Het bij elkaar brengen van de kennis van twee belangrijke cannabismarkten met veel toekomstpotentieel. Dat is wat er vorige week gebeurde op een goed bezochte symposium in het Portugese Lissabon. Het evenement werd georganiseerd door de Nederlandse Legal Cannabis Coalition (LCC) en WISE Healthcare Solutions en bracht vele experts uit de branche samen die hun kennis deelden tijdens het dagvullende evenement. Met 100 luisteraars in het publiek kan gerust gezegd worden dat er veel belangstelling was voor het verkrijgen van Nederlandse en Portugese cannabiskennis.
De oprichters van de Legal Cannabis Coalition samen met alle sprekers op het evenement
De Legal Cannabis Coalition. Van links naar rechts: Arno Hazekamp, Peter Tas, Darryn Bruce, Isabelle François
Portugal: "De ideale hub voor medische cannabis"
Filomena Frazao de Aguiar van WISE Healthcare Solutions trapte het evenement af met haar presentatie over de voordelen van de Portugese markt voor cannabis. "Er zijn verschillende redenen waarom wij geloven dat Portugal de ideale hub is voor medicinale cannabis. Allereerst zijn er veel aspecten die het Portugese klimaat zeer gunstig maken voor de teelt, van lichturen tot water- en bodemcondities. Bovendien, met betaalbare arbeid en land, zou de lokale teelt laag in kosten zijn vergeleken met sommige andere landen. De Portugese regelgeving staat ook meer en meer aan onze kant. Nadat het parlement in 2018 het gebruik van medicinale cannabis goedkeurde, hebben we nu 18 telers met een vergunning in het land. Maar nu er steeds meer gesproken wordt over verdere legalisering biedt dit spannende kansen voor de toekomst."
Filomena Frazao de Agular, WISE, in gesprek over de Portugese cannabismarkt
Arno Hazekamp (LCC) deelt het belang van de Nederlandse tuinbouwexpertise
Arno Hazekamp, consultant bij LCC, legt uit wat de voordelen zijn om de Nederlandse expertise naar de Portugese markt te brengen. "Het is belangrijk om te doen waar je goed in bent. Nederland heeft zijn teelt- en kastechnische expertise en wij waren een van de eerste landen die zich waagden aan legale medicinale cannabis."
Met hun verscheidenheid aan leden bouwt de Coalitie aan een gereedschapskist met informatie om met de sector te delen. "Als we ieders specifieke vaardigheden combineren, creëren we een grote combinatie van kennis." Met een volledige dag van informatieve presentaties in het vooruitzicht, kregen de aanwezigen van het evenement een glimp te zien van wat al deze kennis hen te bieden heeft.
"Een uitdagende teelt heeft een toegewijde faciliteit nodig"
De eerste sessie van presentaties was gewijd aan het voorbereiden van een teeltlocatie. "Het gewas is altijd de baas als je naar een faciliteit kijkt," zegt Pascal van Oers van VEK Adviesgroep in zijn presentatie over facility design. "Bij zo'n hoogwaardig gewas als cannabis heb je een dure kas nodig om de teelt waardevol te maken. Daarom is het ook belangrijk om te kijken naar manieren om gebruik te maken van de natuurlijke klimaatomstandigheden. De koudere nachten in Portugal, bijvoorbeeld, besparen telers veel geld dat anders zou zijn besteed aan het afkoelen van de planten. Een goede analyse van het natuurlijke klimaat is belangrijk als startpunt, waarna we de installatie kunnen aanpassen om de opbrengst te optimaliseren."
Van Oers legt uit dat het budget altijd beperkt is als het gaat om het bouwen en inrichten van een faciliteit. "Daarom focussen we in onze besprekingen van het project altijd op de must-haves versus de like-to-haves. Zeker nu schaarste en stijgende materiaalkosten de zaken ingewikkelder maken, is dit een belangrijk maar uitdagend gesprek."
