Tholen - Van Dijk Heating bestaat dit jaar 50 jaar. Eén van de producten die het bedrijf al snel op de markt bracht, was de drainwaterontsmetter Ecoster. Het eerste model was gasgestookt, waarna telkens nieuwe stappen zijn gezet. De nieuwste ontwikkeling is nu een volledig vernieuwde elektrische drainwaterontsmetter, die tot vijftig procent minder stroom verbruikt. Zonder concessies te doen aan de ontsmettingsgraad. Die is ook nog beter bij de Ecoster E, benadrukt Algemeen Directeur Ton van Dijk. "Met hetzelfde energieverbruik kunnen we nu niet 10, maar 20 kuub drainwater per uur ontsmetten. Dat is een serieuze efficiënte stap."
Dankzij innovatieve technologie verbruikt de Ecoster E veel minder elektriciteit. Een klein deel van het besparingspotentieel is benut om de ontsmetting nog verder te verbeteren, in lijn met de wetenschappelijk geldende normen: het drainwater wordt nu minimaal 40 seconden tot 96°C verhit, goed voor 99,95% afdoding van micro-organismen.
Ook het koelsysteem is verbeterd. Waar de huidige Ecoster-ontsmetters het ontsmette water tot 5°C boven de aanvoertemperatuur koelen, brengt de vernieuwde Ecoster E dit terug tot slechts 2°C boven de aanvoertemperatuur. Er wordt dus meer warmte aan het behandelde water onttrokken en teruggevoerd naar het ontsmettingsproces, legt Ton uit. "Op deze manier is het drainwater na ontsmetting ook minder warm. Te warm water wil je niet. Dat is niet goed voor de wortels."
Foto rechts: Ton van Dijk
Zuinig mét zekerheid
In Nederland koerst de glastuinbouwsector aan op nullozing per 2027. Steeds meer telers voldoen hier nu al aan, en lozen geen water meer. Bij het recirculeren van water is ontsmetting van drainwater in veel teelten een noodzaak, ziet de Algemeen Directeur van Van Dijk Heating, die vroeger zelf ook teler was. Maar ook internationaal, met andere lozingregels, is het ontsmetten van drainwater steeds belangrijker. "Water wordt steeds schaarser, dus moeten telers er zuinig mee omgaan."
De Ecoster E is verkrijgbaar in verschillende capaciteiten, te weten 5, 10, 15 en 20 m³/uur en is standaard uitgerust met de nieuwe, energiezuinige technologie (ΔT = 2°C). "De energie die je niet in de machine hoeft te stoppen, hoef je ook niet te betalen", rekent Ton nuchter voor, zoals menig teler ook zou doen.
Afhankelijk van de situatie van de teler zijn er diverse modellen beschikbaar, en eventueel zijn ook nog altijd gasgestookte modellen beschikbaar en modellen die kunnen draaien met het warme water vanuit het CV-net waarop ook de wkk of ketel van de teler aangesloten is. Waar de keuze van de teler op valt, hangt onder meer af van de energieprijs die hij betaalt. Om die reden wordt altijd een kostenberekening op maat gemaakt.
"Maar ook de nog hogere verhittingstemperatuur die we met deze vernieuwde units kunnen halen is belangrijk", vindt Ton. "Het geeft nog weer een beetje extra zekerheid, ook niet onbelangrijk." Om diezelfde reden is de keuze gemaakt geen model te maken met een nog hogere capaciteit van 20 kuub per uur. "Wie meer capaciteit nodig heeft, plaatst beter twee units naast elkaar. Ook dat geeft zekerheid en zorgt voor risicospreiding, die je niet hebt bij één grote unit die bijvoorbeeld draait op CV-water."
