Tholen - Met de fusie van ISO en TTA ontstaat een bedrijf met twee CEO's, gezamenlijk aan het roer. Is dat bijzonder? Jan Bakker en Martin Maasland lachen. Ze hebben net tijdens de videomeeting ontdekt dat ze allebei, zonder overleg, een groene trui dragen. Toeval dus.
De keuze voor twee CEO's is dat niet. Tijdens het fusieproces, dat afgelopen najaar in een stroomversnelling kwam, bleek dat twee CEO's goed naast elkaar moest gaan passen. "Bovendien blijkt uit een studie van Harvard University dat bedrijven met twee CEO's beter presteren", geeft Martin ons mee. Onder meer ASML werkt met twee CEO's, en DSM deed het ook een tijdje. Mooie namen, en ook bakkersbedrijf Rademakers werkt met twee CEO's, vult Jan aan.
Op de recente beurzen spraken Jan en Martin veel mensen. Zij bleken vaak verrast door de fusie, maar gaven tegelijkertijd ook dikwijls aan het 'wel logisch' te vinden. Dat vinden de beide CEO's de fusie inmiddels ook. Jan: "We kunnen niet ontkennen dat we elkaar de laatste jaren steeds vaker tegenkwamen. Allebei hadden we een roadmap vol met ontwikkelingen en plannen. Daarin zit zeker overlap. In onze fusiegesprekken bleek dat ook wel. Nu we gefuseerd zijn kunnen we samen sneller ontwikkelen."
Martin Maasland en Jan Bakker op IPM Essen 2025
Eén gezamenlijke route
De eerste gesprekken over een fusie zijn nog geen anderhalf jaar geleden gehouden. "Toen bleken we er nog niet klaar voor, maar later raakten we toch weer in gesprek", zegt Martin. "Toen ontstond het idee: laten we het toch wel doen. We kunnen zoveel meer bereiken als we het samen doen."
Wat volgde was een 'hele intensieve periode' vol met gesprekken over financiën, juridische zaken, personele zaken en businesskansen. Jan: "Al vanaf de eerste kennismaking zijn we in gesprek geraakt over gezamenlijke ontwikkelmogelijkheden."
Martin vult aan: "Maar tijdens het fusieproces konden we nog niet echt in detail met elkaar treden. Dat kan nu wel. We zijn in rap tempo van elkaar aan het leren. Er is een verrassend positieve energie, met veel kennisdeling ontstaan, in zeer korte tijd. Nu gaan we de goede ideeën op een rijtje zetten. Van twee bedrijven met elk een eigen route zijn we steeds meer naar elkaar toe getrokken. Samen gaan we nu definiëren hoe onze nieuwe, gezamenlijke route eruit gaat zien."
Stap richting oogsten
Tachtig tot negentig procent van de bestaande roadmaps blijft bestaan, verwacht Martin. De laatste 10 à 20 procent met ontwikkelingen die op de planning staan verwachten de fusiepartijen nu samen te kunnen versnellen. "Allebei houden we ons bezig met automatiseren. TTA en ISO werkten allebei veel met jonge plantjes. Beide partijen waren ook stappen richting het oogsten aan het zetten."
ISO was sinds jaar en dag bekend van het steksteken, TTA van transplanten en sorteren. "De klant heeft beide nodig. Hierdoor gingen we elkaars kant op ontwikkelen. Nu kunnen we dat samendoen, en houden we ruimte in onze R&D over om waardevolle nieuwe dingen te ontwikkelen."
Markten erbij
Niet dat er niet al de nodige innovaties uit Gameren en Bleskensgraaf kwamen de afgelopen jaren. ISO zette bijvoorbeeld stappen met automatisering voor het stekken van chrysanten, het enten van tomatenplanten en de laatste ontwikkeling die is gepresenteerd is de oogstrobot voor tomaat. TTA bracht op haar beurt automatisering op de markt voor het planten van tulpen en met de bHarvest ook voor het oogsten van bladgewassen in vertical farms.
Die laatste sector, is direct eentje waarin TTA ISO aanvult. Andersom zette ISO recent stappen met enten in tomaat, waarmee het ontwikkelingen bij TTA, dat er ook mee bezig was, aanvult. Bovendien helpt het dat door de fusie direct ook nieuwe markten met technieken uit de koker van een van beide partijen ontsloten kunnen worden. Martin: "In markten waar de een al sterk in was, daar kunnen we nu ook het portfolio van de ander heen brengen." Jan: "Het mooie daarbij is dat je nagenoeg niets nieuws hoeft te ontwikkelen hierbij. Je krijgt zo'n markt er als het ware zomaar bij."
