Het jaarrond (verticaal) telen van gezond voedsel in een volledig gesloten omgeving, het zogenoemde indoor farming, is in de afgelopen jaren enorm populair geworden in stedelijke omgevingen en problematische klimaten. Bladgroenten en kruiden zijn de meest geproduceerde gewassen.
Telers willen echter uitbreiden naar een veel grotere verscheidenheid aan groenten en fruit. In het Philips GrowWise research Center in Eindhoven doet Signify al verschillende jaren teeltproeven met aardbeien. In dit onderzoek hebben ze nu een nieuwe stap gezet. Het doel? Ontwikkeling van een blauwdruk als referentiekader voor indoorteelt van aardbeien, en het vinden van de optimale belichtingsstrategie en de best presterende rassen.
In het onderzoekscentrum kijkt Signify naar alle relevante parameters voor de gewasontwikkeling. Daarbij speelt licht natuurlijk een essentiële rol. Factoren als klimaat, rassenkeuze en substraat zijn echter net zo belangrijk. Het idee om aardbeien indoor te telen was niet nieuw voor hen. Sterker nog, ze produceren al ruim vijf jaar aardbeien zonder daglicht. Ondanks wat teleurstellingen en tegenslagen bleken de resultaten en de eerste berekeningen van dit businessmodel bemoedigend genoeg om met het onderzoek in die richting verder te gaan en een blauwdruk voor de indoorteelt van aardbeien op te zetten.
Ontwikkeling van een blauwdruk voor aardbeienteelt in gesloten omgeving
In 2019 was in de onderzoeksinstallatie van Signify een multilayer-afdeling, waar meerlaagse teelt plaatsvindt, aan renovatie toe. Dit gaf hen de gelegenheid een speciaal compartiment met een meerlaagse teeltinrichting voor aardbeien te ontwerpen en installeren, met nieuwe rekken, luchtbehandelingskast (AHU) en irrigatiesysteem. Deze speciaal geconcipieerde afdeling biedt nu plaats aan bijna 100 meter goten in een ruimte van slechts 6 x 3 m. Tijdens de proeven in dit compartiment bleek dat drie factoren essentieel zijn bij verticale aardbeienteelt.
Tip 1: Hoogwaardig uitgangsmateriaal maakt jaarrond oogsten mogelijk
Het belangrijkste onderdeel voor een succesvolle indoor aardbeienteelt is wellicht het uitgangsmateriaal. Een teeltstrategie op basis van junidragende rassen heeft voordelen. Deze aanpak is echter alleen mogelijk indien er jaarrond kwalitatief hoogwaardig jong plantmateriaal beschikbaar is.
Signify heeft daarom gekozen voor doordragende rassen. Het handhaven van een goede plantbalans is daarbij echter veel moeilijker. Thijs van den Bergh, plantspecialist bij Signify: "In onze meest recente reeks proeven hebben we bewezen dat aardbeien oogsten jaarrond mogelijk is. Met een volledig ontwikkeld, dicht bladerdek, wordt het licht maximaal benut. Gezonde bladgroei ontstaat door de vegetatieve ontwikkeling van de plant te stimuleren. Nadat voldoende volume is gemaakt, strekken nieuwe generaties bladeren veel gemakkelijker tot voldoende lengte."
Tip 2: Optimaal vochtdeficit van de lucht aanhouden
Aardbeien zijn veeleisend als het om teeltklimaat gaat. Vooral als volwassen planten verdampen aardbeien veel vocht. Om groei van kwalitatief goed nieuw blad met lange levensduur te stimuleren en echte meeldauw te voorkomen, moet er niet alleen sprake zijn van een goede plantbalans. Het aanhouden van een optimaal evenwicht tussen generatieve en vegetatieve groei is net zo belangrijk als het zorgen voor een aanzienlijk vochtdeficit (VD) van de lucht. Een optimaal vochtdeficit bleek een van de belangrijkste voorwaarden voor het bereiken van lange oogstperiodes.
Tip 3: Bestuiving en biologische bestrijding
Bestuiving is essentieel voor goed gevormde vruchten. Hoewel hommels zich in ons lab moeten oriënteren in een twee- in plaats van driekleurige omgeving die ze normaal gesproken gewend zijn, blijken ze indoor prima te kunnen navigeren. "Omdat geen sprake is van een natuurlijke zonsopgang en zonsondergang, gebruiken we automatische rolluiken om alle hommels terug te laten keren naar de kast voordat de lichten uitgaan."
Behalve planten en hommels, voelen ook insectenplagen zich thuis in een volledig gesloten omgeving. Vers uitgangsmateriaal van buiten is meestal besmet met luizen, trips en spintmijten. "Deze plaaggeesten hebben meer schade en teleurstelling veroorzaakt dan we ons aan het begin van deze onderzoekstocht ooit hadden kunnen voorstellen. Zonder goede aanpak kunnen ze een heel gewas ruïneren. Preventief ingezette roofmijten en sluipwespen bleken echter goed in staat om alles onder controle te houden, zodat terugvallen op chemische bestrijdingsmiddelen niet nodig was."
Vooruitkijken: wat levert het op?
Om indoorteelt van aardbeien tot een levensvatbaar businessmodel te maken, moet nog een aantal stappen worden gezet. Voorop staat dat de oogsten moeten verbeteren. Het goede nieuws is dat er adequate manieren zijn om dat te bereiken. Onze nieuwste ontwikkeling voor de Philips GreenPower LED-productiemodule bereikt met een standaardbundel hogere lichtintensiteiten die worden verspreid over een smaller oppervlak door het ontbreken van lenzen. Dit maakt deze groeilamp bij uitstek geschikt voor in rijen geteelde gewassen zoals aardbeien, waar uniformiteit veel minder belangrijk is en het helpt ook om een beter lichtrendement te bereiken. Tot slot, de komende onderzoeken zijn gericht op het optimaliseren van verschillende plantdichtheden, om zo een realistisch businessmodel te bereiken.
www.philips.com/horti