De afgelopen dagen lagen de gasprijzen 'iets' lager, maar vanochtend liepen de prijzen tot en met 'winter 2022' alweer op tot boven de 100-eurogrens. "Als dit zo doorgaat, heeft het dan nog zin?" Deze uitspraak van paprika- en bramenteler Wouter van den Bosch bij EenVandaag vat de kopzorgen bij telers goed samen. In deze crisisupdate aandacht voor het item bij EenVandaag en een blog van ABAB over personele gevolgen in de glastuinbouw.
De Intraday daggasprijs voor april 2022 op TTF vanochtend tussen 8 en 11 uur. Klik hier voor vergroting en actuele prijzen
"We dachten toen dat we hier even doorheen moesten bijten, dat het ons in de winter veel geld kostte en straks weer genoeg op zou leveren", zegt Wouter tegen EenVandaag. "Maar nu ziet het ernaar uit dat de gasprijs volgend jaar winter nog steeds onveranderd hoog is. Dat is een groot probleem."
Het gaat veel over de gasprijs, maar 'alles' is het afgelopen jaar duurder geworden, somt Wouter op: gas, elektra, arbeid en transport. "We hebben op verschillende vlakken tikken gekregen en sommige kunnen we overleven. We hebben vlees op de botten. Maar, de gasprijs gaat te ver. Het zal geen enkel bedrijf lukken die kosten te dekken."
LTO Nederland wijst erop dat het de 'boer' is die nu de grootste klappen opvangt. De kostprijsstijgingen van onder andere veevoer, kunstmest en energie komen bijna volledig op het bord van Nederlandse boeren en tuinders terecht.
Driekwart van de agrarisch ondernemers kan de gestegen kosten niet doorberekenen aan de volgende schakel in de keten, slechts 1 op de 30 kan dat wél grotendeels of volledig. LTO roept in een persbericht afnemers op om de prijs die de boer of tuinder krijgt te indexeren en waar nodig contracten open te breken. De Franse overheid kondigde vorige week een vergelijkbare aanpak aan als speerpunt om de landbouw- en voedselproductie naar de toekomst toe veilig te stellen. "Naar goed Frans voorbeeld moet de keten zich nu niet verschuilen achter juridische afspraken van toen de wereld er nog anders uitzag,” zegt Sjaak van der Tak, voorzitter LTO Nederland.
Wouter geeft aan bereid te zijn 'verliezen te nemen' om door te kunnen gaan. Maar nu mist hij perspectief. Mogelijk geeft een maatregelenpakket van het kabinet, dat in april wordt verwacht, perspectief. De verantwoordelijke ministers Staghouwer en Jetten spraken onlangs nog met Wouter en collegatelers. Bekijk hier het hele item van EenVandaag.
Ook ABAB wijst op het reddingsplan dat eind april wordt verwacht. Daar moet in ieder geval in staan dat de overheid, in plaats van banken, borg gaat staan voor de energiecontracten van de tuinders, aldus jurist arbeidsrecht Richard Ouwerling in een blogartikel. Hij ziet kansen voor werktijdverkorting en deeltijd-ww. Sinds 1 oktober 2021 mogelijk bedrijven gebruikmaken van werktijdverkorting. "Maar alleen in geval van buitengewone omstandigheden die niet onder het normale bedrijfsrisico vallen. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) gaf in beantwoorde Kamervragen aan dat een ‘ernstig tekort aan grondstoffen’ kan worden gezien als een niet-normaal bedrijfsrisico. Er is sprake van een tekort aan gas, wat de prijs opdrijft. Naar mijn mening kunnen we gas hier zien als een grondstof." Eenzelfde oproep deed Richard ook vorig jaar oktober al.