De landbouw in Suriname kampt met structurele problemen. Voor teeltbenodigdheden zoals zaden en substraten zijn veel telers afhankelijk van import, terwijl export van AGF door hoge vrachtkosten bijna onmogelijk is. Bovendien is de inflatie in het land al jaren hoog. Toch lukte het Kewal Radj een succesvol opkweekbedrijf op te zetten. Radj Garden Plantnursery trekt telers en consumenten uit binnen- en buitenland en Kewal is van plan het bedrijf uit te breiden met een foliekas en een winkel. "Als je niet moderniseert, blijf je achter."
© Pieter Boekhout | GroentenNieuws.nl
Radj Garden Plantnursery trekt telers en consumenten uit binnen- en buitenland
Radj Garden Plantnursery levert een breed scala aan planten, waaronder paksoi, kaisoi, selderij, pepers, boulanger (aubergine), komkommer, vleestomaten en papaja, maar ook bijvoorbeeld kousenband. De afgelopen jaren ziet Kewal meer vraag naar sla en paprika. "En wat een klant wil, ga ik zaaien. De klant is koning."
Daarvoor gebruikt hij uitsluitend zaad van erkende leveranciers: Nederland, Italië, Japan en India, met namen als East-West Seed, Enza Zaden en Takii. "In het begin nam ik wel zaad van telers, maar ik zag dat de kwaliteit niet goed was. Ik weet niet waar ze hun zaad bewaren. Daarom gebruik ik alleen eigen zaad. Nu ligt het kiempercentage rond de 95 procent." Resistenties zijn voor hem essentieel: "Ik wil graag goede resistenties hebben. Dan kan ik minder middelen gebruiken. Als er geen resistentie is, moet je veel meer middelen inzetten, zeker in een tropisch klimaat."
Groeiende klantenkring
Hoewel hij pas 3,5 jaar bezig is, groeit de klantenkring gestaag. Consumenten, maar vooral professionele telers vinden de weg naar het bedrijf. Uit Suriname zelf, en ook uit buurland Frans-Guyana. Zijn rol beperkt zich niet tot het leveren van planten. Hij deelt ook kennis en advies. "Als een klant een ziekte heeft, sturen ze foto's naar mij en ik geef ze advies. En als ik iets niet weet, stuur ik het naar mijn contacten in Trinidad door." Zelf volgde hij trainingen in Trinidad en werkt hij samen met onder andere het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV). Ook laat hij verschillende laboratoria testen uitvoeren. "Ze nemen zelf de planten af, dus ze willen ook goede kwaliteit planten en testen veel."
© Pieter Boekhout | GroentenNieuws.nl
Het zaaien gebeurt met een machine, waarmee 420 zaaibakken per uur gevuld kunnen worden, meestal in 128-gaats trays
Opkweek
Op het bedrijf werken drie personen, inclusief Kewal zelf. Het zaaien gebeurt met een machine, waarmee 420 zaaibakken per uur gevuld kunnen worden, meestal in 128-gaats trays. "Dat is bijna 50.000 plantjes. Maar ik doe niet altijd zoveel per dag, alleen als er veel bestellingen zijn." Als al zijn faciliteiten vol staan, staan er 1,2 miljoen planten in productie.
De planten blijven drie tot zes weken in de opkweek. "Groenteplanten na een maand, papaja ook. Tomaat is een slingerplant, dus die na drie weken. Soepgroenten als selderij na zes weken. De klanten willen kant-en-klare planten, zodat ze zelf verder kunnen met de teelt."
© Pieter Boekhout | GroentenNieuws.nlDe opkweekkassen
Assortiment en klantenkring
De landbouw in Suriname kampt met flinke uitdagingen. Waar Suriname vroeger circa 42.000 ton groenten en fruit naar Europa exporteerde, is dat nu nog 1.200 tot 1.300 ton per jaar. Volgens Kewal komt dat vooral door de hoge vrachtkosten. "Het probleem in Suriname is de vrachtkost. Meer dan 3 euro per kilo. Daardoor exporteren we weinig. Als de vrachtkosten omlaag zouden gaan, zou er meer export mogelijk zijn."
