"In Zambia worden voornamelijk twee soorten sla geteeld", zegt Milo Miladinovic, oprichter van Hakuna Matata Farms. "Maar wij hadden gesprekken met veel grote supermarktketens in het land die ondanks de seizoenswisselingen hun assortiment probeerden te behouden." Milo dacht dan ook aan hydrocultuur om continu groenten te kunnen leveren.
Zo ging hij enkele jaren geleden naar Servië om een kas van 3,5 hectare met een NFT-systeem te bezoeken. Hij was danig onder de indruk. "De teler oogstte 5.000 eenheden sla per week en daarvoor gebruikte hij behoorlijk wat hightech. Omdat ik alles zelf financier, zag ik niet in hoe ik dat voor elkaar zou krijgen. Dus ik kwam thuis met mijn staart tussen mijn benen", lacht hij.
Teelttorens in tunnels
Desondanks besloot Milo door te gaan. Hij kocht een stuk land van 2 hectare. Hij had een concept in gedachten en met wat hulp van zijn zoon, een computeringenieur, ging hij aan de slag. "We hebben een aeroponics-systeem ontworpen met teelttorens in tunnels. We maken daarbij gebruik van natuurlijk daglicht", legt hij uit. "Mijn zoon heeft het algoritme ontwikkeld om de temperatuur en vochtigheid van de teeltomgeving te regelen. Hij vond het heel boeiend dat hij zijn kennis in de informatica kon gebruiken voor tuinbouwtoepassingen."
Het werkt uitstekend voor Hakuna Matata Farms, zoals de kwaliteit, de opbrengst, maar ook de duurzaamheid van de teelt aantonen. "We produceren het hele jaar door 5.000 eenheden sla per week per tunnel. Met het aeroponics-systeem en onze teeltrecepten gebruiken we 90% minder water dan de traditionele tuinbouw. De voedingsrijke nevel die op de wortels van de planten wordt gespoten, zorgt voor een snelle groei. Onze cycli zijn vrij kort. In 8 weken gaan we van zaadje naar eindproduct. Dit betekent dat we eerder op de markt zijn dan onze concurrenten. We hebben overal sensoren om de fertigatie-behoefte nauwkeurig te kunnen bepalen."
Marktaandeel winnen
Hakuna Matata Farms bedient niet alleen retailers, maar ook reguliere consumenten. "Supermarkten melden zich bij ons aan als klant, ze plaatsen hun bestelling en wij planten de nodige hoeveelheden aan, plus 10% om zeker te zijn", legt Milo uit. "Voor de prijs maken we een gemiddelde tussen de prijs in hoog- en laagseizoen. Dit is een uitzonderlijke beslissing gebleken. We hebben onze prijzen al jaren niet veranderd en op dat vlak hebben we een voorsprong op onze concurrenten. Sommigen van hen zijn overgestapt op andere gewassen omdat ze niet met ons konden concurreren."
In drie en een half jaar activiteit heeft Hakuna Matata Farms een marktaandeel van 26% veroverd. "Dat zorgt voor druk, maar het is erg bevredigend", zegt hij. "Ondanks corona en problemen met het nationale elektriciteitsnet zijn we altijd winstgevend gebleven. We moesten echter een grote generator kopen om de stroomstoringen op te vangen. Daardoor stegen onze operationele kosten, maar we bleven winstgevend."
Gezien het succes van zijn teeltmethode, is Milo van plan er een franchisemodel van te maken. "Deze methode kan hier in principe overal worden herhaald", zegt hij. "Daar kunnen andere telers van profiteren, en daarmee ook de voedselketen in Zambia. Aan de andere kant zou dit ook onze R&D-inspanningen vooruit helpen. We zijn volledig uit eigen middelen gefinancierd, dus het duurt even voordat de innovaties terugbetaald zijn. Met ons huidige model is de ROI bijvoorbeeld 16 maanden. We werken aan een nieuw model met een ROI van 12 maanden."
Voor meer informatie:
Hakuna Matata Farms
admin@hmifarms.com
hmifarms.com