De transportsector kampt met een hardnekkig personeelstekort, dat niet alleen te wijten is aan vergrijzing, maar ook aan een lage instroom, hoge uitstroom en een afnemende aantrekkelijkheid van het beroep. Hoewel de arbeidsvoorwaarden sinds 2018 verbeteren en lonen stijgen, blijven de marges in de sector extreem laag, met nettoresultaten van slechts 1,5 tot 2%. Dit duidt volgens Rabobank niet alleen op een tekort aan personeel, maar vooral op structureel te lage prijzen in de sector.
Tijdens de coronaperiode stegen de prijzen tijdelijk, waardoor marges verbeterden, maar dit effect bleek van korte duur. Tegelijkertijd keerde een groot deel van de buitenlandse chauffeurs niet terug, terwijl ook het aantal binnenlandse chauffeurs daalde. Het verwachte personeelstekort op lange termijn is nog zorgwekkender: bijna de helft van de chauffeurs verlaat de sector, terwijl de instroom achterblijft. Daarbij speelt niet alleen salaris een rol, maar ook toenemende werkdruk, files, en een gebrek aan waardering voor het beroep.
Oplossingen liggen volgens Rabobank in betere arbeidsvoorwaarden, meer flexibiliteit, een verbeterd imago en een structurele stijging van de transportkosten. Pas als transport duurder wordt, hebben verladers een prikkel om hun processen te optimaliseren en profiteren transporteurs van hun investeringen. Zonder die prijsstijging is verdere productiviteitsverbetering lastig, zeker gezien de toenemende complexiteit en vergrijzing in de sector.
Uiteindelijk zullen supply chains veranderen. Het tekort aan personeel dwingt vervoerders zich te focussen op winstgevende, hoogwaardige diensten. Lagere margesegmenten, zoals snelle en goedkope pakketbezorging, komen onder druk te staan. Ook kan de internationale handel afnemen, doordat hogere transportkosten het minder aantrekkelijk maken om producten van ver weg te halen. Zo draagt het personeelstekort mogelijk meer bij aan verduurzaming van de sector dan technologische innovaties zoals elektrische trucks.
Kortom, het personeelstekort blijft een structureel probleem voor de transportsector, met grote gevolgen voor kosten, productiviteit en de inrichting van supply chains. De sector moet hier actief op inspelen, onder meer door hogere prijzen, betere samenwerking en aanpassing van het dienstenaanbod.
Klik hier voor het volledige rapport
Bron: Rabobank