimer
De resultaten kunnen anders zijn op verschillende locaties en in verschillende jaren. Dit omdat de manier van telen, de bodem en het weer kunnen verschillen. Telers moeten daarom resultaten van meerdere locaties en jaren bekijken, en rekening houden met de effecten van deze omstandigheden op hun teeltomgeving.
De aanbevelingen in dit artikel van de hand van Jan Barten van Bayer Crop Science zijn gebaseerd op proefobservaties en feedback van een beperkt aantal telers en teeltlocaties. Deze aanbevelingen moeten dan ook worden gezien als één referentiepunt. Ze mogen niet worden vervangen door de professionele mening van agronomen, entomologen of andere relevante experts die specifieke omstandigheden evalueren.
