Tholen - Het Venlose handelsbedrijf Frankort&Koning maakt sinds een aantal jaar een sterke groei door in haar zachtfruittak. "We doen jaarrond aardbeien, maar in deze periode zie je toch dat de volumes per week verveelvoudigen. Retail-, gastronomie- en groothandelsklanten weten ons steeds beter te vinden op basis van service, flexibiliteit en kwaliteit van het product," zo vertelt Sjraar Hulsman van Frankort&Koning in de aanloop naar Pasen voor dit eerder in vakblad Primeur verschenen artikel.
Belichte teelt
Desalniettemin is de handelaar tevreden over hoe het winterseizoen is gegaan. "Langzaam maar zeker zie je dat de belichte teelt, niet alleen bij klanten in Nederland, maar ook daarbuiten voet aan de grond begint te krijgen. Exclusievere klanten in onze afzetmarkten buiten Nederland willen in de winter doorgaan, zodat ze ook in deze periode eenzelfde soort product krijgen, dat aan dezelfde kwaliteitseisen voldoet, in dezelfde verpakking en direct van onze telers. Daardoor hebben we gedurende de afgelopen maanden mooi door kunnen werken. Iedereen deed wel mee. Dat komt ook mede, omdat Spanje veel regen heeft gehad. Regen was hard nodig, omdat het daar veel te droog is geweest, maar aan de andere kant heeft het wel wat kwaliteitsproblemen gebracht, waardoor sommige klanten eerder geschakeld zijn naar Nederlands product."
Ook aan de teeltzijde is de belichte teelt, zo geeft Sjraar aan, na de energiecrisis weer goed opgepakt. "Telers hebben geïnvesteerd in energiezuinige LED-verlichting en we zien dat de telers steeds meer een gelijkmatige productie nastreven. Dat is enerzijds om pieken te voorkomen, omdat deze over het algemeen gepaard gaan met prijsval. Anderzijds wil men een gelijkmatige arbeidsfilm realiseren, zodat ze een vaste ploeg mensen continu in dienst kunnen houden en bedrijfsmiddelen maximaal kunnen benutten. Teeltbedrijven moeten zorgen voor huisvesting, waardoor een jaarronde bezetting ook daarom wenselijk is. Daar komt nog bij kijken dat als een teler elke keer met een nieuwe groep mensen moet beginnen, ze deze, zeker in de aardbeienteelt, weer moet leren hoe aardbeien geplukt moeten worden en welke gewaswerkzaamheden er moeten gebeuren. Dat vergt veel tijd en geld. Bovendien zie je het vaak terug in de kwaliteit, omdat er soms dan toch weer een plukker tussen zit die iets minder zachtzinnig met het product omgaat. We merken dat hier op ingespeeld wordt met de keuze voor rassen voor een langere productieperiode, wat we dan weer terugzien in de volumes gedurende de winter, maar ook de zomer."
Concurrentie Italië
Toch begint, ondanks een doorlopende handel, vanaf half april het "echte werk" aan de handelszijde weer voor de aardbeien, wat natuurlijk een zomerproduct bij uitstek blijft. "De kwaliteit die er nu bij is gekomen uit de onbelichte teelt, is zeer goed. We hebben de laatste weken natuurlijk superweer gehad met koude nachten en overdag zon. Dat is voor het aardbeiengewas eigenlijk ideaal. Je zetting is goed, omdat het stuifmeel makkelijk loslaat en de bijen vliegen goed rond. Daarnaast gaat dan de brix-waarde ook omhoog, waardoor de smaak, het drogestofgehalte en de stevigheid toeneemt. Ziektes als vruchtrot krijgen ook minder kans. Daar hoeven we dus zeker niet over te klagen, en met de zon komt ook de vraag. Wij zien hier dat sinds 2 à 3 weken de Duitse markt, wat toch onze grootste afzetmarkt is, aan het keren is naar product vanuit Nederland."
