Tholen - "Het is lang geleden dat ik het zo heb gezien." Een groepje telers stapte donderdagmiddag een afdeling met een komkommerproef binnen, die vol echte meeldauw zit. De onderzoekers zijn in hun opgezet geslaagd. De geteste gewasbeschermingsmiddelen kunnen goed hun werking laten zien: heel veel of veel minder wit op het gewas.
Uitleg van Wessel van Vliet van BASF in de proef met echte meeldauw in komkommer. Bifasto is een fungicide van BASF die hiertegen werkt.
De afgelopen twee dagen zijn de Gewasbeschermingsdagen Groenteteelt gehouden in het World Horti Center in Naaldwijk. Donderdag was het de beurt aan Royal Brinkman om 's ochtends adviseurs en 's middags en 's avonds telers langs de door Vertify opgezette proeven te leiden. Daar stonden traditiegetrouw de fabrikanten klaar om tekst en uitleg te geven. En antwoord te geven op vragen en opmerkingen uit de praktijk.
Proef van Syngenta
Vragen en zeker opmerkingen zijn er genoeg. Zeker nu het middelenpakket alsmaar verder inkrimpt, terwijl er telkens wel nieuwe virussen en plagen opduiken. Bij het opstellen van het Uitvoeringsprogramma Toekomstvisie gewasbescherming 2030 in de jaren voor 2020, toen het programma inging, waren die er nog niet, merkte een teler terecht op. Duidelijk is dat er een spanningsveld is en dat het puzzelen is met de mogelijkheden die er nog wel zijn.
Uitleg bij UPL (links) en door Aukje Veldstra van ECOstyle over Fusarium (rechts)
Gelukkig zijn er ook nieuwe technieken en tools die de teler kunnen helpen met het leggen van de puzzel. In het plenaire gedeelte donderdagmiddag, maar ook tijdens de workshops, stonden specialisten van Royal Brinkman daarbij stil.
Curatief en preventief Fusarium aanpakken
Data en drones
Het plenaire gedeelte werd afgetrapt door Henk van Daalen. Hij keek vooruit richting 2030 en schetste de vier bouwstenen om de doelen die zijn opgelegd, mee te halen, met behoud van 'economisch perspectief'. Niet onbelangrijk, stipte Henk aan en dat kon op instemmend geknik vanuit de zaal rekenen. Ook de beleidsmakers realiseren zich dat, getuige het opnemen van deze woorden in de overheidsplannen.
Feromenen, hier uit de SemeonPro-lijn van HortiPro, lokken de plaaginsecten
Bij het bespreken van wat er allemaal mogelijk is stond Henk onder meer stil bij technieken, voor preventie en voor bestrijding. Zo helpt het mechanisch uitzetten van natuurlijke vijanden de teler plagen beter aan te pakken en kan er ook data met systemen uit de kas gehaald worden, waarop geacteerd kan worden. In de toekomst vast ook door drones. Royal Brinkman is met TU Delft stappen in die richting aan het zetten, waarbij het einddoel precisiebespuiting en het nog preciezer uitzetten van natuurlijke vijanden met drones is.
Henk wees de zaal erop dat Royal Brinkman inzet op weerbare planten, bijv. met het concept CropTimize voor weerbaar telen en voorspellen van virussen en plagen. Zeker als het aantal toepassingen van een middel beperkt is, wil een teler graag op het juiste moment een middel inzetten. Wat dat juiste moment is, daarmee kan data helpen.
Importproblemen
Een vast onderdeel in het plenaire gedeelte op Gewasbeschermingsdagen Groenteteelt is ook een presentatie van Jeroen Sanders van Vertify. Hij voegde bij het door de teler in de zaal al genoemde 'importrijtje' met wantsen, tripsen en luizen als nieuwe buitenlandse plagen de galmijt.
Vervolgens besprak hij onderzoeken waarin Vertify betrokken is, onder meer naar biostimulanten. Wat doen die namelijk precies? Dat hardmaken is nog niet zo eenvoudig. De onderzoekers willen meer bewijs dan een foto met daarop 'een hele hoge plant en een veel kleinere plant' gaf Jeroen aan. Gekeken is naar hoe biostimulanten gewassen met koudestress kunnen helpen.
Jeroen Sanders van Vertify
Hygiëne, ook bij resistente rassen
Dirk Timmers van Royal Brinkman legde de nadruk op preventie. Hiervoor bestaat sinds 2019 HortiHygienz. Niet lang daarna dook het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) op, waardoor telers sindsdien, zeker in de tomatenteelt, steeds meer hun best doen preventief virussen en plagen buiten de deur te houden.
