Water is één van de belangrijkste thema’s voor de komende jaren, ook voor telers. De laatste jaren hebben we steeds vaker te maken met droge perioden. Hoe gaan we hiermee om? Wat kunnen we doen? Dat zijn allemaal vragen die spelen.
Water vormt de ‘olie’ voor de tuinbouwsector en daarmee een cruciaal thema. En juist rond dit thema dienen zich de komende jaren behoorlijk wat uitdagingen aan. Erfgoed ‘bespreekt’ er een aantal in deze tekst.
Voor telers zijn een aantal zaken van belang als het om water gaat. Allereerst een gegarandeerde beschikbaarheid, de zekerheid dat er altijd kwalitatief goed water beschikbaar is en geleverd kan worden aan de planten. Daarnaast is flexibiliteit belangrijk. En wanneer slimme technieken kunnen helpen kosten te besparen, is dat mooi meegenomen. Verder is het belangrijk dat de watergift eenvoudig geregeld is en dat niet te veel handelingen nodig zijn om de plant te voorzien van de juiste hoeveelheid water.
Voor een goed watermanagement is het belangrijk om inzicht te hebben in hoeveel water er precies nodig is.
Opslag
Het benodigde water op uw bedrijf kan op diverse manieren worden opgeslagen: in silo’s, waterbassins, betonnen kelder of ponds (bassins in de grond). Volgens Corné Verduijn, Erfgoed, is met name de beschikbare ruimte vaak bepalend voor de keuze die wordt gemaakt. “Is er voldoende ruimte, dan adviseren wij om te kiezen voor een bassin. Dit is namelijk goedkoper dan een silo, waar je op bent aangewezen wanneer de beschikbare ruimte beperkt is.”
Belangrijk is om ervoor te zorgen dat het schone en vuile water niet met elkaar in aanraking komen. Dit kan door te werken met meerdere silo’s.
Vanuit de silo of het bassin komt het water door middel van de pompunit bij de planten terecht. Het mag logisch zijn dat het cruciaal is dat dit systeem altijd werkt. De manier waarop het water uiteindelijk bij de plant komt, verschilt wel.
Hergebruik
Hoewel hergebruik van water nog lang niet overal ter wereld en in alle teelten gemeengoed is, is het natuurlijk slim om dit waar mogelijk wel te doen.
Ook is het belangrijk om waterlozing te voorkomen, door slim te schakelen tussen de waterbassins en de silo’s. Zorg altijd voor een ‘drainwateropslag’ dat kan zowel in de vorm van een silo of een bassin. Hierin komt het water terecht dat al een keer is gebruikt en na ontsmetting opnieuw wordt ingezet. Samen met schoon water uit het schoonwaterbassin wordt dit vermengd voor een nieuwe watergift.
Een tuinbouwbedrijf zet niet alleen water in voor de gewasgroei, maar ook voor andere activiteiten. Denk bijvoorbeeld aan het besproeien van het kasdek. Cock van Bommel, Business Development Manager bij ErfGoed, daagt telers uit om ook deze waterstromen onder de loep te nemen. “Schoon en kwalitatief hoogwaardig water wordt voor veel activiteiten gebruikt, terwijl dat niet altijd nodig is. Het is cruciaal dat we dit schone water voornamelijk inzetten voor de planten. Andere activiteiten kun je namelijk makkelijk uitvoeren met ‘grijs’ water. Dit is water van mindere kwaliteit, maar prima om bijvoorbeeld het kasdek te sproeien of om het water in de verwarming te vervangen. Op dit vlak is nog veel winst te behalen.”
Meten is weten, gissen is missen
Water is een bepalende succesfactor voor de teelt. Het is daarom van wezenlijk belang om gedurende de hele teeltperiode te kunnen beschikken over voldoende en kwalitatief goed water.
Enkele tips en aandachtspunten om de waterkwaliteit op peil te houden volgens hierna.
Regenwater is dikwijls van goede kwaliteit. Vaak is sprake van een EC tussen 0,1 en 0,2 en een pH-waarde van 5,5 tot 7. Daarnaast wordt het water in droge perioden vaak aangevuld met slootwater. Dit is dikwijls van een veel minder kwaliteit en kan een hogere EC hebben. Door middel van bijzuren kunt u de pH weer op het juiste niveau krijgen.
Om een goede waterkwaliteit te kunnen waarborgen, is het van cruciaal belang om het water koel te houden. Water met een lagere temperatuur heeft namelijk een beter zuurstofgehalte dan warm water. Zuurstofrijk water is belangrijk voor een goede groei van planten Bovendien vertraagt koel water de groeisnelheid van algen en bacteriën.
Cock van Bommel adviseert telers om sowieso regelmatig een watermonster te nemen. “Over het algemeen zijn er geen grote problemen met het water in de wateropslag, maar het is wel goed om de kwaliteit te meten. Soms kunnen kleine afwijkingen op de lange termijn namelijk wel gevolgen hebben. Ofwel: meten is weten, gissen is missen.”
Ontsmetten
Toch is het belangrijk om ook dan de fysische kwaliteit te monitoren. "Water van hoge fysische kwaliteit is namelijk veel eenvoudiger te ontsmetten en zorgt voor minder vervuiling op de vloer.”
Zuiveren en monitoren van de waterkwaliteit
Het water dat planten niet opnemen, komt terecht in een retourwatersilo. Het is van groot belang de hoeveelheid vervuiling in het water te monitoren en indien nodig reinigingsmiddelen in te zetten zoals waterstofoxide of chloor.
Deze middelen moeten in het laatste stadium worden toegevoegd, net voor de watergift. Het is belangrijk om de hoeveelheid middelen te meten bij de aanvoer, tijdens het watergeven en in de retoursilo. Zit er nog wat middel in retourwatersilo, dan weet u dat u voldoende middel heeft meegegeven.
Naast de inzet van reinigingsmiddelen kunnen telers het water ook zuiveren met behulp van filters, zeefbochten, UV of ozon. Ook hierbij geldt: meten is weten, gissen is missen.
Voor meer informatie:
Erfgoed
Bredeweg 59
2751 GH Moerkapelle
T +31 (0)79 593 38 00
M +316 390 692 92
www.erfgoed.nl