"Enerzijds komt dit doordat er sinds twee weken ook Duits kasproduct op de markt is, dat sterk lijkt op het Nederlandse product", vervolg Sjraar in de aanloop naar Pasen. "Anderzijds begint de aspergeoogst langzaam op gang te komen, en zie je dat de verkooppunten langs de weg deze asperges vaak samen met aardbeien aanbieden. Daar komt een grote vraag vandaan." Wordt er dan volledig overgeschakeld op Nederlandse aardbeien? "Nee, er is natuurlijk nog altijd concurrentie uit Spanje. Zo worden er in Duitsland nog altijd volle bak retailacties gedraaid met Spaans product. Dit gaat soms gepaard met prijsniveaus die bedenkelijk laag zijn, maar blijkbaar kan dat. Bovendien zien we de laatste jaren dat Italië en Griekenland opgekomen zijn als productiegebieden. Zeker Italië kan kwalitatief best wedijveren met Nederland, waardoor er met name in Zuid-Duitsland veel geopteerd wordt voor Italiaanse aardbeien. Dat maakt het in die gebieden lastig om te concurreren."
Pieken zijn verdwenen
Prijstechnisch is Sjraar tevreden met hoe de laatste weken verlopen, maar met de komst van de grotere volumes is er toch een lichte daling in prijs waarneembaar. Echter is dat, zo stelt hij, niets om ongerust over te zijn. "Vanaf week 7 zaten we eigenlijk met redelijk forse prijzen van tussen de 11 en 12 per kilo. Toen daar de eerste aardbeien van het ras Inspire, maar ook Lady Emma uit onbelichte teelt, bijkwamen, zijn de prijzen wel iets gaan zakken naar een niveau van tussen de 7 en 9 euro, wat ook nog naar tevredenheid is. Nu zien we wel dat sinds een week of drie Sonsation erbij gekomen is en sinds kort is Elsanta weer op de markt, waardoor de prijzen meer onder druk zijn komen te staan. Daardoor zijn we naar 5 à 6 euro per kilo gegaan, maar dat is ook niet vreemd voor de tijd van het jaar. Het zijn traditioneel gezien 'normale' niveaus, maar we merken wel dat de markt wat grillig is. Begin april zagen we ook al een prijsval op verschillende klokken en deze week weer, maar de verwachtingen voor Pasen zijn hooggespannen en we verwachten nog een verkoopboost. Na Pasen gaan onze aardbeien ook in grotere volumes naar Scandinavië, de Baltische staten en later naar de mediterrane landen. We hebben daar een sterke positie en zijn er klaar voor!"
"Bij de keuze van rassen worden met name doordragers interessanter en er wordt veredeld op basis van gelijkmatige productiefilm, smaak, shelflife en een minimaal gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Dat betekent ook dat bepaalde rassen verdwijnen. Een ras dat hier veel geteeld werd, omdat met name de Engelse markt hiernaar vroeg, zien we nu uitgefaseerd worden in de kasteelt, vanwege de gevoeligheid voor wortelziekten. Met chemische gewasbeschermingsmiddelen probeerde men dat in stand te houden, maar dat ras gaat er nu echt uit. Er is geen enkele teler die chemische gewasbescherming wil. Vitale planten zijn dan van cruciaal belang. Men is dan ook op zoek naar alternatieven voor gewasbeschermingsmiddelen, zoals bijvoorbeeld UV-licht in de strijd tegen meeldauw. Enerzijds omdat het vanuit de markt gevraagd wordt, maar ook omdat de teler de beste oplossing wil vinden, waardoor er maximaal ingezet wordt op alternatieven. Daar durf ik mijn hand voor in het vuur te steken. Deze trend zal in de komende jaren nog wel doorzetten, waardoor ik verwacht dat we ook meer en meer een omschakeling in rassen en alternatieve benadering van plaag en ziektebestrijding zullen zien," besluit Sjraar.
Dit artikel verscheen eerder in editie 4, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Frankort & Koning 
Venrayseweg 152
5928 RH Venlo
Tel: +31 (0)77 389 72 72
[email protected]
www.frankort.nl