Tholen - Als oprichter en drijvende kracht achter Biological Youngplants uit Poeldijk, een opkweker van kruidenplanten, staat bij Wim van Marrewijk alles in het teken van één doel: gezond uitgangsmateriaal, residuvrij en weerbaar, voor biologische, maar ook gangbare telers in heel Europa.
Biological Youngplants levert geen eindproduct dat in de supermarkt staat. "Wij leveren uitgangsmateriaal – dus jonge plantjes die nog doorgekweekt moeten worden – aan telers die uiteindelijk aan de retail leveren," legt Wim uit. "En daar worden de eisen jaar na jaar strenger. Wat wettelijk nog net kan qua residu, is voor veel supermarkten al onacceptabel."
Daarom houdt Biological Youngplants al zijn moederplanten in Nederland. "We willen volledige controle over het proces," zegt hij. "En ook al is er EU-bioregelgeving, in de praktijk zien we dat die in sommige landen nogal fluïde wordt toegepast. Met opkweek in Nederland hebben de klanten garantie op residuvrij materiaal."
Weerstand van binnenuit
Chemie vermijden betekent niet dat je gewassen weerloos achterlaat. "Integendeel," zegt Wim. "Wij bouwen weerstand op in het gewas zelf, een barrière voor pathogenen als het ware, onder meer via biologische correcties met plaagspecifieke schimmels en bacteriën. Een soort immuunsysteem voor planten."
Het proces is zorgvuldig opgebouwd. De plantjes starten in wat Wim gekscherend een 'kraamkamer' noemt – een volledig beschermde omgeving – en doorlopen daarna verschillende fasen tot ze afgehard zijn en klaar voor vertrek.
Biological Youngplants biedt inmiddels jaarrond zo'n 30 verschillende kruiden aan, verdeeld over 57 rassen. Rozemarijn, tijm, munt, oregano, majoraan – noem het maar op. "Bijna 85% van ons assortiment is eigen veredeld en kwekersrechtelijk beschermd," voegt hij trots toe. Al het uitgangsmateriaal is EU Bio, Naturland en Bio Suisse gecertificeerd.
Rozemarijn die niet slaapt
In de veredeling kijkt Biological Youngplants naar wat de markt nodig heeft, maar ook naar wat de plant zelf aankan. Neem rozemarijn bijvoorbeeld. "Dat is een halfhoutige plant die in de winter eigenlijk in rust gaat. Maar daar heeft een teler niets aan als hij jaarrond moet leveren. Dus veredelen wij rozemarijn die in de winter blijft groeien."
Op ziektetolerantie wordt eveneens stevig ingezet. De salierassen van het bedrijf zijn bijvoorbeeld zeer resistent tegen meeldauw, een van de grote problemen bij dit gewas. "Als een supermarktketen specifiek om jouw ras vraagt bij de kruidenteler, dan weet je dat je het goed hebt gedaan," zegt Wim.
Binnenkort ook zaden
Vanaf volgend jaar breidt Biological Youngplants het kruidenassortiment uit met zaadmateriaal. "Niet om onze plantjes te vervangen, maar als aanvulling," legt Wim uit. "Sommige van onze distributeurs willen een compleet pakket kunnen aanbieden, zowel zaailingen als stekken. Zo worden we een onestopshop."
De zaden zijn deels van eigen productie, deels afkomstig van gecertificeerde bio-bedrijven. Toch verwacht Wim dat de meeste grote telers bij vegetatief plantmateriaal zullen blijven. "Opkweken is een vak apart," stelt hij. "Grote telers willen vooral ontzorgd worden. Ze willen uniforme partijen die ze direct kunnen verwerken."
Bio en gangbaar
Een misvatting die Wim graag uit de wereld helpt, is dat biologisch duurder zou zijn. "Als je naar de kostprijs kijkt, zit bio vaak niet veel hoger dan gangbaar." Bovendien krijgt de teler er iets waardevols voor terug: planten die van nature al veel weerbaarder zijn. "Ook gangbare telers zien dat voordeel steeds vaker in."
