Tholen - In opnieuw een bijzondere kerstperiode vanwege het coronavirus is er één zekerheid: ook dit jaar kan de consument volop aardbeien van eigen bodem eten. De consument weet het zomerkoninkje, tegenwoordig jaarrond beschikbaar van eigen bodem, ook in de winter steeds beter te vinden. Dan blinkt het premiumproduct van onder glas uit in kwaliteit, smaak én betrouwbaarheid. Gestegen energieprijzen verhinderen dit niet, al zijn er wel effecten zichtbaar.
Sonata in de kas bij Jong Fruit
Het areaal aardbeien zit de afgelopen jaren in de lift, vooral dankzij de groei van bedekte teelt. Die maakt het mogelijk jaarrond aardbeien aan te bieden én om met belichting te telen. Een toenemend aantal telers is hier de afgelopen jaren mee begonnen. Eén van de telers die er vroeg bij was met belichting boven de aardbeien is Jong Fruit. Al in 2006 investeerde de teler in belichting.
“Daarmee liepen we ver voor de muziek uit,” stelt teeltspecialist Rob van Leijsen. Ook dit jaar staan de lampen in de kassen bij de teler in Noord-Brabant weer aan. Sinds half november is de oogst van de winterteelten gestart. Dit jaar met twee rassen. Sonata is in de winter nog altijd het hoofdras en “het neusje van de zalm onder belichting”, maar daarnaast teelt Jong Fruit ook Inspire, een nieuw ras.
Het ras werd in het voorjaar van 2020 voor het eerst geteeld en staat nu voor de derde keer in de kassen bij de teler. Deze keer voor het eerst onder ledbelichting. Begin december “ziet het er goed uit,” aldus Rob ten tijde van het interview. “Maar we zijn pas net gestart met Inspire en dit jaar zijn beperkte aantallen beschikbaar.” Het ras wordt in de markt gezet door The Greenery, in samenwerking met telers Jong Fruit en Meerfruit.
Deze winter teelt Jong Fruit het nieuwe ras Inspire voor het eerst onder LED-belichting
Kritische weken
Voor Jong Fruit verkoopt The Greenery ook de oogst van Sonata. Die ligt, zeker in de kerstperiode, een stuk hoger dan bij het nieuwe ras. “Dat maakt dat Sonata nog heel veel geteeld wordt voor productie met Kerst,” weet Rob. “Je hebt altijd een piekpluk met Kerst als de vraag ook hoog is. Dat zal dit jaar niet anders zijn, ook niet nu de energieprijzen gestegen zijn. Ik heb het idee dat de meeste telers met belichting doen wat ze normaal doen richting Kerst. Wel lijkt het erop dat er dit jaar minder Elsanta’s zijn met Kerst. Dat zou gunstig zijn voor de belichte teelt.”
Die mindere beschikbaarheid van aardbeien van dit ras tegen het eind van de traditionele teelt half december verwacht ook Aad van Dijk, Commercial Manager Fruit bij The Greenery, ten tijde van het interview begin december. “De teelten met Sonata zijn strak gepland en hier hebben veel telers inmiddels al de nodige ervaring mee. Het effect van de huidige hoge energieprijzen zie je met Kerst naar alle verwachting meer bij het vroeger aflopen van traditionele teelten met Elsanta. Daar maken telers de rekensom en spelen hoge stookkosten in vergelijking met lagere oogsten aan het eind van de teelt mee, terwijl ook arbeid lastig kan zijn. Personeel wil graag thuis zijn met Kerst en dus zijn er telers die dan eerder stoppen met oogsten, waardoor hun teelt de Kerst niet haalt.”
Sweet & Sunny, aardbeien uit het topsegment bij The Greenery
Vraag neemt toe
Effect op de prijzen heeft het vermoedelijk lagere aanbod Elsanta begin december nog niet. Traditioneel is de periode rond Sinterklaas minder qua prijsvorming. “Dan is het nog te vroeg voor de kerstvraag. Week 51 en 52 zijn de kritische weken waarin, zeker als het aanbod iets lager gaat zijn, de prijzen flink omhoog kunnen schieten. Wie dan op de vrije markt nog aardbeien moet kopen, zal flink moeten betalen.”
Concurrentie met importaardbeien is er wel, maar zelfs nu de belichte teelt van aardbeien de laatste jaren aan een opmars bezig zijn, lijkt dat tot nu toe geen effect op de marktprijs te hebben, volgens Rob. “Je ziet dat de aardbei de laatste jaren steeds populairder wordt. De vraag is ook toegenomen. Bovendien zie je, zeker dit jaar weer met Kerst, dat mensen het gezellig willen maken thuis. Ze zijn ook bereid goed te betalen voor aardbeien van eigen bodem, zelfs als die naast importaardbeien liggen. Als ze eenmaal ons product geproefd hebben, dan willen ze geen import meer.”
Premiumproduct
Aad benadrukt dat aardbeien van eigen bodem in de winter, zelfs nu de laatste jaren het areaal onder glas flink is gestegen, nog altijd een premiumproduct zijn. “Daar doet de groei in areaal niets aan af. Het gaat in de winter nog altijd om aanzienlijk lagere volumes dan in de zomer. Vorig jaar leek het er even op dat er een flinke groei zou zijn in het belichte areaal aardbei, maar de hoge energieprijzen hebben hier een rem op gezet. Vooral uitbreidingen zijn uitgesteld.”
De vraag stijgt echter nog steeds. “Dat is een positieve ontwikkeling. De vraag is groter dan ooit. Voor de zoete, zachte smaak van aardbeien uit de belichte teelt zijn er altijd klanten. Ook internationaal, waar je klanten ziet die hun premiumlijn invullen met aardbeien uit onze kassen. Zelfs nu je ziet dat sinds de zomer de alsmaar stijgende kosten langzaam worden doorberekend. Maar vergis je niet, dat gebeurt overal. Ook importproduct uit Zuid-Europa en Noord-Afrika stijgt in prijs.”
Rob maakte de afgelopen tijd met foto’s op LinkedIn, net als met foto’s op andere sociale mediakanalen van Jong Fruit zelf, de mensen in de aanloop naar Kerst alvast warm voor wat komen gaat. Lachend: “Dat moeten we met z’n allen ook doen, hè. Wij telen mooie producten en daar zijn we trots op.”
Sonata in de kas bij Jong Fruit
Komt dat ook nog tot uiting in de verpakking, een speciale kerstverpakking bijvoorbeeld? Rob: “Nee, die is er nog niet. Wel worden onze aardbeien verkocht als topsegment, Sweet & Sunny bij The Greenery.”
Aad vult aan dat het tegenwoordig lastig is om voor slechts een paar dagen een speciale verpakking in de markt te zetten, los van het feit dat veel private label verkocht wordt. “Pas bij langdurige evenementen is dat tegenwoordig nog mogelijk.” Hij ziet wel een andere ontwikkeling dit jaar met Kerst. “Klanten kiezen andere verpakkingen. Waar doorgaans 400 grams-verpakkingen gekozen werden, zie je nu ook 300 of 250 gram terugkomen. Daarmee blijft het premiumproduct voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar en kan de liefhebber van Hollands zachtfruit het nog steeds goed vinden in het schap.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 12, 35e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Rob van Leijsen
Jong Fruit
info@jongfruit.eu
www.jongfruit.eu
Aad van Dijk
The Greenery Growers
a.vandijk@thegreenery.com
www.thegreenery.com