Uiteindelijk zijn de gevolgen van de (eerste stap op 1-1-2021) van de Brexit voor de import van verse groenten en fruit in het Verenigd Koninkrijk beperkt gebleven. Althans als het gaat om de hoeveelheden. Over allerlei andere gevolgen is op diverse plaatsten al heel veel gezegd. Jan Kees Boon van Fruit and Vegetable Facts deelt hieronder een analyse.
De totale import in het Verenigd Koninkrijk is ook in 2021 praktisch even groot geweest als in de vier jaren ervoor. In totaal werd er in 2021 excl. bananen net als in vier jaar er voor een kleine 5 miljoen ton ingevoerd. Op macroniveau valt alleen op dat er een kleine verschuiving heeft plaatsgevonden van import uit EU-landen naar import uit EU-landen. Het gaat om niet meer dan 150.000 ton oftewel 3% van het totaal. Van die 150.000 ton kan 90.000 ton verklaard worden door handel die voorheen via Nederland ging en die nu voor een deel rechtstreeks naar het Verenigd Koninkrijk is gegaan. Ook bij België en Duitsland deed zich dat voor, maar bij deze landen gaat het om kleinere hoeveelheden.
Verder lijkt het erop dat in de eerste helft van 2021 er relatief meer uit niet-EU-landen werd ingevoerd en minder uit EU-landen. In de tweede helft was dat niet meer het geval.
Wel veel minder bananen
Natuurlijk zijn er, als we dieper in de cijfers duiken, wel verschillen te zien geweest tussen de import in 2021 en daarvoor. Bij de grote producten valt vooral de kleinere import van bananen op. Die is in het afgelopen jaar voor het eerst onder de grens van 1 miljoen uitgekomen. Met 0,94 miljoen ton was het zelfs bijna 10% minder dan in 2020. De jaren daarvoor was het nog wat meer. De re-export via EU-landen was al niet groot en is in 2021 logischerwijs vrijwel geheel verdwenen. Ook de directe import van bananen in het Verenigd Koninkrijk is vorig jaar fors gedaald.
Opvallend was ook de terugval van de import van tomaten uit EU-landen. Vergeleken met 2020 was het 13% minder en ten opzichte van 2019 zelfs 20%. Vooral de import vanuit Spanje viel sterk terug. Voor een deel zal dit toe te schrijven kunnen zijn aan minder re-export van Marokkaans product.
Aandeel EU-landen zakt van 64 naar 61%
Tot op heden zijn er nog geen betrouwbare (complete) cijfers beschikbaar van de Engelse import van de verse groenten uit EU- landen. De data van de Engelse douane (HMRC) van de import uit niet-EU-landen is wel compleet. Omdat de data van de Engelse import uit EU-landen (nog?) niet betrouwbaar is moet er uitgegaan worden van Eurostat exportcijfers van de EU-landen. Die cijfers geven aan dat er in het afgelopen jaar 3,02 miljoen ton verse groenten en fruit uit EU- landen naar het Verenigd Koninkrijk is uitgevoerd. Dat is 4% of wel 135.000 ton minder dan in 2020. In de jaren daarvoor was de EU-export naar het Verenigd Koninkrijk ongeveer even groot als in 2020.
Spanje is met afstand de grootste buitenlandse leverancier van het Verenigd Koninkrijk gevolgd door Nederland. Dan volgt een groot gat naar Zuid-Afrika, Marokko, Egypte, Brazilië, Frankrijk, Italië en Polen.
Het aandeel van de EU-landen in de import van verse groenten en fruit excl. bananen zakte van 64 naar 61%.
Zuid-Afrika grootste niet EU-leverancier
De import van verse groenten en fruit excl. bananen uit niet EU-landen was in 2021 een kleine 10% groter dan de jaren ervoor toen de import redelijk stabiel was. Zuid-Afrika is de belangrijkste niet EU- leverancier. De import uit dat land kon met 6% groeien. Vooral de import van Zuid-Afrikaanse appelen groeide fors.
