Tholen – Tomatentelers die weleens met een plotseling wit uitgeslagen gewas hebben gezeten, weten hoe vervelend een uitbraak van echte meeldauw kan zijn. Reden voor onderzoekers van NovaCropControl om te onderzoeken of het mogelijk is met voeding planten weerbaar te maken tegen de schimmel. “Helemaal optimaal zou het zijn als we erin zouden slagen gevoelige rassen minder gevoelig te maken”, vertelde Marieke Jongeleen, onderzoeker en adviseur in paprika en tomaat, tijdens een open avond op 31 augustus.
Marieke nam met meeldauw geïnfecteerd tomatenblad in petrischaaltjes mee
Sporen tellen
De plantsapspecialisten zijn in 2020 met het onderzoek begonnen. Daarbij werd gestart met een teelt op karren in klimaatkamers.
Zes rassen werden gebruikt, waarbij drie als gevoelig bekendstaande rassen en drie minder/ongevoelige rassen. Van de planten werden bladeren geplukt en die bladeren zijn in petrischaaltjes gelegd om daar te kunnen scoren en op het aantal sporen te tellen.
Nog datzelfde jaar werd het onderzoek voortgezet in de tunnelkas op de proeflocatie in Loon op Zand. Daar werd door getest met twee rassen, het gevoeligste en ongevoeligste ras uit de eerdere proef. Met vijf voedingsbehandelingen werden telkens drie herhalingen gedaan.
De planten kregen een ‘standaard’ voedingsbehandeling, één met een hoog gehalte nitraat, één met een laag gehalte nitraat, één met een hoog gehalte mangaan en één met een EC van 2,0.
Opnieuw werden de bladeren bekeken. De hoogste score voor meeldauw werd genoteerd bij het gevoelige ras bij ‘standaard’ voeding en een hoog gehalte nitraat. Ook bij het minder gevoelige ras werd bij deze recepten de hoogste score gehaald in vergelijking met de andere recepten, maar wel veel lager dan bij het gevoelige ras.
Blaadjestest uit proef in proeftunnel 2020
Bladtest bijschaven
In 2021 is de proef voortgezet met vier voedingsbehandelingen, waarbij één behandeling met een laag gehalte calcium werd ingevoegd én de behandeling met mangaan en een EC van 2,0 verviel.
Na dit onderzoek concludeerden de onderzoekers dat er nog wat aan de bladtest bijgeschaafd moest worden. Dat is inmiddels gebeurd.
Na het stapje terug in het onderzoek om de onderzoeksmethode bij te schaven is in 2022, opnieuw in de tunnelkas, een korte tomatenteelt opgezet met deze keer weer zes rassen, zoals ook in 2020. Onderscheid is er deze keer wel gemaakt tussen ‘standaard’ voeding voor een grof ras en een fijn ras. Na planten staan de tomatenplanten tien weken in de tunnelkas.
Gevoeligheid ras te linken aan voedingselementen?
Ook in de klimaatkamers waarover NovaCropControl vertelt wordt het onderzoek in tomaat met meeldauw gedaan. Daar staan er zowel LED- als HPS-lampen (hieronder in de grafieken SON-T) aan boven het gewas.
Meeldauwresultaten rassen onbelicht
Daarbij viel het op, zo gaf Marieke aan, dat er bij LED zelfs bij ongevoelige rassen een toename van meeldauw te zien was en al helemaal bij belichting met HPS.
Meeldauwresultaten belichting LED (boven) en HPS (onder)
Eén kanttekening gaf ze daarbij wel: de ‘stooktemperatuur’ in de klimaatkamer bij de proef met LED en HPS was gelijk. Vanwege de stralingswarmte van HPS kwam de temperatuur hier hoger uit. Extra plantstress kan voor extra meeldauwgevoeligheid hebben gezorgd.
De onderzoekers zouden in het vervolg van het onderzoek de gevoeligheid van rassen willen kunnen linken aan uitkomsten over aanwezige elementen uit plantsapanalyses. Lachend merkten de aanwezigen aan het eind van haar presentatie op dat er al onderzoekend alsmaar meer vragen bij komen. “Is dat irritant of interessant”, werd als vraag opgeworpen. Al snel concludeerden de telers dat het vooral fijn is dat het onderzoekers zijn die zich hierover buigen en niet de teler die uiteindelijk toch vooral met de dagelijkse sturing van zijn eigen teelt bezig is.
Telers bestuderen de petrischaaltjes met daarin met meeldauw geïnfecteerd tomatenblad
Voor meer informatie:
NovaCropControl
info@novacropcontrol.nl
www.novacropcontrol.nl