Tholen - Biologische zachtfruittelers zijn dunbezaaid. In het Zeeuwse Oud-Sabbinge zit er één: Biodynamisch Fruitteeltbedrijf De Ring. Qua omvang is het voor biologische begrippen een redelijke speler. Om de stap van natuurvoedingswinkel naar de supermarkt te kunnen maken, is er een groter areaal nodig en moet er door de verschillende telers nauw worden samengewerkt.
Bloeiende heesters scheiden de verschillende percelen
Harald en Margreeth Oltheten kwamen in 1992 in Oud-Sabbinge terecht. “Tijdens mijn middelbare schooltijd had ik een vakantiebaantje in de aardbeien”, vertelt Harald. “Op een beurs kwam ik toen een stand van Warmonderhof tegen. Ik ging wonen en leren op deze school voor biodynamische landbouw. Fruitteelt was het leukst en daar wilde ik mee verder. De grond in de Betuwe was duur, zo’n 60.000 gulden per hectare en in Zuid-Beveland maar 18.000 per hectare. Ik hoorde dat iemand dit bedrijf in Oud-Sabbinge ter overname aanbood.” Het was een hele overgang voor de Brabander. “De reis hier naartoe voelde heel lang”, herinnert Margreeth zich.
De bramen in bloei
Van pompoenen naar rode bessen
Ze troffen er een oud huisje met een schuur. Het bedrijf was toen ook al biologisch-dynamisch, hoewel dat destijds nog niet wettelijk werd vastgelegd. Skal, de controlerende instantie die bedrijven certificaten geeft, werd later opgericht. In de beginfase teelden Harald en Margreeth van alles, van pompoenen en wortelen tot hardfruit.
Geleidelijk werd toch de groei naar zachtfruit gemaakt. “Inmiddels zijn we voor biologisch kleinfruit een relatief grote speler”, zegt Harald. Horecagroothandels en boerderijwinkels zijn blij met de verscheidenheid aan gewassen. “Zij zijn heel blij met een onderscheidend product. Een deel van de producten gaat naar het buitenland. Denemarken bijvoorbeeld, hoewel de vraag daarvandaan wel daalt. De plaatselijke productie groeit en tegenwoordig komen biologische producten, net als de reguliere producten in bulk vanuit de hele wereld.”
Harald Oltheten
Kleine markt
De markt van biologisch zachtfruit is klein. Om de retail te kunnen bedienen werkt Harald samen met zijn collega-telers binnen coöperatie Nautilus Organic. “Dat is hard nodig om de stap van natuurvoedingswinkels naar de retail te maken. De supermarkten hebben meerdere leveranciers nodig en dus moeten we samenwerken. We stemmen af wat er geplant wordt. De komende drie jaar verwacht ik een groei in de biologische rode bessen. Wat betreft de frambozen blijft het aanbod moeilijk. Ik hoop dat meer telers frambozen gaan telen.”
Kruisbessen
De recente hoge inflatie was merkbaar. “Het hing een beetje van de klant af, maar met name in de biologische supermarkten merkten we dat er minder gekocht werd. Ineens werd een doosje bramen toch wel duur gevonden door de consument.” Voor het bedrijf zelf had dat geen grote gevolgen. “Dat komt omdat de totale markt groter is dan wij telen.”
Hete zomers
Hoewel Zeeland over het algemeen fris is, loopt de temperatuur de afgelopen jaren ook hier flink op. “Een paar jaar geleden hadden we een verschrikkelijke hete zomer waardoor we veel rode bessen zijn verloren. Sindsdien hebben we een schaduwdoek. Maar als het de wind is die de warmte meebrengt, is daar niets tegen bestand. Die onzekerheid moet je mee kunnen leven. Dat betekent ook dat we onze klanten erop moeten voorbereiden. Vorig jaar hadden we een enorme bramenoogst. Terwijl er een actie werd opgezet, bleek er ineens een enorme dip in de aanvoer en gingen we van 2000 naar 150 kilo per week. We leren steeds betere voorspellingen te maken door bijvoorbeeld de bloemen te tellen.”
Rode bessen
Onzekerheid
Begin juni is het nog rustig bij De Ring en er is tijd voor een rondleiding. Harald vertelt over de uitdagingen van de biodynamische teelt. “We hebben altijd te maken met onzekerheden. Als je tomaten teelt in een kas, kun je met vrij grote zekerheid zeggen wat er geoogst zal worden. Dat is hier anders. Nu zijn we 80% van de vroege rode bessen kwijtgeraakt door de meeldauw. In het verleden hebben we last gehad van veel luis.” Toch groeit de zekerheid met de jaren. “In het begin waren we 30 tot 40 procent zeker van onze oogst, nu is dat al 80 tot 90%. Het duurt een aantal jaren totdat er voldoende biodiversiteit is opgebouwd om plagen het hoofd te bieden.”
Die biodiversiteit is duidelijk te zien op de verschillende percelen. Tussen de bramenstruiken worden diverse planten en bloemen gezaaid. “Hier, moet je proeven”, zegt Harald terwijl hij een stengel plukt. “Dit smaakt naar ui, maar dan iets zoetiger.” De kruisbessen worden van de bramen gescheiden door een lange rij van diverse heesters. “Ik probeer het hele jaar iets in bloei te hebben. Dat is belangrijk voor de bestuivers.”
Oogstseizoen
Enkele weken later barst de drukte van het oogstseizoen los. De vroege rode bessen zijn als eerst aan de beurt. Dan volgen de witte bessen en kruisbessen, de rode bessen en bramen, vervolgens de frambozen en uiteindelijk de mirabellen en pruimen. Harald is tevreden over jongeren die ’s zomers bij De Ring komen werken. “Ze hebben hier een goede moraal en plichtsbesef. Verder krijgen we jaarlijks studenten uit het buitenland via SUSP, een stichting die internationale stages regelt.” Bijna alle producten worden op locatie verpakt. Met de hand worden de meer dan 100 verschillende verpakkingen gevuld en klaargemaakt voor transport naar de klant. “Ik zou heel graag samen met de telers van Nautilus een verpakkingsstation opzetten. Dan kunnen we grotere machines aanschaffen waarmee we klanten beter kunnen bedienen.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 6, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
De Ring Fruit 
Ring 33
4471PT Oud-Sabbinge
T: 0031(0)113582094
[email protected]
https://de-ring.com/