De planten vinden hun weg naar kruidentelers in Duitsland, Zwitserland, Frankrijk, Scandinavië en uiteraard Nederland. En hoewel de voorkeuren per regio verschillen – oregano doet het bijvoorbeeld beter in Zuid-Europa, tijm juist in het noorden – is de vraag duidelijk groeiende. "Sterke groeiers zijn Melissa officinalis en citroenverbena."
Warme of koude kas
|85% van de kruiden afkomstig van het uitgangsmateriaal van Biological Youngplants wordt in verwarmde kassen geteeld, 15% in koude. Dat is afhankelijk van de afzetmarkt. "Retail wil jaarrond verse kruiden, dus die komen uit warme kassen. Tuincentra kopen seizoensgebonden in en willen vooral sterke planten die buiten kunnen overleven. Afkweek in koude kassen voorziet beter in die behoefte." En wat als het vriest? "Oregano overleeft moeiteloos -3 graden. Sommige rozemarijnrassen kunnen tot -15 aan. Ze stoppen dan wel met groeien, maar ze blijven wel leven," knikt Wim.
Bijen, bloemen en lavendel
Niet alleen kruiden maken deel uit van het aanbod. Ook eetbare bloemen zijn al in het assortiment opgenomen, en binnenkort komt daar een compleet gamma biologische lavendel bij. "Dat is hard nodig," stelt Wim. "Uit onderzoek blijkt dat lavendel in Nederland vaak niet bij- en vlindervriendelijk is vanwege te veel aan gewasbeschermingsmiddelen."
Daar komt verandering in met het nieuwe concept BeezzandBlossoms, waarmee particulieren en gemeentes straks weerbare, biologische lavendel, maar ook inheemse planten kunnen aankopen. "Het is tijd dat onze inheemse flora weer echt schoon wordt," zegt hij.
Bataat
Een bijzonder hoofdstuk in het verhaal van Biological Youngplants is de zoete aardappel. Al dertien jaar veredelt het bedrijf biologisch zoete aardappelplantmateriaal voor de Europese markt. "Vorig jaar hebben we 8,5 miljoen planten verkocht," aldus Wim. Naast de bekende oranje variant zijn er nu ook wit- en paarsvlezige rassen, met namen als Delicia en Luna. "Bij de veredeling wordt vooral gelet op smaak, vorm, oogstbaarheid en bewaarkwaliteit," legt hij uit.
Zoete aardappel blijkt verrassend geschikt voor Noord-Europa, mits de grondsoort meewerkt. "Zware klei en een nat najaar? Dan krijg je ze niet uit de grond," waarschuwt hij. Maar op lichtere gronden zijn ook in Nederland eind september en begin oktober opbrengsten van 35 tot 50 ton per hectare haalbaar. "Toch niet te vroeg planten, zelfs als dat onder plastic gebeurt. We hebben al meermaals gezien dat telers die rond week 22 planten uiteindelijk sneller aan het rooien zijn en hogere opbrengsten halen dan wie de stekken al in week 18 in de grond stopt."
Wortels zonder bochten
Een opvallende innovatie is het trayconcept dat Biological Youngplants ontwikkelde voor de bataat. "We zorgen voor snel en recht naar beneden groeiende wortels," zegt Wim. "Gedraaide wortels geven meer kans op misvormde knollen. Dat willen we vermijden."
Omdat de stikstofbehoefte van bataat laag is – tussen de 80 en 110 kilo per hectare –, is het een populair gewas in teeltrotaties waar stikstofreductie vereist is, weet Wim. "Zoete aardappel past perfect in moderne, duurzame teeltplannen," besluit de veredelaar.
Dit artikel verscheen eerder in editie 5, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Biological Young Plants 
Tel: +31(0)174 - 247626
[email protected]
www.biologicalyoungplants.com