De eerste tomaten beginnen begin december kleur te krijgen in de kassen van de Poolse teler Citronex, maar het is niet de gebruikelijke roze tint. Dit jaar heeft het bedrijf besloten ook traditionele trostomaten te telen. "Vanwege de huidige situatie in de EU hebben we besloten de markt in West-Europa te verkennen," zegt Grzegorz Karolczak, commercieel directeur.
In totaal exploiteert Citronex/PPO Siechnice 77 hectare aan tomatenkassen. Twintig hectare is nu gevuld met Provine-tomaten. "Tot nu toe richtten we ons vooral op de Poolse markt en teelden we roze tomaten. Gezien de elektriciteitskosten en de situatie van de Nederlandse markt in de winter, kijken we of we mogelijk meer naar West-Europa kunnen exporteren. Daarom hebben we besloten de in die markten populaire tomaten te gaan telen: trostomaten."
De roze tomaten die in de kassen van Citronex worden geteeld zijn een premium product op de Poolse markt. "Met alles wat er gebeurd is en nog steeds gebeurt, wilden we onze kansen spreiden," legt Grzegorz uit.
HPS strategisch ingezet naast LED
De energieprijzen in Polen zijn ongeveer vastgesteld op 1000 zloty's, wat neerkomt op ongeveer 225 euro per megawatt, twee keer zo hoog als vorig jaar. "Onze kassen zijn aangesloten op elektriciteitscentrales. We organiseren onze infrastructuur en proberen efficiënt te werken, zonder tussenpersonen, waardoor we de kosten zo laag mogelijk kunnen houden. Desondanks zijn ook deze kosten gestegen ten opzichte van vorig jaar, alhoewel niet zo sterk als de elektriciteitskosten."
Het volledige areaal van 77 hectare is uitgerust met verlichting om het hele jaar door te kunnen produceren. Om de hoge energieprijzen te bestrijden heeft het bedrijf de HPS-lampen vervangen door LED's. "We moeten onze kosten nog nauwlettender in de gaten houden dan vorig jaar, er is gewoon geen marge meer voor fouten. Als je naar het energieverbruik kijkt, zie je dat de budgetten elke seconde veranderen en de prijs is verschrikkelijk. We houden goed in de gaten welke lampen we gebruiken en we schakelen ze uit op basis van prijsschommelingen en de behoeften van de teelt. We gebruiken onze HPS-lampen bijvoorbeeld aan de rand van de kas, zodat de eerste rijen in de kas er meer warmte van krijgen, of we gebruiken de HPS-armaturen om het klimaat te regelen en de luchtvochtigheid in de kas te verdampen. Het is logisch om HPS met LED te combineren, maar je moet elke keer het rekensommetje maken voordat je ze inschakelt."
Stijging minimumloon
De energieprijzen zijn niet het enige dat hen dwingt hun uitgaven onder de loep te nemen. Het minimumloon in Polen is gestegen en zal verder stijgen zodra 2023 aanbreekt. "We hebben voornamelijk Oekraïense werknemers in onze tomatenkassen. De stijging van het minimumloon is heel goed, hoewel het ook extra kosten met zich meebrengt voor de telers. Met efficiëntiebonussen zorgen we ervoor dat alle werknemers ook beloond worden op basis van hun prestaties."
Dan zijn er ook nog extra kosten om de kassen virusvrij te houden. ToBRFV is een uitdaging voor telers in heel Europa, maar ook wereldwijd. Met strikte voorzorgsmaatregelen probeert Citronex hun kassen vrij te houden, want het bedrijf heeft gezien hoe verwoestend het virus kan zijn. "We maken schoon, desinfecteren kisten en laten geen mensen toe tussen de kassen. Gasten kunnen alleen op bezoek komen als ze niet recent in andere kassen zijn geweest."
Export
Dat alles samen verhoogt de kosten van de tomatenteelt en daarom besloot Citronex om in het buitenland te gaan kijken. Hun trostomaten helpen hen daarbij. Momenteel gaat het merendeel van de trostomaten naar Duitse retailers, maar ook Nederlandse retailers toonden interesse. "We oogsten ongeveer 15 vrachtwagens per week en het merendeel van deze tomaten wordt verkocht aan Duitse retailers zoals Lidl en Rewe."
In de toekomst ziet Grzegorz ook mogelijkheden om roze tomaten te exporteren, alhoewel de afgelopen jaren is gebleken dat het opbouwen van een merk moeilijk is met dit product. Er is ook enigszins een gebrek aan interesse van retailers uit West-Europa om een nieuwe tomaat in de schappen te leggen. "We weten dat we een hoogwaardig product kunnen telen, met een geweldige smaak en een constante kwaliteit en dat we er een hoogwaardig merk omheen kunnen bouwen, inclusief verpakking en promotiemateriaal om het bij de consument te onderscheiden. Samenwerken met een retailpartner zou de volgende stap zijn."
Voor meer informatie:
Citronex
ul. Bohaterów II Armii Wojska Polskiego 64
59-900 Zgorzelec, Polen
+48 75 77 21 940
info@citronex.pl
www.citronex.pl
