Van alle tomaten die in Almería worden geteeld, is de Raf-tomaat een van de meest gewaardeerde. Zijn exclusiviteit ontleent hij aan zijn intense smaak, wat zich vertaalt in een verkoopprijs die met gemak die van alle andere tomatenrassen achter zich laat. En ook het verhaal achter deze tomaat is bijzonder.
"In de jaren ‘60 werden in Almería voornamelijk groene rassen geteeld, waarvan er twee de boventoon voerden: Muchamiel en Marmande. Van Marmande kwamen de zaden uit Frankrijk", vertelt José Antonio González, alias Pepe, van pepeRaf. 
"Maar aan het einde van de jaren ‘60 veranderde alles. Enerzijds kwamen de rode, zeer productieve en langer houdbare tomaten op die de traditionele groene tomaten op de markt begonnen te verdringen. En aan de andere kant verscheen er een Fusarium-plaag die lelijk huishield in de Marmandeteelt."
"Het Franse zaadbedrijf dat eigenaar is van Marmande, HM.Clause, begon te werken aan zaden met resistentie tegen deze schimmel. In kassen in het zuiden van Frankrijk veredelden ze een ras dat ze Raf noemden, wat simpelweg de afkorting is van 'Résistant au Fusarium'. De teelt werd uitgeprobeerd in Zuid-Frankrijk en ook in de Spaanse provincies Castellón en Valencia. Maar de goede resultaten bleven uit zodat ze er al aan dachten om het ras weer af te voeren. Maar een van de teelttechnici van Clause had toevallig ook wat zaden meegebracht naar Almería en hier groeiden verrassend zoete tomaten, die er eerder als fruit dan als groente uitzagen."
"En een van de kassen waar die zaden werden geplant, was die van mijn vader, Pepe González, die nu 97 jaar oud is en nog steeds de leiding heeft over een teeltlocatie in El Alquián waar al 50 jaar lang Raf-tomaten worden geteeld." In april 2007, op de 40e verjaardag van de Raf-tomaat, overhandigde Clause een gedenkplaat aan de vier pioniers in de teelt in Almería, waaronder Pepe.
De teelttechnici van het Franse zaadbedrijf zagen dat het grondwater in Almería een zeer hoge zoutconcentratie heeft, die dateert uit de tijd dat de Middellandse Zee nog landinwaarts tot de bergen reikte. En die zoutconcentratie is gunstig voor de Raf-tomaat, weet Pepe. Ook al was het een tomaat van topkwaliteit, hij kon nog niet concurreren met de nieuwe, lang houdbare, rode tomaten, waarvan de teelt zich steeds meer uitbreidde toen ook het kasareaal in Almería een expansie kende. Men kan zelfs spreken van een crisisperiode voor de Raf tomaat, tot hij tijdens de economische hoogconjunctuur in Spanje in de jaren '80 en '90 opdook als een gastronomisch product en een steeds grotere impact begon te krijgen.
"Maar de teelt was zeer beperkt omdat de Raf-tomaat niet op veel plaatsen kon worden geteeld. Alleen een deel van Almería had de geschikte omstandigheden. En toen begonnen de hybride rassen op te komen."
"Onze klanten weten dat wij de originele Raf-tomaat verkopen"
"Hybride betekent niet per se een slechter product. Het probleem is dat sommige van deze 'imitaties' die andere zaadbedrijven verkopen erg moeilijk te onderscheiden zijn van de originele Raf. Ze worden op de markt gebracht als Raf, terwijl ze dat niet zijn. Ik zou zelfs durven stellen dat 90% van de tomaten die verkocht wordt als Raf het niet zijn", merkt Pepe González op. "De echte Raf heeft een zeer hoge prijs, want de productiviteit van de plant is laag. De smaak is ook speciaal en hij rijpt snel. Dat maakt hem exclusief, terwijl andere rassen die voor dezelfde prijs worden verkocht die kenmerken niet delen: de productie per plant is dubbel zo hoog als die van de authentieke Raf-tomaat en we hebben zelfs weet van telers die hun toevlucht nemen tot het gebruik van hormonen om de hoeveelheid suikers in de vruchten te verhogen, want van nature bereiken ze die typische Raf smaak niet."
"Vóór mij zijn er al verschillende telers in Almería geweest die een webpagina hebben opgezet om te proberen de authentieke Raf-tomaat te verdedigen, maar het is erg moeilijk. Als kleinschalige teler kun je niets doen. In onze familie hebben we echter besloten om te blijven inzetten op de echte Raf-tomaat die mijn vader al 50 jaar teelt", zegt Pepe trots. "Onze klanten weten dat de tomaat die wij telen en verkopen authentiek is."
"Onze klantenkring bevindt zich grotendeels in Spanje. Slechts een kleine 10% wordt verkocht aan klanten in voornamelijk Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. 40-45% van onze productie wordt rechtstreeks aan de consument geleverd via online-verkoop, 25% gaat naar professionals – restaurants, hotels of gespecialiseerde groenteboeren – en de rest naar groothandels. Het familieproject blijft rendabel en we willen nog lang de originele Raf tomaat beschikbaar stellen aan al wie hem wil proeven", besluit Pepe González.
Pepe González sr.
Voor meer informatie:
pepeRaf
Crta. Aeropuerto a El Alquián, Km.8
04130 Almería (Spanje)
Tel: +34 691 336 180
info@peperaf.com
www.peperaf.com