Ook in de kwekerij is het niet altijd makkelijk. Hoewel Kewal goed samenwerkt met het ministerie van Landbouw, ziet hij dat de regering weinig aandacht heeft voor de positie van de land- en tuinbouw. Voor veel benodigdheden, zoals zaden en substraten, is het land afhankelijk van import en het beleid van de overheid helpt niet mee. Zo is Kewal afhankelijk van de beschikbaarheid van zaden. "In tomaten kon ik bijvoorbeeld alleen vleestomaten krijgen. Avocadozaad is helemaal niet te krijgen, anders zou ik dat ook zaaien."
Ook voor het substraat is de beschikbaarheid van materiaal een uitdaging. Radj importeert potgrond. "Ik wil liever speciale zaai- en stekpotgrond, maar dat is hier niet te krijgen. Alles wat nu binnenkomt, is meer bedoeld voor grotere planten. Soms zie je bij het openen van de zak schimmels, wit of bruin. Dat vind ik niet goed. Daarom blijf ik zoeken naar betere alternatieven." Hij experimenteerde ook met cocopeat en steenwol. "In cocopeat en steenwol zitten weinig meststoffen. Je moet steeds extra bijbemesten. Het kan wel, maar kost meer werk."
© Pieter Boekhout | GroentenNieuws.nl
Voor veel benodigdheden, zoals zaden en substraten, is het land afhankelijk van import en het beleid van de overheid helpt niet mee. Zo is Kewal afhankelijk van de beschikbaarheid van zaden. "In tomaten kon ik bijvoorbeeld alleen vleestomaten krijgen. Avocadozaad is helemaal niet te krijgen."
Van buiten naar beschermd
De meeste land- en tuinbouw in Suriname vindt nog steeds plaats in de openlucht. Dat brengt uitdagingen met zich mee, zegt Kewal: "Mensen doen hier alles buiten. Vooral in het tropisch klimaat krijg je veel ziektes, bacteriën en plagen. Een kas met ventilatie voorkomt al 50% van de ziektes."
Zelf heeft hij daarom plannen voor de bouw van een kascomplex van 3.000 m² op een perceel van 4.000 m². "Het gaat om plastic kassen, met ventilatie en waterkoeling. Daarmee wil ik verder professionaliseren. Ik wil altijd moderniseren." Ook ziet hij kansen in schaalvergroting, modernisering en verbreding richting consumentenmarkt. "Ik ga ook een winkel opzetten. Dan verkoop ik plantjes direct aan consumenten. Ook fruitbomen en kruidenplanten zijn dan interessant."
© Pieter Boekhout | GroentenNieuws.nl
"Ik kijk naar nieuwe zaden en naar nieuwe manieren van opkweken. Direct in een cup bijvoorbeeld, of door te stekken voor andere producten. Als er een andere methode komt om plantjes te maken, dan stap ik over op een makkelijker systeem."
Opkweek en arbeid
Het is kenmerkend voor zijn houding – hoe het ondanks de omstandigheden toch belangrijk voor Kewal is om zich te blijven ontwikkelen. "Ik kijk naar nieuwe zaden en naar nieuwe manieren van opkweken. Direct in een cup bijvoorbeeld, of door te stekken voor andere producten. Als er een andere methode komt om plantjes te maken, dan ga ik weer overstappen op een makkelijker systeem. Ik ga niet op het oude systeem blijven. Dat heb ik altijd geleerd. Je moet moderniseren. Als je dat niet doet, blijf je achter." Dat leert hij ook aan zijn zoon. Die is nu 13, maar Kewal ziet hem ooit wel in de plantenkwekerij aan de slag gaan. "Maar ik zeg hem ook: blijf moderniseren. Blijf bezig. Leer altijd verder. Ons land is al vijftig jaar achter geraakt, en als je niet gaat moderniseren, ga je vijftig jaar achter blijven."
© Pieter Boekhout | GroentenNieuws.nl
"Blijf bezig. Leer altijd verder. Ons land is al vijftig jaar achter geraakt, en als je niet gaat moderniseren, ga je vijftig jaar achter blijven."
Voor meer informatie:
Kewal Radj
Radj Garden Plantnursery
Weg naar Peperpot #95 A
Meerzorg (Suriname)
Tel: +597 8828204
[email protected]
Lees alle andere artikelen over de Suriname special hier
Wil je meer weten over teelt en handel in Suriname, contacteer Anilkumar Padarath van de Kamer van Koophandel en Fabrieken: [email protected]