Pascal van Oers, VEK Adviesgroep
Bart ‘t Hoen legt de voordelen uit van de IIVO-procescomputer van Hoogendoorn
Als de installatie eenmaal gebouwd is, zijn er manieren om bepaalde processen voor de teler te vergemakkelijken. Als er bijvoorbeeld een manier zou zijn om de omgeving van de installatie te monitoren en te controleren, zou dat voor veel telers een grote hulp zijn. "We moeten luisteren naar het gedrag van de plant, want die vertelt ons hoe het klimaat moet zijn," zegt Bart 't Hoen van Hoogendoorn. "Dat is waar onze IIVO procescomputer om de hoek komt kijken, een next level klimaatcomputer. IIVO monitort voortdurend elk aspect van de kasomgeving, inclusief klimaatomstandigheden, watergift en energiemanagement."
"Als je bijvoorbeeld precies weet hoeveel energie er naar de plant komt, kun je die gegevens gebruiken om de verdamping te berekenen. Of als er ergens iets mis is met de ventilatie, weet de teler dat meteen. Omdat de jongere generatie meer van plaatjes dan van grafieken houdt, bieden wij de verzamelde waarden ook in plaatjes aan, zodat je gemakkelijk een overzicht krijgt van de huidige situatie van de installatie. Alle gegevens samen zijn uiterst belangrijk, omdat het de enige manier is om de plant echt te begrijpen. Terwijl het uiterlijk van een plant bedrieglijk goed kan zijn, kunnen sensoren u vertellen dat de huidmondjes zich sluiten. Als het op telen aankomt is het veel beter om proactief te zijn dan reactief."
Arnold de Kievit van Oreon (links) en Paulo Feteira van AgroTeck (rechts)
René Corsten van Delphy deelt de grootste uitdagingen van de cannabisteelt, van het selecteren van de juiste genetica tot het optimaliseren van de ingrediënten. "Er valt nog veel te verbeteren, dus ons teeltonderzoek zal ten goede blijven komen aan de kennis van telers."
"We willen extra licht in de faciliteit, maar niet de warmte" is waar veel cannabistelers zich in de loop der jaren mee hebben beziggehouden, aldus Arnold de Kievit van Oreon, die watergekoelde leds als oplossing heeft. "De warmte kun je dan hergebruiken waar je het wilt, in plaats van bovenin de kas. Daardoor heb je meer balans in je installatie, want je wilt geen temperatuurschommelingen. Omdat er minder ventilatie en vochtigheid is, hebben sommige telers zelfs gemeld dat watergekoelde led's leiden tot een lager risico op ziekten en plagen."
Alessandro Radici, Key Leaves, deelt het perspectief van een Portugese teler met het publiek
"Lange en hobbelige weg"
Tussen de sessies door deelde Alessandro Radici van Key Leaves, een Portugese licentieteler, het belang van externe ondersteuning. "Hoewel we nu 11 succesvolle teeltcycli hebben gehad, was het een lange en hobbelige weg om hier te komen. De cannabissector heeft nog geen gevestigde kennis en procedures, dus we moeten van elkaar leren. Het is ook nog steeds verticaal geïntegreerd, wat betekent dat het een uitdaging is om alle verschillende processen die je zelf moet doen onder de knie te krijgen. Het helpt natuurlijk niet dat de markt en de regelgeving ook voortdurend veranderen. Aangezien tijd geld is in cannabis, is het werken met een consultancybedrijf om de processen te versnellen en hun kennis over te dragen, de beste manier om de doelen van je bedrijf te bereiken."
Jan Jaap Stelwagen presenteert de voordelen van Perfect Plants' cannabis weefselkweek in vergelijking met andere uitgangsmaterialen
Risico's beperken
Na het horen van alle deskundige inzichten met betrekking tot de faciliteit, is de volgende stap natuurlijk het onder de knie krijgen van het daadwerkelijke telen van cannabis. "Weefselkweek is de beste oplossing voor cannabis," zo opende Jan Jaap Stelwagen van Perfect Plants de sessie. "Uit onderzoek van de Wageningen Universiteit is gebleken dat cannabis die direct uit weefselkweek wordt geproduceerd een aanzienlijk grotere opbrengst heeft in vergelijking met ander uitgangsmateriaal. Bovendien krijg je een consistente opbrengst zonder het grote risico op eventuele schadelijke ziekten. Als je het materiaal eenmaal hebt, heb je ook een korte teelttijd, omdat je de moederplanten overslaat."
