"Doordragers profiteren van datagedreven aanpak"

Tholen - "Inzicht in hoeverre flushes- en productiegolven in de aardbeienteelt kunnen worden uitgevlakt met een klimaatstrategie maakt de teeltplanning een stuk eenvoudiger," zegt Heleen Lugt van LetsGrow.com. Het bedrijf doet uitgebreid onderzoek om dit met gewasgegevens mogelijk te maken.

Men ziet mogelijkheden om hiervoor straling-temperatuurverhouding (RTR) te gebruiken. "Grote schommelingen in bloei en vruchtzetting maken het lastig om arbeid en afzet te plannen. Het toepassen van een RTR-strategie voorkomt dat de teelt en het verbruik van assimilaten in de plant niet op elkaar aansluiten."

Winny van Heijningen en Heleen Lugt van Letsgrow.com 

LetsGrow.com is meer dan 20 jaar geleden opgericht en biedt telers analyse, training en een dataplatform om inzicht te krijgen in wat er in hun kas gebeurt. Door gewasparameters als plantbelasting, groeigraaduren en vruchtgroeiperioden te monitoren en te combineren met situaties als het weer en de marktvraag, kan de teelt in de kas en de relatie met de markt worden geoptimaliseerd.

Volgens Heleen zijn er mogelijkheden om deze technologie in te zetten voor een soepele teelt van doordragende aardbeienrassen. "De snelheid van processen in de plant, zoals vruchtrijping, groei en transport van assimilaten en voedingsstoffen neemt toe met de temperatuur. Anderzijds dicteert de hoeveelheid licht het maximum aan assimilaten dat kan worden geproduceerd en aan deze processen kan worden toegewezen."

Presentatie Heleen op International Soft Fruit Conference 2023

Hoewel genetica een rol kan spelen in het patroon van de teelt, suggereert Heleen dat het verloop van de teelt grotendeels afhangt van de temperatuur. "Een hogere temperatuur geeft een kortere flush met een groter aantal vruchten die tegelijkertijd rijpen. Dit betekent dat op het hoogtepunt van de teelt het rijpingsproces een groter deel van de beschikbare assimilaten nodig heeft om vruchten van optimale grootte en kwaliteit te realiseren."

"Als de beschikbare assimilaten onvoldoende zijn, als gevolg van te weinig straling of een te hoge temperatuur voor het stralingsniveau, is het resultaat een slechte vruchtkwaliteit en -grootte, alsmede vertraging van de blad- en wortelontwikkeling en het begin van nieuwe trossen. Daarna duurt het langer voordat een nieuwe bloei wordt bereikt," zegt Heleen. "Om een continue, vlottere teelt te bereiken, is rekening houden met de beschikbare assimilaten een vereiste."

RTR ratio
Maar hoe weet je de beschikbaarheid van assimilaten in de plant? Hier komt de RTR om de hoek kijken: de straling-temperatuurverhouding. De RTR is de stijging van de gemiddelde temperatuur over 24 uur per 1000 Joule of 10 mol PAR-licht. De RTR kan worden toegepast door een basistemperatuur vast te stellen en de temperatuur te verhogen met een lichtsom (zie figuur).

"Een consistente verhouding aanhouden tussen de dagelijkse lichtsom en de 24-uurs gemiddelde temperatuur is de eerste stap om de beschikbaarheid van assimilaat voor alle plantenprocessen consistent te maken," aldus Heleen. De strategie kan worden geëvalueerd door naar het gewas te kijken. "Als de vruchten te snel rijpen, waardoor de assimilaatpool wordt uitgeput en de plantengroei wordt belemmerd, kan de temperatuurstijging per 1000 joule naar beneden worden bijgesteld. Als de vruchten daarentegen te langzaam rijpen en het gewas sterk is, kan deze factor worden verhoogd."

"Door een consistente RTR in de praktijk toe te passen, zullen we kunnen waarnemen in hoeverre de teeltcurven kunnen worden afgevlakt en begrijpen of en waar we misschien corrigerende snoeiacties nodig hebben om in evenwicht te blijven," besluit Heleen.