Ook in andere teelten van toenemend belang, alleen al omdat Dirk liet zien dat er met het New Dehli-virus, het CABY-virus en vorig jaar ook Fusarium in paprika nieuwe problemen blijven ontstaan.
Dirk Timmers van Royal Brinkman
Resistente rassen kunnen telers helpen in de strijd tegen virussen en plagen. Wel wees Dirk erop dat, nu inmiddels de eerste rassen met resistentie op grote schaal in de kas staan, hygiëne belangrijk blijft. Bij een hoge infectiedruk kan het virus ook bij een hoog resistent ras alsnog door de resistentie heen breken, waardoor een mutant kan ontstaan. De virusdruk zo laag mogelijk houden is in alle gevallen dus alsnog het beste.
Meer biologische, minder synthetisch
Hoe telers dat kunnen doen, konden zij beneden in de demokassen in Naaldwijk zien. Aandacht was er voor preventie, maar ook voor de middelen die er beschikbaar zijn, 'groen', biologisch of chemisch, om in te grijpen. De verwachting van Royal Brinkman is dat er de komende jaren vooral extra biologische pesticiden beschikbaar komen, terwijl de synthetische pesticiden alsmaar meer uit de markt verdwijnen. Erop investeren is voor fabrikanten vanwege alle regelgeving ook niet meer interessant.
Luc Kurris verzekerde telers ervan dat bijvoeren er juist niet voor zorgt dat biologische bestrijders de plagen niet meer opeten. Een gevarieerd dieet stimuleert juist hun eetlust.
In de kassen kwamen de telers bestaande, bekende middelen tegen, maar ook noviteiten. Zo keken sommige telers verbaasd naar de nieuwe bijvoerproducten die Luc Kurris van Royal Brinkman presenteerde. Lang niet alle opties zijn bij iedereen bekend, zo bleek. Samen met AgroBio investeert men veel in nieuwe producten, onder meer in de vorm van balletjes.
Binnenkijken in de afdeling met de proef van HortiPro en Nufarm
Bij een gezamenlijke proef van Nufarm en HortiPro kregen telers uitleg over het bestrijden van pepertrips en Californische trips. Tussen het paprikagewas in de demokas konden de telers vragen stellen aan Tjeerd Peeters van Nufarm en Eric Kerklaan en Jürgen Brokelman van HortiPro. Beide bedrijven lieten zien hoe ze met een combinatie van twee middelen, en met behulp van Orius, trips bestrijden. Vooral pepertrips is een groeiend probleem in diverse teelten.
Uitleg van Aron Boerefijn over onder meer Neudosan
Komen er eigenlijk nog weleens nieuwe middelen op de markt? Ja, gelukkig voor telers wel. Bij Certis Belchim presenteerde Aron Boerefijn het product Neudosan. Het breed werkende contactmiddel is vanaf komende week beschikbaar. Telers in tal van teelten kunnen met het middel wittevlieg, bladluis, spint en trips aanpakken, terwijl het middel ook nog een werking heeft op wol-, dop- en schildluis en cicaden. Daarop legde Aron echter niet de focus donderdagmiddag.
Het middel, waarmee internationaal al veel ervaring is opgedaan, komt volgend jaar ook in het zachtfruit beschikbaar. Bovendien wordt aan een SKAL-toelating gewerkt. Die wordt in de loop van dit jaar nog verwacht. Een ander, iets minder nieuw middel waarover Aron ook vertelde, is Azatin. Het middel kreeg eind 2022 een vruchtgroentetoelating, alleen niet voor paprika. Na een vraag van een teler gaf de specialist aan dat een toelating voor dit gewas niet snel verwacht wordt.
Koen Bol van Royal Brinkman
Koen Bol van Royal Brinkman presenteerde de tool Agro4all, die telers moet helpen met het leggen van de gewasbeschermingspuzzel. Een gratis 1.0-versie is voor telers beschikbaar. De aanwezige telers zagen het gebruik van de tool wel zitten, al was het maar om niet 'tachtigduizend keer dezelfde informatie in allerlei systemen in te hoeven voeren', zoals een van hen het verwoordde. Handig aan de tool is onder meer dat de tool meetelt met het maximum aantal toegelaten toepassingen van een teler. Zijn die op, dan verdwijnt het middel uit de keuze lijst.
In Spanje gebeurt het al veel, 'eilandjes' met waardplanten om natuurlijke vijanden van plagen te helpen. Royal Brinkman werkt eraan dit ook meer gangbaar te maken in Nederland
"Ik zal jullie niet vragen tussen de planten door te lopen, dan kom je namelijk wit terug", grapte Wessel van Vliet van BASF.
Voor meer informatie:
Royal Brinkman
info@royalbrinkman.nl
www.royalbrinkman.nl