De krapte op de arbeidsmarkt is zo hoog opgelopen dat er in het tweede kwartaal van 2022 in alle beroepsgroepen sprake was van een tekort aan personeel. Dat blijkt uit de Spanningsindicator van UWV. UWV berekent voor 92 verschillende beroepsgroepen de krapte op de arbeidsmarkt en allemaal golden zij halverwege dit jaar als krap of zeer krap. De arbeidsmarkt was daardoor twee keer zo krap als een jaar eerder. De krapte op de arbeidsmarkt heeft steeds vaker negatieve gevolgen voor de economie en steeds meer mensen in Nederland krijgen er mee te maken.
Geen beroepsgroep meer zonder tekort aan personeel
Nadat in het eerste kwartaal van 2022 al alle arbeidsmarktregio’s als krap of zeer krap golden was er in het tweede kwartaal ook geen beroepsgroep meer zonder tekorten aan personeel. Begin dit jaar was er nog geen sprake van krapte in de beroepsgroepen reisbegeleiders, schilders & metaalspuiters, hulpkrachten bouw en chauffeurs, maar medio 2022 golden deze beroepsgroepen ook als krap. Voor 75% van de beroepsgroepen gold zelfs dat zij te maken hadden met een zeer krappe arbeidsmarkt. De spanning was het grootst bij onder meer ingenieurs, elektriciens, machinemonteurs, verpleegkundigen en softwareontwikkelaars.
In het tweede kwartaal van 2022 groeide het aantal vacatures ten opzichte van een jaar eerder met 44%, terwijl het aantal mensen met een WW-uitkering dat nog recent gewerkt heeft in dezelfde periode afnam met 31%. Veel meer vacatures dus en veel minder mensen die ze kunnen vervullen. Hierdoor was de krapte op de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal van 2022 twee keer zo groot als een jaar eerder. In het tweede kwartaal van 2021 kwam de Spanningsindicator uit op een waarde van 2.6. In het tweede kwartaal van 2022 was dat toegenomen tot 5.4.
Effecten op economie en welvaart
Het tekort aan personeel heeft steeds vaker invloed op de economie en welvaart in Nederland. Zo worden sommige bedrijven gedwongen hun deuren te sluiten, vallen er treinen uit en zijn er langere wachttijden op Schiphol en in de horeca. “Lange tijd heeft de economie de arbeidsmarkt bepaald. Nu de krapte op de arbeidsmarkt zulke extreme vormen heeft aangenomen lijkt die relatie deels omgedraaid” aldus Frank Verduijn, arbeidsmarktadviseur van UWV. “In alle sectoren hebben bedrijven en organisaties inmiddels last van personeelstekorten. Dit heeft een nadelig effect op de economische groei. Om nog maar te zwijgen van voorzieningen als zorg en onderwijs, die door de aanhoudende tekorten aan verpleegkundigen en docenten meer en meer onder druk komen te staan.”
Traditionele wervingsmethodes helpen werkgevers al langer niet meer vanwege de krapte. Een aantal werkgevers zet ook in op intensievere werving en andere wervingskanalen. Ook biedt men soms een hoger salaris of direct een vast contract. Nu het aantal werkzoekenden zo laag is lijkt ook dat niet meer voldoende. Frank Verduijn: “Naarmate het aanbod van beschikbare kandidaten opdroogt wordt het vasthouden en doorontwikkelen van bestaand personeel steeds belangrijker. Dat kan bijvoorbeeld door voldoende ontwikkeling en uitdaging te bieden, maar ook aandacht voor vitaliteit, werkomstandigheden, werktijden en werkdruk zijn essentieel om medewerkers te binden en boeien. Daarnaast dienen werkgevers anders te kijken naar kandidaten. Een kandidaat die op het eerste oog misschien niet geschikt lijkt is door middel van extra inspanning of omscholing misschien toch geschikt te maken.
Methodiek UWV Spanningsindicator
De UWV Spanningsindicator berekent de spanning op de arbeidsmarkt in Nederland door het aantal vacatures te delen door het aantal WW’ers met een verstreken uitkeringsduur van minder dan 6 maanden. Zie het dashboard Spanningsindicator op Werk.nl/arbeidsmarktinformatie voor meer informatie over de methodiek achter de Spanningsindicator.
Bron: UWV