De import van Zuid-Afrikaanse mandarijnen en sinaasappelen was daarentegen in het afgelopen jaar iets kleiner dan in het recordjaar 2020. Er gingen in 2021 wel veel meer Zuid-Afrikaanse pruimen en peren naar het Verenigd Koninkrijk.
Marokko profiteert
Het land dat het meest wist te profiteren van de Brexit was Marokko. De import uit dat land groeide fors (+36%). Vooral de import van Marokkaanse tomaten groeide. In totaal ging het in het afgelopen jaar om bijna 110.000 ton tegen 83.000 ton in 2020 en nog geen 70.000 ton in 2019. Daarvoor was het nog minder. Ook de import van Marokkaanse mandarijnen groeide, maar niet zo spectaculair. Verder gaan er uit Marokko nog redelijke hoeveelheden watermeloenen naar het Verenigd Koninkrijk, maar de import van andere producten blijft vooralsnog bescheiden.
Ook meer uit Egypte, Brazilië en Peru
Egypte is de derde leverancier van buiten de EU. In het afgelopen jaar werd er weliswaar heel wat meer (+15%) uit dat land ingevoerd dan in 2020, maar het was wel minder dan in 2019. Sinaasappelen is het belangrijkste product dat uit Egypte wordt ingevoerd gevolgd door uien, druiven en zoete aardappelen.
De import vanuit Brazilië groeide ook fors. Meloenen en watermeloenen zijn de belangrijkste producten maar de grote groei zat vooral in de iets minder belangrijke producten als limes en mango’s.
De import vanuit Peru groeide ook verder, maar de groei in 2021 was bescheiden. Dit kwam vooral doordat de import van Peruaanse sinaasappelen sterk terug viel. De import van avocado’s en mandarijnen uit Peru groeide wel fors.
De import vanuit Chili en de Verenigde Staten daalde. Bij Chili kwam dit door de forse daling van de import van avocado’s. De overige producten lieten wel een groei zien. Het beeld bij de Verenigde Staten wordt vrijwel geheel bepaald door zoete aardappelen.
In totaal gezien is Spanje veruit de grootste
Spanje is veruit de belangrijkste leverancier van het Verenigd Koninkrijk met in 2020 een export naar van 1,64 miljoen verse groenten en fruit. Dat was 2% minder dan het jaar er voor. In 2021 viel de Spaanse export van mandarijnen naar het Verenigd Koninkrijk flink terug. Daar stonden flinke plussen van paprika’s en bloemkool tegenover. De export van komkommers en sinaasappel bleef in 2021 licht achter en die van tomaten daalde fors. De Spaanse export van watermeloenen druiven groeide fors.
Veel minder re-export via Nederland
De export van Nederland naar het Verenigd Koninkrijk in 2021 was veruit de kleinste van de afgelopen jaren. Vergelen met 2020 was het 12% ofwel 110.000 ton minder. Van deze hoeveelheid kan zeker 92.000 ton verklaard worden uit het wegvallen van re-export van producten als avocado’s, druiven, mango’s ed. De export van Nederlands product is iets kleiner geweest. Uien is in hoeveelheid gezien het belangrijkste product gevolgd door tomaten.
Ook minder re-export via België
België exporteerde vorige jaar veel minder naar het Verenigd Koninkrijk dan daarvoor. In totaal ging het om 87.000 ton tegen 105.000 ton in 2020. Daarvoor was het nog meer. Die daling kwam vooral door het praktisch geheel wegvallen van re-export van oa. kiwi’s, bananen en mango’s.
In het afgelopen jaar konden er wel veel Belgische peren in het Verenigd Koninkrijk worden afgezet, nl. 42.000 ton. De export van appelen naar het Verenigd Koninkrijk viel echter verder terug.
Klik hier voor het volledige document
Voor meer informatie:
Jan Kees Boon
Fruit and Vegetable Facts
fruitvegfacts@gmail.com
www.fruitandvegetablefacts.com