De glastuinbouwsector werkt al decennialang aan verduurzaming. Dankzij investeringen in CO2-reductie is het aardgasverbruik voor de teelt aanzienlijk gedaald. Inmiddels komt volgens Glastuinbouw Nederland bijna 12% van het energiegebruik in de sector uit duurzame bronnen. En door de inzet van biologische bestrijders is Nederland koploper in ecologisch verantwoord telen. Zo heeft de sector de CO₂-uitstoot sinds 1990 al met 36% gereduceerd.
Er is al een sectorconvenant met een restemissiedoel van 4,3 Mton CO₂-uitstoot in 2030. Maar daar komt nieuwe (voorgenomen) regelgeving bij, waaronder de bijmengverplichting voor groen gas en deelname aan het ETS2-systeem voor CO₂-emissies. Het doel is duidelijk: verdere verduurzaming en CO₂-reductie. Het leidt echter ook tot zorgen over de betaalbaarheid en het internationale concurrentievermogen voor de sector. Ramon Knarren en Robert Jan de Boer van ENGIE Zakelijk vertellen meer.
Perspectief vanuit de energiesector
De Nederlandse glastuinbouw is een wereldspeler, niet alleen in productie en export, maar vooral in innovatie en duurzaamheid. De sector draagt jaarlijks €7,9 miljard bij aan de economie, vertegenwoordigt ruim 9.000 hectare kassen en biedt werk aan meer dan 66.000 mensen (bron: Glastuinbouw Nederland).
De bijmengverplichting heeft financiële impact op de glastuinbouw. We vinden het belangrijk om perspectief te bieden vanuit de energiesector, zodat glastuinders in ieder geval weten welke keuzes ze kunnen maken. Maar laten we eerst een stap terug doen. Waarom is de bijmengverplichting überhaupt in het leven geroepen?
De bijmengverplichting is een instrument om de productie van groen gas te stimuleren en zo het aandeel ten opzichte van aardgas te vergroten. De bijmengverplichting moet ervoor zorgen dat in 2030 (per de stand van zaken in april 2025) 2,85 Mton CO₂-reductie is gerealiseerd. Dit is omgerekend ongeveer 825 miljoen m3. Ter vergelijking: in 2024 bedroeg de groen gasproductie in Nederland ongeveer 300 miljoen m3. De te behalen groei bedraagt 525 miljoen m3.
Energieleveranciers zijn verplicht om jaarlijks een oplopend percentage van dit geproduceerde groen gas bij te mengen voor hun gaslevering. De bijmengverplichting heeft daardoor financiële impact op afnemers. Het kabinet heeft besloten dat de bedrijven waarvoor energieleveranciers moeten bijmengen gelijk staan aan de bedrijven die onder ETS2 vallen.
Prijszekerheid
Als we er vanuit gaan dat de wetgeving ook daadwerkelijk in de huidige vorm wordt geïmplementeerd, sta je als tuinder voor enkele keuzes die een significante impact op de energiekosten kunnen hebben. Een belangrijk onderdeel hiervan is de keuze van energieleverancier.
Om aan de bijmengverplichting te voldoen, hebben leveranciers namelijk een aantal mogelijkheden:
1. Ze kunnen eigen productiecapaciteit inzetten om zelf groen gas te produceren en leveren;
2. Ze kunnen op de markt groen gas inkopen bij andere producenten en dit doorleveren;
3. Ze kunnen (deels) voor een zogenoemde buy-out kiezen, die naar verwachting €450 per ton CO2 zal bedragen.
Alle drie de opties hebben impact op prijszekerheid. Groen gas uit eigen productie zou theoretisch het goedkoopst moeten zijn. De inkoop van groen gas bij derden kan leiden tot hogere prijzen. De buy-out kan de prijzen verhogen: het is de verwachting dat de buy-out doorbelast mag worden door een leverancier. Als een leverancier (gedeeltelijk) niet aan zijn bijmengverplichting kan voldoen, kan de buy-outoptie dus tot hogere tarieven leiden.
Zeker van groen gas
Een andere component in de leverancierskeuze is de zekerheid dat je daadwerkelijk groen gas geleverd krijgt. Leveranciers die moeten inkopen (of überhaupt voor een (gedeeltelijke) buy-out kiezen) kunnen niet garanderen dat daadwerkelijk groen gas kan worden geleverd. Daarmee loop je het risico dat je wel dient te betalen, maar niet profiteert van de scope 1-emissiereductie. En omdat het niet ingekochte deel moet worden afgedekt door de buy-out, zal de gasprijs hoger uitvallen.
Het derde aspect van deze keuze is het verduurzamingspotentieel. Wanneer er (deels) van de buy-out gebruik wordt gemaakt is er geen sprake van groen gasproductie. Een bijkomend voordeel is dat deze groen gascertificaten in de glastuinbouw een bijdrage leveren in het behalen van het restemissiedoel van 4,3 Mton in 2030 zoals beschreven in het sectorconvenant.
Nog geen volledige duidelijkheid
Hoewel het kabinetsbesluit over de deelname van de glastuinbouw in de bijmengverplichting en deelname aan ETS2 een duidelijk kader schept, zijn er nog een aantal open punten. Een belangrijke vraag is de definitieve compensatiestructuur. De overheid is voornemens om de glastuinbouw volledig te compenseren voor het verschil tussen de huidige CO2-heffing en het toekomstige systeem. Op Prinsjesdag 2025 komt hier meer duidelijkheid over. Het wetsvoorstel moet ook nog beoordeeld worden door de Raad van State en goedgekeurd worden door de Tweede Kamer en de Eerste Kamer. De insteek is dat het wetsvoorstel zo snel mogelijk naar het parlement wordt gestuurd.
Voor meer informatie:
ENGIE 
https://www.engie.nl/