De grote opbrengsten in het voorjaar, de teleurstellende herfstteelt, en niet in de laatste plaats de energiecrisis in de tweede helft van het jaar: voor de Duitse glastuinbouw was 2022 over het geheel genomen een bewogen jaar. Carsten Knodt , groenteteler in de regio Niederrhein en directeur van de Vitarom group, beschrijft in dit interview zowel de status quo als de toekomst van de Duitse glastuinbouw.
"Met een zonnig voorjaar waren de voortekenen van het afgelopen teeltjaar bijzonder goed," zegt Carsten. "De vroege oogst tot in de zomer viel groter uit dan in de afgelopen jaren vanwege de bovengemiddelde hoeveelheid zon. Maar vanwege een gebrek aan CO2 gecombineerd met een lang aanhoudende hitteperiode was de herfstoogst daarentegen eerder klein. Van eind september tot eind oktober was er sprake van een gat in de oogst, dat het voordeel in het voorjaar volledig teniet deed. Het eindresultaat was dus dat de teelt kleiner uitviel dan in de afgelopen jaren."
Prijsconcessies en teeltmaatregelen
Volgens Carsten was er tijdens het zomerseizoen vooral bij de tomaten sprake van een aanzienlijke aanboddruk, wat gevolgen had voor de verkoopprijzen. "Dit heeft op zijn beurt geleid tot een hogere promotiefrequentie in de retail. De overige producten raakte men in de loop van het seizoen goed kwijt, hoewel ook hier promotiefrequentie duidelijk hoger was dan in de afgelopen jaren. Hierdoor moesten onvermijdelijk prijsconcessies worden gedaan."
Vooral in de tweede helft van het jaar hing de energiecrisis als een zwaard van Damocles boven de groententeeltsector. De hoge energieprijzen dwongen de telers tot aanpassingen in het gewasbeheer en tot een duurzamer energieverbruik en overige productiemiddelen bij de teelt. "Onze verlichte kas (Vitarom Neurath GbR) is nu volledig omgebouwd naar volledig dimbare wit-rode LED-verlichting die uitgeschakeld kan worden en naar dubbele energieschermen en ontvochtiging via de 'Ventilation Jet'-methode. Zelfs de grootste inspanningen om energie te besparen zijn bij de huidige energieprijzen niet voldoende om een rendabele winterteelt mogelijk te maken."
Bij de onverlichte kassen wordt er soms een latere plantdatum gekozen en wordt de teelt vroeger beëindigd om het verbruik van energie te verlagen. Carsten: "Door het huidige energiebeleid is het momenteel niet rendabel om een nieuwe kasteelt op te bouwen die met aardgas verwarmd of verlicht moet worden."
Verminderde teelt van bijzondere tomatenrassen
De kostenstijgingen hebben ook diepe sporen nagelaten in de samenleving en hebben al geleid tot een koopkrachtdaling en veranderingen in het consumentengedrag. "De consumenten kijken steeds meer waar ze vanuit hun persoonlijke beleving de beste prijs-kwaliteitsverhouding kunnen krijgen, gekoppeld aan regionale en duurzame aspecten. Voor het komende seizoen hebben we het areaal van kleinere, hoogwaardigere tomatenrassen iets gereduceerd ten gunste van andere gewassen. Wij gaan er echter vanuit dat hoogwaardigere tomatenrassen met meerwaarde op de lange termijn weer in de gunst van de consumenten zullen komen."
Ondanks de huidige tegenslag kijkt Carsten met vertrouwen naar de toekomst. "De zelfvoorzieningsgraad is niet gedekt in de Duitse glastuinbouw. Daarom zien wij op de lange termijn nog steeds potentieel voor vruchtgroenten uit Duitsland. Vanuit de retail blijft er een gerichte vraag naar Duitse producten, waardoor het assortiment aan Duitse vruchtgroenten ook buiten het seizoen steeds verder is uitgebreid."
De directie van Vitarom, een dochterbedrijf van Landfrisch: van links naar rechts Wilhelm Baum, Matthias Draek, Labinot Elshani en Carsten Knodt.
Structurele verandering op komst
Volgens Carsten vinden er momenteel ook in de Duitse glastuinbouw structurele veranderingen plaats. "De gemiddelde bedrijfsgrootte zal in de komende jaren toenemen. Door de kostendruk moeten de bedrijfseenheden onvermijdelijk groter worden om de efficiëntie te vergroten. De nadruk zal blijven liggen op nieuwe, duurzame energiebronnen en bestaande kassencomplexen zullen volgens de nieuwste normen worden aangepast. Daarnaast zullen ook automatisering en kunstmatige intelligentie (AI) in de komende jaren een snelle ontwikkeling doormaken in de glastuinbouw."
Bezoek het bedrijf op de Fruit Logistica: hall 20, A-15
Voor meer informatie:
Landfrisch AG
Walter-Gropius-Straße 28
D-50126 Bergheim, Duitsland
Tel: +49 2271 9955432
[email protected]
www.landfrisch.com
Carsten Knodt
Vitarom GmbH
Tel: +49 2271 9955410
[email protected]
www.vitarom.de