Praten met partners
Het kersverse fusiebedrijf heeft drie focusgebieden opgesteld waarop men zich gaat richten. Dat is enerzijds de sierteelt, de markt waarin beide partijen van oudsher het sterkt zijn, en daarnaast zijn dat carbon & fiber (oftewel de bosbouw- en papierindustrie) en de voedingstuinbouw.
Voor de fusie werkten beide partijen ook met diverse andere sectorpartijen samen. Zodra de fusie definitief werd, zijn de belangrijke klanten en samenwerkingspartners geïnformeerd, deelt Martin. "Tijdens de fusiegesprekken kon dat niet. We zijn nu met die partijen in gesprek over wat onze fusie voor die samenwerkingen betekent."
Met de fusie is Cibus, dat al meerderheidsaandeelhouder in ISO was, ook meerderheidsaandeelhouder geworden in het fusiebedrijf TTA-ISO. "Cibus is Latijn voor voedsel", weet Martin. "Cibus investeert puur in voedselbedrijven, of bedrijven die met hun technieken daaraan bijdragen, zoals wij. Met hun fonds kunnen ze nu nog meer impact maken op het duurzaam produceren van voedsel en planten."
Familiegevoel
Door de fusie valt TTA, dat nog een familiebedrijf was zonder private equitypartij aan boord, niet meer onder Eurogroep. Lowpad gaat zelfstandig verder. Jan: "Voor onze organisatie is het in die zin een iets grotere verandering, al wijzigt er op locatieniveau weinig. De eigenaar van TTA, Simon den Hartigh, blijft aandeelhouder. Het familiegevoel blijft ook. Dat is belangrijk, en viel ons direct ook op bij ISO. Ook daar zagen we tijdens onze gesprekken dat familiegevoel terug. Voor ons is dat ook een reden dat dit een goede fit is."
Met de fusie komen twee bedrijven met pakweg 150 medewerkers samen, waardoor één groot bedrijf met zo'n 300 medewerkers ontstaat. Martin: "Voor veel medewerkers heeft de fusie weinig impact. We blijven, zowel in Bleskensgraaf als in Gameren, dezelfde machines maken. Het is niet zo dat er nu een fabriek dicht gaat. Sterker nog, als we onze groei doorzetten, hebben we straks juist meer mensen nodig. Dan is het een voordeel dat we voor twee locaties mensen kunnen zoeken."
Wim van der Meijden en Henk Jan van Ooijen bij de ISO-oogstrobot op Fruit Logistica 2025
Internationaal
Zowel ISO als TTA groeiden de laatste jaren ook internationaal, met ook internationale vestigingen. ISO heeft de laatste tijd een vestiging in de VS opgezet. Ook TTA is daar gevestigd, naast in Australië. Jan: "Daar hebben we drie mensen in dienst, en is de vierde in aantocht." In het Midden-Oosten en Zuid-Amerika was TTA net begonnen met een lokaal team. "Die ontwikkeling zetten we nu samen voort. En in de VS, daar zullen we onze teams samenvoegen in één vestiging."
Dankzij de fusie verwacht TTA-ISO nog completere oplossingen aan te kunnen gaan bieden aan klanten. Jan: "Zo volledig mogelijke oplossing aanbieden, zodat we de klant echt ontzorgen, dat is waar we naartoe willen. Hoe meer autonomie, hoe mooier." Al blijft het fusiebedrijf ook individuele machines los aanbieden, benadrukt Martin. "We kunnen nu nog beter geïntegreerde systemen aanbieden, maar we worden ook niet in één keer een hele grote systeemintegrator."
ASML is een naam waaraan de tuinbouw zich, zeker ook in het huidige politiek-maatschappelijke debat, graag spiegelt. De grote techreus werkt met twee CEO's. TTA-ISO gaat dat dus ook doen, op bescheidener schaal, maar voor tuinbouwbegrippen ontstaat wel een technisch automatiseerder van serieuze omvang.
"Zeker in de sierteelt zijn we een van de grootste ja", erkent Jan. "We zijn met deze fusie wereldwijd toonaangevend geworden." Gevolgd door misschien ook wel voor beide bedrijven kenmerkende nuchterheid en nuance. "Al is het maar net hoe je kijkt. Als je naar de sector carbon en fiber kijkt, dan zijn er veel grotere bedrijven. Maar voor steksteken en sorteren, kan het zomaar zijn dat bedrijven straks snel bij ons terechtkomen."
Voor meer informatie:
TTA-ISO
[email protected]
www.tta-iso.com