Voor bedrijven die minder waarde hechten aan de lagere ΔT is er voor de installaties van 5 en 10 m³ per uur ook een variant met een ΔT van 4°C ontwikkeld. "Deze installaties hebben een iets lagere aanschafprijs maar verbruiken twee keer zoveel stroom." Wat interessant kan zijn bij de keuze voor de Ecoster E met de kleinste ΔT is dat het lagere stroomverbruik makkelijker draaien op elektriciteit van eigen zonnepanelen mogelijk maakt. Ook hier komt tuinderslogica om de hoek kijken. "Je geeft veel water als de zon schijnt, en dus moet je dan ook meer water ontsmetten. Wat is er dan makkelijker dan de Ecoster E laten draaien op de elektriciteit van je eigen zonnepanelen die volop stroom opwekken, omdat de zon schijnt."
Weinig onderhoud
De vernieuwde Ecoster E is makkelijk te installeren. In bedrijf stellen doet Van Dijk Heating doorgaans zelf. Het belangrijkste is de stekker erin steken. In overleg met de klant is het mogelijk de unit ook 'internet connected' te maken, waardoor er op afstand ingelogd kan worden en er bij mogelijke storingen meegekeken kan worden. "Twee modellen draaien al ruim een half jaar. Het voordeel van de verbinding via internet is dat wij makkelijk van op afstand kunnen zien dat bijvoorbeeld de flow of de druk verandert. Bij telers die op organisch substraat zijn gaan telen kan het dan bijvoorbeeld zo zijn dat de wisselaar gespoeld moet worden. Daarna doet ie het weer. Op afstand kun je dat goed zien, en doorgeven. Een 'storing' is dan snel verholpen, en de teler kan dat zelf doen."
Sowieso is dankzij elektrisch verhitten weinig onderhoud nodig. "Er is bijvoorbeeld geen brander die onderhoud nodig heeft. Bij een gasgestookte installatie moet je daar net als thuis bij je CV-ketel toch wel jaarlijks even naar laten kijken."
Joek van der Zeeuw en Ton van Dijk op GreenTech Amsterdam naast een animatie van de Ecoster E, die lastig op beeld te vangen was, maar die je onderaan dit artikel alsnog kunt bekijken.
Ervaring van telers
Op de GreenTech in Amsterdam is de Ecoster E geïntroduceerd, maar twee telers draaiden voor de beurs met het nieuw systeem. Bij veredelingsbedrijf Interplant Roses verving de Ecoster E een gasgestookte Ecoster. Het is een van de telers die op organisch substraat teelt, zoals er in de vruchtgroenten ook steeds meer telers zijn gaan doen. Die overstap maakt het dikwijls nodig om nog een keer kritisch naar de watergeefinstallatie te kijken, want volstaat de huidige ontsmettingstechniek nog wel? Bij telen op organisch substraat kan er meer vervuiling optreden, waardoor de T10-waardes van drainwater verslechteren.
Ton signaleert door de overstap naar organische substraten extra vraag naar waterontsmetting. "Bij de overstap naar een ander substraat wordt het effect op installaties in de waterruimte nog weleens vergeten. Water ontsmetten door middel van verhitting is bij organische substraten een goede, bedrijfszekere methode." Momenteel test Van Dijk Heating de nieuwe Ecoster E om dat nog eens te bevestigen bij twee potplantentelers, waar het drainwater nog weleens vervuild wil zijn met substraatresten.
Het management bij Interplant Roses nam de tijd om zich te oriënteren op de nieuwste ontsmettingstechnologieën toen hun huidige Ecoster-unit aan vervanging toe was. UV-ontsmetting viel al snel af, omdat deze technologie minder geschikt is voor drainwater dat organische stofdeeltjes bevat, liet bedrijfsleider Victor Piek eerder dit jaar al optekenen. "Wij kweken de plantjes op in organisch substraat en het is niet te voorkomen dat het drainwater daar ook iets van meekrijgt. Ook andere ontsmettingstechnieken, zoals omgekeerde osmose, ultrafiltratie en ozon hebben technische of financiële beperkingen ten opzichte van verhitten. We kwamen dus toch weer bij Ecoster uit."
Voor meer informatie:
Ton van Dijk, Algemeen Directeur
Van Dijk Heating B.V.
[email protected]
www.vandijkheating.com/ecoster