Vertical farms worden van oudsher dicht bij de consument gebouwd, enerzijds om voedselzekerheid en een stabielere aanvoerketen te garanderen, anderzijds om de transportkosten te drukken, door de meestal flinterdunne marges van dergelijke ondernemingen. Het bedrijf Plant Factory is, met de hulp van het Turkse bedrijf Timfog, nog een stap verder gegaan met de installatie van een vertical farm in de kelder van de parkeerplaats van een winkelcentrum.
"Onroerend goed is erg duur in Istanbul," zegt Can Külekçioğlu van Timfog. "Dus in tegenstelling tot Noord-Amerikaanse winkelcentra moeten winkelcentra in Turkse steden ondergrondse parkeergarages hebben om het binnenkomende winkelend publiek te kunnen ontvangen."
Het winkelcentrum waar deze vertical farm is gevestigd heeft een zeer specifieke doelgroep die een soort overlap heeft met de doelgroep van de producten van de vertical farm. "Deze vertical farm is gevestigd in een van de Top Tier winkelcentra aan de Europese kant van Istanbul. Dit winkelcentrum is beroemd om de beste wereldwijde modemerken, sieraden en noem maar op, ze hebben het. De demografie van het winkelend publiek is dus perfect voor vertical farm-producten."
Net als in de ruimte
Van alle dingen die dit project uniek maken, is de GAHU zeker een van de meest opvallende. "Onze Greenhouse Air Handling Unit (GAHU) werkt als een Life Support System in een ruimteschip," legt Can uit. "Dat komt omdat de omstandigheden buiten totaal vreemd zijn voor de levende en vrolijk groeiende planten binnen. Onze GAHU werkt volgens de ingestelde VPD."
Om het concept achter GAHU beter uit te leggen, zegt Can te denken aan Turkse baden en Turkse kebab. "Kun je een Turkse kebab eten in een Turks bad? Nee. Met onze GAHU hebben planten niet het gevoel dat ze in een Turks bad zitten en kunnen ze genieten van het uitstekende eten dat ze krijgen en kunnen ze ontspannen groeien. Afgezien van kebab en baden is het belangrijk om alles holistisch te bekijken," zegt Can. "Je moet nauw samenwerken met je klant om de juiste omstandigheden te creëren en flexibel zijn met de juiste hoeveelheid capaciteit om de steeds veranderende behoeften van de planten te volgen."
Om dat te bereiken is alles op de farm geautomatiseerd. "Het moet geautomatiseerd zijn om ervoor te zorgen dat de teler voldoet aan de eisen van restaurants. Hetzelfde product, hetzelfde gewicht, dezelfde kleur en smaak, elke dag. In eerste instantie richtte de farm zich vooral op bladgroenten, maar momenteel hebben ze meer gewassen toegevoegd, zoals paksoi en boerenkool."
Timfog is zeker niet nieuw op het gebied van vertical farming en Can zegt dat het mogelijk is om een dergelijk project op elke locatie te herhalen. "Elke grootte, elke locatie. Er is echter een maar," merkt hij op. "Elk project is uniek op zichzelf. Hier is de haalbaarheid van het project in kwestie. Maar als je je eerst richt op de markt, als je weet wat je moet verkopen, aan wie en in welke hoeveelheid, dan kan het bijna niet misgaan."
De vaart erin houden
Het volgende vertical farming project dat Timfog op het oog heeft, is met Plant Factory. "Zij zijn een van onze belangrijkste klanten," zegt Can. "Ze zijn van plan om te blijven investeren in deze sector. We zullen in 2024 en daarna zeker meer vertical farms online zien komen."
Het Midden-Oosten is een van de belangrijkste regio's waar je aan denkt als er meer vertical farms worden opgezet, vooral vanwege de gunstige marktomstandigheden. "Er is daar zeker potentieel vanwege het hete klimaat van het Midden-Oosten. Ik denk dat hoe extremer het klimaat is, hoe logischer het is om vertical farms te hebben."
Toch is het niet allemaal rozengeur en maneschijn. "Uiteraard hangt alles vooral af van investeringsmogelijkheden en het gemak van initiatieven," merkt Can op. "In de wereld van vandaag is alles mogelijk met de technologie die we hebben, maar economie is koning, net als de klant."
Dat betekent dat Can en Timfog zich in ieder geval voor de rest van 2023 op hun huidige project en regio's zullen blijven richten. "We moeten eerst de harde gegevens in handen krijgen en ons huiswerk doen om de volgende golf te creëren. Vanaf 2024 mogen we deze oplossing ook op de markt gaan brengen en elders op wat deuren gaan kloppen."
