Tholen - In het zuidwesten van Finland, op zo’n 160 km van Helsinki, ligt Turku, de vierde stad van het land met ongeveer 175.000 inwoners. In de onmiddellijke omgeving van de stad zijn meerdere glastuinbouwbedrijven gehuisvest, waaronder ook DeliVerde, een specialist in sla en kruiden. “We zijn niet de grootste, en dat ambiëren we ook niet. We willen de beste zijn”, zegt verkoopverantwoordelijke Liisa Lindroth zelfverzekerd.
Liisa Lindroth is verantwoordelijk voor de verkoop
Finland is nagenoeg zelfvoorzienend in sla en kruiden. “Het is helemaal niet gemakkelijk om sla en kruiden te telen in ons klimaat. Er komt veel bij kijken, maar Finnen zijn specialisten door hun jarenlange ervaring. Ons kasareaal is bijvoorbeeld groter dan dat van de Denen, Zweden en Noren samen. En de Finse consument houdt erg van lokaal geteeld voedsel. Doen de supermarkten een promotieactie voor Deense sla of Poolse tomaten, dan is het succes geenszins gegarandeerd. Lokale telers vinden in de binnenlandse markt, ook al is die niet erg groot met een bevolking van nauwelijks 5,5 miljoen mensen, een zeer ontvankelijke afzetmarkt. Dat verklaart ook deels de lage export, ook al zijn de Finse producten volgens Liisa zeker interessant voor buitenlandse klanten. "En in de tegenovergestelde richting importeren wij als bedrijf nooit kruiden. Het zou onze onderneming schaden. Finnen zouden niet begrijpen dat we importproduct onder ons merk afzetten. Hebben we eens een iets mindere oogst, dan is dat zo. Onze klanten weten dat tuinbouw, ook al controleren we heel veel omstandigheden in de kas, geen activiteit is waarin alles altijd perfect verloopt zoals gepland”, vertelt Liisa.
Kruidenteelt
Van rozen naar sla en kruiden
Liisa’s echtgenoot Hannu en begon als rozenkweker. “Mijn ouders hadden vroeger zelf een klein groenteteeltbedrijf. Als kind wist ik al dat ik niets in die branche wilde doen en ook geen man zou trouwen die tuinder was. Te hard werk, te weersafhankelijk. Draaide dat even anders uit… Maar goed, zelf heb ik wel eerst 20 jaar als IT-specialiste bij grote computerbedrijven gewerkt. Mijn man leerde ik kennen in de klas in de lagere school. Zijn ouders hadden een schadeherstelbedrijf voor auto’s. Het eerste van die aard in Finland, nota bene. Maar Hannu werkte bij een grote rozenkwekerij voordat hij zijn eigen bedrijf startte. In mijn vrije tijd heb ik mijn man altijd geholpen in de verkoop en administratie en na mijn carrière in de computerwereld ben ik fulltime als verkoopverantwoordelijke aan de slag gegaan in het teeltbedrijf.”
Deliverde teelt een uitgebreid assortiment kruiden
De rozen hebben plaats gemaakt voor sla en kruiden in de kas op een areaal van 2 hectare en seizoensgroenten in de buitenteelt op een areaal van 3 hectare. “We zijn klein begonnen en zijn dat eigenlijk nog steeds. Hannu was een goede rozenkweker, maar hij was ontgoocheld dat hij niet het geld had of vond om te investeren in een eigen grote kwekerij. Gelukkig maar, want behoorlijk wat Finse rozenkwekers zijn door de moordende concurrentie van onder meer het Nederlandse product uiteindelijk gestopt. We schakelden eerst over op sla en eind de jaren 90 ook op kruiden. Hannu en mijn zoon Eero, die nu CEO is, zijn de teeltspecialisten. Ikzelf en mijn schoondochter houden ons bezig met de verkoop.”
Rucola verpakt in Ziplock verpakking
Leverancier van sterrenrestaurants
“Veel slatelers in Finland telen kleine slasoorten van 100 gram, een zeer populair product in ons land. Maar wij waren klein en moesten dus de zaken anders aanpakken, onze eigen identiteit vinden om een plaats op de markt te veroveren. Dus gingen we grote slakroppen telen. Onze sla krijgt de tijd om langzaam te groeien en is dan ook knapperig, van uitstekende kwaliteit, goed houdbaar en heel smaakvol. Ook onze kruiden zijn doorgaans groter dan die van de collega-telers. De kwaliteit trok de aandacht van de betere horeca en vandaag de dag zijn we huisleverancier van enkele sterrenrestaurants in Finland.”