Ben Nikaj van Grodan
Goncalo Duarte van Koppert had een aantal interessante close-up video's te delen over hoe biologische bestrijding werkt
Vanwege het belang van hygiëne bij medicinale cannabis is er in Noord-Amerika veel vraag naar steenwol als kweekmedium, zegt Ben Nikaj van Grodan. "Je moet schoon beginnen, schoon blijven en schoon eindigen. Steenwol is een natuurlijk product dat uniformiteit in de teelt creëert, wat belangrijk is voor zo'n divers gewas als cannabis. Bij cannabis gebruiken we de kennis die we hebben van andere gewassen, want cannabis is in sommige opzichten een plant als alle andere. Wanneer je bijvoorbeeld een mineralenonderzoek doet, lijkt de concentratie mineralen sterk op die van tomaten. Dat betekent dat je voor beide planten hetzelfde recept zou kunnen gebruiken. Hoewel we allemaal weten dat fotosynthese uiterst belangrijk is, zijn de mineralen noodzakelijk voor de plant om suikers te krijgen, die de eerste bouwstenen van de plant zijn. Een gezonde wortelzone is dan weer uiterst belangrijk om de plant te voorzien van de juiste hoeveelheid meststoffen, zodat ze correct kan functioneren en de hoogste kwaliteit kan bereiken. Voor een teler is het belangrijk om een evenwicht te handhaven met betrekking tot de verschillende aspecten in de wortelzone: water/luchtgehalte, EC, pH, chemische beschikbaarheid (voeding). Meten is weten; zelfs drie keer per dag is niet te veel, omdat het waardevol inzicht geeft in de effecten van je watergeefstrategie."
Nick Abbingh van Cannabis-Drying.com
Het eindproduct
De laatste sessie van de dag richtte zich op wat je na de oogst met je producten moet doen, van chemisch testen tot CO2-extractie. Nick Abbingh van Cannabis-Drying.com deelde de innovatieve droogoplossingen van hun bedrijf. "In ons systeem worden de cannabisbloemen in Canna-Trays geplaatst en een ventilator zuigt de geconditioneerde lucht van boven naar beneden door de Canna-Trays. Door de verticale luchtstroom krijg je een gelijkmatig gedroogd eindproduct dat vrij is van natte plekken en dus het risico op schimmel vermindert. Hoewel veel telers ervan overtuigd zijn dat hangend drogen meer cannabinoïden en terpenen oplevert, bewees ons onderzoek dat ze het mis hebben. Bij vergelijking van het traditionele hangend drogen met onze droogoplossing, was de productie van cannabinoïden en terpenen hetzelfde. Toch is onze oplossing 10 keer ruimte-efficiënter, wat een belangrijk voordeel is voor medicinale cannabisteelt." 
Bart Jansen van Brightlabs geeft zijn presentatie over de uitdagingen van chemische analyse van cannabis 
Isabelle François over de extractie- en zuiveringsdiensten van Thar Process. "Cannabisbloem is nog steeds de grootste markt, maar we zien dat concentraten aan markt winnen, omdat veel patiënten het product liever op een meer vertrouwde manier gebruiken."
Nadat de laatste presentaties waren gegeven en de laatste ronde drankjes was gedaan, was het voor iedereen weer tijd om naar huis te gaan. Omdat het het eerste internationale evenement van de Legal Cannabis Coalition was, waren ze blij met de grote belangstelling. Ze hopen er in de toekomst meer te organiseren, want het evenement van gisteren bleek een geweldige manier om een grote verscheidenheid aan cannabiskennis met elkaar uit te wisselen.
Voor meer informatie:
Legal Cannabis Coalition
info@lcco.nl
www.legalcannabiscoalition.nl