Tholen - Per 2027 moet de waterkwaliteit van het oppervlaktewater voldoen aan (strenge) Europese eisen. Of de tuinbouw tegen die tijd aan de gestelde normen voldoet is zeer de vraag: weliswaar zijn grote stappen gezet in zuivering en hergebruik, maar uit metingen blijkt dat de voortgang afvlakt.
Hoe dat komt en wat er moet gebeuren om toch aan de vereiste waterkwaliteit te komen was het thema van de Waterdag, gisteren in het World Horti Center (WHC) in Naaldwijk. Een panel bestaande uit Dijkgraaf Piet-Hein Daverveldt, watertechnicus bij Royal Brinkman Joshua Reijnen, plantenvoedingsdeskundige Geerten van der Lugt en voorzitter regio Westland bij Glastuinbouw Nederland Jacco Vooijs gaven hun bevindingen ten beste.
Vlnr. Dijkgraaf Piet-Hein Daverveldt, watertechnicus bij Royal Brinkman Joshua Reijnen, plantenvoedingsdeskundige Geerten van der Lugt en voorzitter regio Westland bij Glastuinbouw Nederland Jacco Vooijs
Waterverbruik neemt toe
Een paar takeaways. Van alle water dat de tuinbouw verbruikt, wordt zo’n 30% gerecirculeerd. Veel meer kan dat niet worden, want het leeuwendeel verdampt en gaat het raam uit. Tegelijkertijd stijgt de productie nog altijd en dus is netto nog altijd elk jaar iets meer gietwater nodig.
(On)bewust
Naar schatting lekt 2% van al het water dat de kas ingaat weg. Dat is veel en de ernst en omvang daarvan wordt onvoldoende beseft. Tegelijkertijd gaat het meestal om onbewuste lozing en niet om zogenaamde 'rotte appels' (want die zijn er nauwelijks nog). Devies is daarom: ga gericht zoeken, loop je hele bedrijf na, wees je bewust van je eigen situatie en laat je niet verrassen. Wat dat betreft zou niemand nog kunnen voorwenden geen idee te hebben.
Handhaving
Verder is handhaving een heikel punt. Zoals iemand van het hoogheemraadschap vanuit de zaal opmerkte, de betreffende instanties handhaven de wet en niet de waterkwaliteit. Bij overduidelijke overtreding kan worden opgetreden, maar is ‘zorgplicht’ al een problematische categorie, de natuur zelf is ook grillig. Zo werd meermaals gewezen op het fenomeen ‘nalevering’, het fenomeen dat een vervuilde bodem of sloot nog jaren nadien nutriënten, chemicaliën en andere stoffen kan afgeven, geheel los van de actuele activiteiten boven de grond. Oftewel wat precies te meten, en hoe precies te meten is nog helemaal zo eenduidig niet.
Workshops
Na het plenaire gedeelte werd in een serie workshops vanuit verschillende invalshoeken ingegaan op manieren waarop de waterkwaliteit in en om de kas verder verbeterd kan worden en ervoor gezorgd zou kunnen worden ook in de toekomst voldoende gietwater beschikbaar te zullen hebben.
Jos Berends van Grodan vertelde hoe men bij slim gebruik van substraat opbrengstverbeteringen en kostenbesparingen kan realiseren.
Thomas Verburg, eigenaar Cindro, vertelt over de ins en outs van het reinigen van het watersysteem met gestabiliseerde waterstofperoxide, al dan niet in combinatie met een nanobubble unit.
Martijn Blind van Vertify deelde bevindingen van het internationale onderzoeksproject naar teelt op water Hy4Dense. Specifiek wordt gekeken naar de mogelijkheden jonge groenteplanten in (nog) grotere dichtheid op te kweken. Meer info vindt u hier.
Dick Breugem van Van Iperen. Om de nutriënten zo goed en effectief mogelijk bij de plant te krijgen is een goede waterkwaliteit van cruciaal belang. Van Iperen kijkt en meet daarom graag mee aan het watersysteem, om zodoende advies op maat te kunnen geven.
Djolene van den Berg van het Hoogheemraadschap Delfland vertelt over hoe men meet, wat men meet en waar men meet. In principe zijn alle gegevens openbaar (zie dit dashboard), maar vraag is hoe het inzichtelijker kan. Omgekeerd is dan ook weer van belang welke gegevens men precies wilt zien en hoe die het best gepresenteerd kunnen worden.
Micha van Nieuwkerk van Van der Ende Groep vertelt over het ontsmetten van de drain middels ultrafiltratie, een bestaande techniek die tot voor kort in de tuinbouw tamelijk onbekend was.
Jolijn Bonnet van Stichting Control in Food & Flowers doet onderzoek naar de perceptie van het gebruik van gereinigd rioolwater, effluent geheten, als gietwater in de tuinbouw. In proefopstellingen is gebleken dat dit kan, in de praktische uitvoering en zogezegd tussen de oren moet er echter nog het een en ander gebeuren.
Frank Hoeberichts van Eurofins vertelt over de verschillende technieken om pathogenen, virussen, bacteriën en om het even welke inhoudsstoffen in een watermonster op te sporen. De nieuwste techniek is een zgn microbioom-analyse, waarmee letterlijk "alles" gevonden en geclassificeerd kan worden.
De dag werd georganiseerd door Glastuinbouw Nederland, in samenwerking met het WHC en Vertify. Er hadden zich 80 mensen aangemeld, tevens kon deelname meetellen voor de verlening van de spuitlicentie Bedrijfsvoeren Gewasbescherming, onderdeel Veiligheid en Techniek.