Diverse stadia kruidenteelt
Oog voor de nieuwste trends
De omzet voor levering van sla, kruiden en andere groenten aan de Finse topchefs is volgens Liisa niet groot, maar het geeft het teeltbedrijf prestige en ook frisse ideeën. “Zoals gezegd willen we niet de grootste volumes, maar zetten we in op kwaliteit en willen we mee zijn met en zelfs vooroplopen op de nieuwste trends. Dat kunnen we door samen te werken met topchefs. Die hebben een goede kijk op de trends en bepalen ze zelf ook mee. Het grootste deel van onze productie is anderzijds wel bestemd voor de retail en de horeca in zijn geheel. We leveren rechtstreeks, vooral in Turku en omgeving, maar ook via groothandelaren. Verder leveren we rechtstreeks aan twee grote retailers in Finland, namelijk namelijk S-groep en K-groep, wat enige druk op de prijzen zet voor de Finse telers. Ons bedrijf is niet groot, maar zeker rendabel. We hebben goede relaties met onze klanten, die ons product ook ten zeerste waarderen. Met de kostenstijging gaat het nu moeilijker natuurlijk, want het proces om de kosten door te rekenen in de keten gaat heel langzaam in de voedselsector. Mensen hebben ook minder geld om te spenderen met de inflatie.”
In de zomer ook buitenteelt sla
Finnen kiezen voor het lokale product
Het voordeel voor bedrijven als DeliVerde is de Finse voorkeur voor lokale producten. “En lokaal betekent hier natuurlijk soms ook product van 1.000 km ver. Finland is een groot land. Zo vervoeren wij onze sla en kruiden naar Lapland. Wat we in de namiddag oogsten, hebben ze in het hoge Noorden de volgende morgen in het schap."
De voorkeur voor lokale teelt is in Finland mede ingegeven door sociale motieven en milieukwesties. “Import van sla uit Spanje werkt hier niet”, legt Liisa uit. “Mensen zien de beelden op TV over de omstandigheden waarin Afrikaanse seizoensarbeiders er werken en wonen. En wat gebeurt er met al dat plastic van de kassen? Deze aspecten beïnvloeden de aankoopbeslissing van de Finnen, die weten dat retailers hier niet in zee gaan met bedrijven die het niet nauw nemen met de sociale en milieuwetgeving. Als teler moet je kunnen documenteren dat je je werknemers minstens het minimumloon betaalt en de wet respecteert op het vlak van werkuren, ziektedagen en vakantieregeling. Wij doen dat allemaal – en zelfs meer – en mensen weten dat. Omdat we een goede naam hebben op dat vlak hebben wij vooralsnog geen enkel probleem om werkkrachten te vinden. We hebben een 50-tal werknemers met vast contract en daarnaast ook seizoensarbeiders. Een deel van ons personeel zijn Oekraïners, al sinds meerdere jaren. We hebben hen verteld dat ze hun families mochten laten overkomen. Zo hebben we sinds het begin van de oorlog een twintigtal vrouwen en kinderen verwelkomd.”
Naast kruiden ook breed programma sla, zoals Salanova
IJssla is het populairst
DeliVerde teelt een rijk assortiment aan sla, waaronder ijssla, krulsla, Salanonva, Lollo Rosso, eikenbladsla en Romaine sla. “IJssla is het populairst in Finland, al heel lang eigenlijk. Maar de rassen zijn in de loop van de tijd wel enigszins veranderd. We maken ook slamixen klaar – niet alleen voor de retail, maar ook voor restaurants – en ijssla is steevast het belangrijkste ingrediënt in die kant-en-klare producten. Het houdt de mix vers en knapperig.” Het gros van de kruiden zet het bedrijf uit Turku in pot af, maar aan de horeca levert het ook voorgesneden product. “We hebben koriander, munt, dille, peterselie, tijm, rozemarijn, basilicum. Finnen houden van dille bij hun visgerechten. Vooral tijdens de vele feestdagen in de lente doen kruiden het bijzonder goed. Maar vroeger liep de afzet vlotter. Tegenwoordig zien we veel concurrenten en de markt geraakt verzadigd.”
Deliverde verwarmt de kassen met afval van haver en van de meubelindustrie
Zaagsel voor de verwarming
In de zomer, op de dagen dat het te warm wordt voor de sla, worden de kassen gekoeld. “Daarnaast werken we in de zomer natuurlijk ook met rassen voor de lange dag. We moeten ons aanpassen aan de klimaatomstandigheden. Straks gaan we weer naar de GreenTech in Nederland om op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen op veredelingsgebied”, zegt Liisa. En in de winter, wanneer de sneeuw zich opstapelt op het dak, blijft de teelt doorlopen. De sneeuw zorgt overigens niet voor extra ruimwerk. “De sneeuw smelt gewoon door de verwarming in de kas. Warmte wekken we op in onze eigen verwarmingsinstallatie, die draait op hernieuwbare energie, namelijk zaagsel van de meubelindustrie. We werken heel milieubewust. Al het water dat we in de kassen gebruiken, wordt 100% gerecycled, en de planten groeien zo veel mogelijk met natuurlijk licht. Het turf en plantaardig afval uit de kassen wordt gecomposteerd en vervolgens in de grond verwerkt in de buitenteelt. De Finse consument vindt de milieucomponent heel belangrijk. En wij komen hem daar graag in tegemoet”, besluit Liisa.
Voor meer informatie:
Liisa Lindroth
DeliVerde
+358 400 928 449
liisa.lindroth@lindrothinpuutarha.fi
www.deliverde.fi