Zelfs in het meest noordelijke deel van de Europese Unie voelen telers de gevolgen van de wereldwijde energie- en kunstmestcrisis. Sommige kastelers in het Verenigd Koninkrijk hebben hun gewassen niet eens aangeplant vanwege de torenhoge gasprijzen.
Ook voor de Ierse komkommerteler Welgro Produce begon het seizoen later dan gebruikelijk. Het bedrijf van Sean Weldon, Gary Weldon en Shane Halpin exploiteert een kas van 1,2 hectare dat het heeft gehuurd van een gepensioneerde teler. De komkommers worden alleen op de Ierse markt afgezet. "Vanwege de stijgende gasprijzen moesten we onze plantdatum uitstellen", vertelt Shane Halpin. "Normaal planten we rond 6-7 januari, maar de gasprijzen waren en zijn nog steeds veel te hoog."
Financieel niet haalbaar
Als het bedrijf in januari de gewassen had geplant, zouden ze de kas gedurende twee van de koudste maanden van het jaar moeten verwarmen. Er werd besloten om tot maart te wachten. "Het was financieel niet haalbaar om de kas die twee maanden te verwarmen." Het seizoen liep dus vertraging op. Toch heeft Welgro Produce haar klanten betrokken in de planning. "Onze oogst was al op voorhand verkocht", merkt Shane op.
Van links naar rechts: Gary Weldon, Sean Weldon en Shane Halpin
De energiecrisis treft de hele land- en tuinbouwsector en niemand wordt gespaard. "Sommige telers in de glastuinbouw hebben er misschien minder last van, omdat ze een goed geïsoleerde, moderne infrastructuur hebben, maar uiteindelijk moet iedereen een hogere prijs betalen voor het gas."
Iets soortgelijks gebeurt met meststoffen. Shane zegt dat de prijs van het kaliumnitraat dat hij gebruikt bijna verdubbeld is. "Ik betaalde € 25 euro voor 25 kg. Begin mei kreeg ik 25 kg voor € 44." Hoewel de infrastructuur kan helpen de energiekosten te verlagen, kan hetzelfde niet worden gedaan met meststoffen. "Het komt er eigenlijk op neer dat je de groei afremt om energie en kunstmest te besparen. Je moet efficiënt te werk gaan. Dat betekent je planten dagelijks in de gaten houden en ze precies geven wat ze nodig hebben", zegt Shane.
Minder projecten
Er is een tekort aan materialen dat projecten wereldwijd belemmert. "Als je in Ierland wilt telen, heb je een infrastructuur nodig", zegt Shane. "En als je nu kassenbouwers aanspreekt, zeggen ze dat alles duurder is. Glas is bijvoorbeeld minstens 50% duurder. Er is nu dus duidelijk minder animo voor projecten dan voorgaande jaren."
Minister van Plattelandsontwikkeling Joe O'Brien, minister van Lokaal Bestuur en Patrimonium Darragh O'Brien en minister van Landbouw Charlie McConalogue bezoeken de kas van Welgro en hebben het er over de prijsverhogingen voor de kasteelt in Ierland.
Desondanks blijft de vraag naar komkommers hoog, omdat het een zeer populaire groente is in Ierland. Toen de lokale teelt ontbrak, hebben Spaanse en Nederlandse komkommers het gat opgevuld. "Die worden vrij goedkoop aangekocht, en supermarkten weten dat", merkt Shane op. "Het probleem zit hem in de kwaliteit, en vooral de duurzaamheid ervan. Door groenten bij de lokale teler in te kopen, krijg je niet alleen een product van betere kwaliteit, maar het is ook een milieubewuste keuze. Als consumenten een Ierse komkommer kopen, is dat de meest verse die ze kunnen krijgen. Importproduct kan dagen in de opslag liggen en onderweg zijn. Die van ons gaan bijna rechtstreeks van de kas naar het winkelschap."
Van links naar rechts: Gary Weldon, Sean Weldon en Shane Halpin
Welgro is een relatief nieuwe teler in Ierland. De drie eigenaren hebben allemaal jarenlang in teeltbedrijven gewerkt. Nadat ze een gat in de markt voor Ierse komkommers hadden ontdekt, sloegen ze in 2020 de handen in elkaar en richtten ze het bedrijf op. In 2021 wonnen ze de Newbie Award voor Ierland. Dit is een Europese prijs die wordt uitgereikt aan nieuwkomers die met succes een duurzaam land- of tuinbouwbedrijf in Europa hebben opgezet. Shane won ook een categorie in de prestigieuze Young Farmer of the Year 2021-competitie.
Voor meer informatie:
Welgro Produce
Instagram