Al meer dan anderhalf jaar verstoort een stille diplomatieke crisis de betrekkingen tussen Frankrijk en Marokko en de Marokkaanse export van tuinbouwproducten naar Europa. In het midden van deze crisis heeft de Franse regering Schengenvisa gebruikt als sanctiemiddel tegen Marokko, dat slechts 50% van de aanvaardbare visa accepteert. Dit heeft onder meer gevolgen gehad voor de exportsector van tuinbouwproducten.
Op 16 december 2022 kondigde de Franse minister van Buitenlandse Zaken tijdens een bezoek aan Marokko de oplossing van de crisis en het herstel van normale consulaire betrekkingen aan. Is dit probleem meer dan een maand na deze aankondiging opgelost? Wat zijn de gevolgen voor de tuinbouw? Wat is het verband met de stijging van de vervoersprijzen en dus met de consumentenprijzen van AGF? Mourad Erraguragui, vicevoorzitter van de Marokkaanse vereniging voor intercontinentaal wegvervoer (AMTRI), beantwoordt deze vragen.
Allereerst herinnert Erraguragui eraan dat Frankrijk niet de enige speler is in de visumcrisis. "We hebben met dit probleem te maken met andere Europese consulaten, waaronder de Spaanse consulaten die de meeste aanvragen van vrachtwagenchauffeurs ontvangen vanwege de geografische nabijheid." De vertegenwoordiger van de Marokkaanse transporteurs gaf geen commentaar op deze vermeende regeling tussen Frankrijk, dat officieel het gebruik van visa als sanctie heeft toegegeven, en de andere Europese regeringen en noemde het toeval slechts "vreemd".
Momenteel verwijt de AMTRI dat hetzelfde probleem nog steeds bestaat, meer dan anderhalve maand na de officiële aankondiging van de oplossing ervan door de Franse regering. Erraguragui: "Ook nu nog is deze schadelijke situatie aanwezig. De verwerkingstijd voor visa loopt vaak op tot 40 dagen, zodat uiteindelijk 70% van de aanvragen van vrachtwagenchauffeurs wordt afgewezen. Dit betekent dat 70% van onze arbeidskrachten en middelen vast komen te zitten. Deze situatie veroorzaakt financiële verliezen en een tekort aan chauffeurs. Uiteindelijk lijdt de hele keten eronder, van teler tot consument."
"Zelfs wanneer de visumaanvraag wordt aanvaard, duurt deze niet langer dan 90 dagen, en zodra de chauffeur zijn visum ontvangt, begint hij een nieuwe aanvraag vanwege de exorbitante wachttijd, om nog maar te zwijgen van de voor elke aanvraag betaalde leges, die niet worden terugbetaald als het visum wordt geweigerd."
AMTRI heeft dit jaar meermaals aan de alarmbel getrokken en ontmoetingen gehad met vertegenwoordigers van de Spaanse consulaten. De resultaten zijn gemengd. "Na deze ontmoetingen is de situatie in sommige consulaten verbeterd, maar nog niet helemaal opgelost. Op de consulaten in Agadir, waar de meeste transporteurs van tuinbouwproducten een visum aanvragen, is de situatie meer dan alarmerend."
Het gevolg is een tekort aan chauffeurs en dus minder vracht, meer vraag dan aanbod en hogere transportkosten. "Iedereen wordt benadeeld," zegt Erraguragui. "De vervoerders die hun tijd besteden aan het zoeken naar chauffeurs en het volgen van de visumprocedures, de exporteurs die hun transportkosten zien stijgen en de eindverbruiker die de prijs in het schap ziet stijgen, om nog maar te zwijgen van de menselijke situatie van de chauffeurs zelf. Chauffeurs kunnen de kamers van koophandel niet laten bemiddelen bij de consulaten, zoals in andere economische sectoren. Wij proberen deze rol te vervullen, maar de consuls zijn niet allemaal even ontvankelijk."
Erraguragui: "De situatie is zeer schadelijk zonder antwoorden van welke kant dan ook. We wachten gewoon tot de consulaten instructies krijgen van hun regering om weer normaal te gaan werken, zodat deze doorn eindelijk uit de voeten van de vervoerders wordt gehaald."
De visumcrisis draagt weliswaar bij tot de stijging van de transportkosten, maar is niet de enige reden. De internationale geopolitieke situatie, waarvan de visumkwestie deel uitmaakt, is sinds de pandemie verslechterd en is de belangrijkste reden voor de stijging van de transportkosten, aldus Erraguragui. "Brandstof maakt meer dan 30% van de uitgaven van de transporteurs uit en de energieprijzen op wereldniveau zijn niet onder controle, als gevolg van alle conflicten en geopolitieke spanningen die de wereld momenteel doormaakt."
Voor exporteurs die een terugkeer naar de norm verwachten, d.w.z. het prijsniveau van voor de pandemie is die tijd voorbij. "Helaas zullen de kosten niet terugkeren naar dat niveau," aldus Erraguragui. Moeten zij verwachten dat de prijzen zich spoedig zullen stabiliseren? "Als sommige variabelen niet onder controle worden gehouden, waaronder de brandstofkosten en de visumkwestie, zal het de komende maanden alleen maar erger worden," aldus de vertegenwoordiger van de transporteurs.
Om de prijzen te helpen stabiliseren, pleit AMTRI voor een wettelijke hervorming in Marokko om de prijzen van het wegvervoer te indexeren aan de brandstofprijzen. "Dit zal transporteurs en exporteurs beschermen tegen schommelingen van de brandstofprijzen, maar er moet worden opgemerkt dat als er een stijging is, deze aan de consument wordt doorberekend. Deze hervorming staat op de agenda van de regering. Het besluit is genomen en de uitvoering ervan is aanstaande."
Voor meer informatie:
Mourad Erraguragui
Moroccan Association of Intercontinental Road Transport (AMTRI)
+212539340706 / +212539321716
contact@amtrimaroc.com
www.amtrimaroc.com