Supermarktketen Aldi en Jogg werken sinds 2018 samen om een gezonde leefstijl onder gezinnen met jonge kinderen te bevorderen. Uit deze samenwerking is een pilot met het programma Groenteboxjes gerold waaraan 26 kinderdagverblijven in Noord-Limburg hebben deelgenomen met als doel: de groenteconsumptie van jonge kinderen stimuleren.
Uit de pilot in Noord-Limburg blijkt dat wanneer kinderen dagelijks groente aangeboden krijgen en beloond worden voor het eten ervan, de groenteconsumptie flink omhoog gaat.
Peuters moeten volgens de richtlijn minstens 50 tot 100 gram groenten per dag eten. Toch blijkt nog te vaak dat kinderen niet de aanbevolen hoeveelheden binnenkrijgen. Eén van de redenen hiervoor is dat kinderen die groene hap op hun bord vaak niet lekker vinden. Maar hoe krijg je het dan toch voor elkaar dat ze die tomaat, komkommer of wortel wél opeten?
Bijna 600 kinderen op kinderdagverblijven in Venlo, Venray en Weert deden mee aan de pilot. Via het programma kregen opvoeders en pedagogisch medewerkers praktische handvaten om groente als tussendoortje te integreren in het dagelijks ritme van de kinderen, thuis en op het kinderdagverblijf. Het programma bevatte ook praktische materialen om groente op een leuke en prikkelende manier onderdeel te laten zijn van de dag op het kinderdagverblijf.
Groenteconsumptie
Universiteit Maastricht onderzocht het effect van het programma. Britt van Belkom, onderzoeker bij de leerstoel Jeugd, Voeding & Gezondheid van Maastricht University Campus Venlo, voerde het onderzoek uit.
"Via dit programma deden kinderen op een speelse manier ervaring op met het dagelijks eten van groente zoals komkommer, tomaat, wortel, paprika, radijs en bloemkool. Met resultaat! We zagen na drie maanden dat de groenteconsumptie onder de jonge kinderen door het dagelijks aanbieden van groente in combinatie met een beloning voor het eten ervan significant omhoog was gegaan."
Het onderzoek is uitgevoerd onder drie groepen kinderen tussen de twee en vier jaar: een groep waarin groente elke dag werd aangeboden en beloond, een groep waarin groente elke dag werd aangeboden zonder beloning en een controlegroep, waar de kinderen geen groente en geen beloning kregen. "We zagen dat in de controlegroep de groenteconsumptie juist was afgenomen. Dat kan ermee te maken hebben dat bijna alle jonge kinderen een periode doormaken waarin ze echt niets nieuws proberen, dus ook geen groenten. Bij de kinderen die wel groente kregen, maar geen beloning, was de consumptie met 10% toegenomen. Bij de groep die én de groente én de beloning kreeg, was de groenteconsumptie met maar liefst 32% toegenomen."
Gezonde leefstijl
Het op jonge leeftijd leren eten van groente is volgens Britt belangrijk. "We weten uit onderzoek dat jonge kinderen een onbekende groente 8 tot 10 keer moeten proeven voordat ze het lekker vinden. Als je in deze fase een kind niet bekend maakt met de smaak van groente, is de kans groot dat ze op latere leeftijd groenten ook niet lekker vinden. Het is inmiddels wel bewezen dat het eten van voldoende groente de kans op obesitas, hart- en vaatziekten en kanker kan verlagen. Door vroeg te starten met het eten van groente, is de kans groter dat kinderen zich later ook een gezonde leefstijl aanmeten."
Leerstoel Jeugd, Voeding en Gezondheid
Vanuit de leerstoel Jeugd, Voeding & Gezondheid, met als thuisbasis Brightlands in Venlo, is het onderzoek nu afgerond. Maar dat betekent niet dat de onderzoekers stilzitten. "We zijn bezig met de ontwikkeling van een Juvenile Anti-obesity App: een app die voedingsadviezen geeft aan jongeren die kampen met overgewicht en obesitas. Dus niet meer fysiek naar een diëtist, maar gewoon aan de slag via je telefoon. We starten binnenkort met een pilot bij twintig gezinnen om te kijken of dit werkt."
Er gaat via de leerstoel ook een onderzoek lopen naar het microbioom, dat samen met Koen Venema, hoogleraar darmmicrobiologie aan Universiteit Maastricht wordt uitgevoerd. "Wanneer jonge kinderen overstappen van borstvoeding naar vaste voeding, krijgen ze vaak last van harde ontlasting. We gaan onderzoeken of bepaalde vezels hierbij kunnen helpen. Bij dit onderzoek maken we gebruik van de labs van de universiteit op Brightlands Campus Greenport Venlo."
Uitrollen
De Groenteboxjes gaan ook verder: nu het succes van het programma wetenschappelijk is aangetoond, willen ALDI en JOGG het programma verder uitrollen. De ambitie is om het project dit jaar voort te zetten in Limburg en verder uit te rollen in de rest van Nederland.