Eind maart kondigde het Britse ministerie Defra (Departement for Environment Food Rural Affairs) wetgeving aan om het gebruik van veen verder terug te dringen. De eerste stap is dat in 2024 er een verbod op de verkoop van veen en turfhoudende producten in Engeland geldt. Vervolgens zal vanaf 2026 het gebruik van veen in de tuinbouw (dus ook de boomkwekerij en sierteelt) sterk worden afgebouwd. Dit om de sector te stimuleren om verdere ervaring op te doen met veenvrije potgrondmengsels. De planten die al gekweekt zijn in potgrond met veen, kunnen alsnog in de handel worden gebracht.
Vanaf 2030 geldt een volledig verbod op het gebruik van veen. Defra benoemt deze uitzonderingen: productie van jonge planten in pluggen (maximumvolume 150 ml) en de productie van eetbare paddenstoelen (met 2 cm turflaag).
Het is nog onduidelijk in hoeverre deze wetgeving van invloed zal zijn op de export van bomen en planten in potgrond met veen naar het Verenigd Koninkrijk. Vragen waarop tot nu toe nog geen duidelijk antwoord is te geven: geldt er straks een invoerverbod voor producten in potgrond met veen? En geldt dit dan al vanaf 2026? En voor welke Britse gebieden geldt dit dan? Defra heeft vooralsnog alleen een England Peat Action Plan naar buiten gebracht. Niet voor Wales, Schotland of Noord-Ierland.
Tot dusver is er nog geen officiële wetgeving van de Britse overheid, zo laat het Landbouwteam van de Nederlandse ambassade in Londen ons weten. Er is dus nog redelijk wat onzekerheid over de details. Het Landbouwteam zal de HTA (Horticultural Trades Association, de Britse collega-organisatie van LTO Nederland) op korte termijn spreken over dit onderwerp.
Beschikbaarheid veenalternatieven
In de sector zijn er zorgen over de haalbaarheid om al in 2026 veenvrij te kunnen leveren. Zijn er al voldoende alternatieve mengsels beschikbaar, en ook in voldoende hoeveelheden? Hiernaar loopt op dit moment een onderzoek bij Wageningen University & Research in het kader van het afgesloten potgrondconvenant.
De LTO Vakgroep hoopt snel antwoorden te krijgen op bovenstaande vragen, van respectievelijk de Britse overheid en de potgrond- en substraatleveranciers. Immers, het jaar 2026 is al dichtbij.
Potgrondconvenant
Afgelopen november sloot een brede coalitie van partijen een convenant om de milieu-impact van potgrond en substraat te verlagen. Voor 2025 zijn deze doelen afgesproken:
- Organisch substraat voor de professionele markt bestaat voor gemiddeld 35% uit hernieuwbare grondstoffen;
- Organisch substraat voor de consumentenmarkt bestaat voor gemiddeld 60% uit hernieuwbare grondstoffen.
- Potgrond en substraat met veengrondstoffen dragen voor 100% het RPP-label (of gelijkwaardig label). RPP-certificering zorgt voor beperkte impact op de lokale biodiversiteit en milieu en draagt bij aan herstel van natuurgebieden.
Uiterlijk eind 2023 worden, op basis van een breder onafhankelijk onderzoek naar hernieuwbare grondstoffen, nadere afspraken gemaakt over de doelen voor 2030. Dit onderzoek moet een goede onderbouwing geven voor het haalbare percentage hernieuwbare grondstoffen in de professionele markt in 2030.