Het gemiddeld inkomen van een Nederlandse glasgroenteteler komt in 2021 uit op 315.000 euro. Dat is nagenoeg gelijk aan 2020. Daarmee zijn het nog steeds de 'grootverdieners' onder de ondernemers met een kas, al komen snijbloementelers dit jaar met een stijging in inkomen van 140.000 euro heel dichtbij. Zij verdienen gemiddeld 312.000 euro, zo blijkt uit een eerste raming van de landbouwinkomsten van het CBS en Wageningen Economic Research.
Het inkomen uit bedrijf in 2021 wordt voor een gemiddeld glastuinbouwbedrijf geraamd op ruim 290.000 euro per onbetaalde arbeidsjaareenheid. Dit is ruim 70.000 euro hoger dan in 2020 en het gemiddeld inkomen in de periode 2015-2020. Het inkomen steeg omdat de opbrengsten sterker stegen (21%) dan de kosten (18%). De stijging is te danken aan stijging in de sierteelt. Het inkomen in de glasgroenteteelt stabiliseerde in 2021.
Meer over de gestegen kosten in de glasgroenten dit jaar hier.
Voor het gemiddelde glasgroentebedrijf nemen in 2021 de geraamde totale opbrengsten met ruim 18% toe tot bijna 3,6 miljoen euro. Deze groei is in vergelijking met voorgaande jaren fors. De afgelopen 10 jaar kwam een dergelijke stijging van de opbrengsten niet voor. De groei is het gevolg van een stijging van de omvang van een gemiddelde bedrijf, sterk verbeterde tomatenprijzen en gemiddeld genomen hogere opbrengsten vanuit de verkoop van elektriciteit.
Bedrijven ontvangen hogere opbrengsten uit tomaten
De tomatenteelt heeft een redelijk tot goed jaar achter de rug. De gemiddelde prijzen lieten herstel zien ten opzichte van 2020 en waren zelfs hoger dan in 2019. Na het coronajaar met sluitingen van de out-of-homekanalen en horeca, waren de gevolgen qua afzetkanalen milder dan een jaar eerder, met een toenemende vraag tot gevolg.
Het areaal van tomaten nam in 2021 af en ook bij de grote concurrent Spanje was er een kleiner areaal. Het areaal verschoof opnieuw verder op naar trostomaten ten nadele van ronde losse tomaat. Daarnaast werden er vooral in de zomerperiode (juli-september), de periode met hoge producties, betere prijzen gerealiseerd dan vorig jaar toen er nog verschillende hittegolven waren.
Wel stond de productie dit jaar onder druk door minder zonlicht en het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV). Zowel hier als in het buitenland bezorgt dit virus de telers kopzorgen. Nog altijd zijn extreme hygiƫnemaatregelen van kracht en zo trachten telers het virus buiten de deur te houden. Volledig resistente rassen zijn nog niet voorhanden.
Al met al houdt deze raming in 2021 rekening met een daling van het volume en een sterke stijging van de gemiddelde prijzen (+25%). Dit is ten dele een correctie op het jaar 2020 toen de prijzen gemiddeld met 12% daalden. De mutatie van tomatenprijzen en opbrengsten is van belang voor het gemiddelde glasgroentebedrijf omdat ruim 32% van het areaal (2021) uit tomaten bestaat. In het gemiddelde bedrijf is dan ook het belang van tomaat groot.
Paprikaopbrengsten nagenoeg gelijk voor gemiddeld bedrijf
Voor paprikatelers is 2021 iets minder goed verlopen dan een jaar eerder. Zo hield de rode blokpaprika nog aardig stand maar waren de prijzen voor andere kleuren minder dan een jaar eerder. Met name de oranje paprika had het dit jaar moeilijk. Een groter productie areaal in Nederland zette de prijzen onder druk, mede omdat de exporten naar de VS en Japan lager waren. Deze landen waren lastig bereikbaar vanwege beperkte vliegtuigcapaciteit en de daarmee samenhangende hoge transportkosten. Bovendien was de concurrentie op die markten groot.
Ook de productie kende door wisselende weersomstandigheden pieken en dalen en was het voor telers weer een hele teelttechnische kluif. Dit wisselende aanbod zorgde voor een volatiele prijsvorming. Hoewel het seizoen nog goed startte is per saldo, rekening houdend met de verschillende ontwikkeling bij de diverse kleuren, in deze raming uitgegaan van ongeveer gelijkblijvende paprikaopbrengsten voor het gemiddeld bedrijf, wat een beperkte daling per vierkante meter inhoudt. Van het totale glasgroenteareaal bestaat 28% in 2021 uit paprika. Daarom zijn deze mutaties in de opbrengsten voor een gemiddeld paprikabedrijf van groot belang.
Komkommeropbrengsten voor gemiddeld bedrijf nagenoeg gelijk, lager voor aubergine
Het areaal van komkommer steeg volgens de landbouwtelling sterk in 2021, mede door omschakelaars vanuit de tomaten. Ondanks deze sterke toename van 7%, bleven de prijzen nog redelijk op niveau (-5%) bij een iets hogere productie. Door veranderingen in de weging van komkommer in het totale bedrijf zijn de komkommeropbrengsten redelijk gelijk met vorig jaar. Per m2 bleef de opbrengst ook nagenoeg onveranderd. Ongeveer 11% van het glasgroenteareaal bestaat uit komkommer. Daarom is een waardemutatie van komkommer wat minder van belang voor een gemiddeld glasgroentebedrijf dan van tomaat en paprika. Aubergineprijzen vielen terug. Andere gewassen deden het beter vooral door minder concurrentie van de opengrondteelt.
Toename opbrengsten uit energieverkoop
Andere belangrijke opbrengsten voor glasgroentebedrijven worden gegenereerd uit de verkoop van elektriciteit. De verkoop staat ook sterk in verband met de kostenkant van energie (zie kosten glasgroenten). In vergelijking met sierteeltbedrijven is de gemiddelde bedrijfsomvang van een glasgroentebedrijf groter en wordt er relatief minder areaal belicht, waardoor in de groenteteelt de warmtekrachtinstallaties (wkk) beduidend meer ingezet worden voor de elektriciteitsproductie voor de verkoop.
De sparkspread voor de warmtekrachtinstallaties was goed dit jaar. Ondanks dat is in de raming het volume van de teruglevering van elektriciteit aan het net nagenoeg op een gelijk niveau gehouden ten opzichte van vorig jaar. Dit heeft deels te maken met de gestegen gasprijzen in het 3e en 4e kwartaal van dit jaar waardoor er zuiniger met energie werd omgesprongen. Bij de belichters werd het verkochte volume ook gedempt door meer eigen gebruik van de geproduceerde elektriciteit als gevolg van de ODE-heffing op inkoop elektriciteit.
Gemiddeld nemen de inkomsten uit de verkoop van energie in 2021 naar verwachting wel sterk toe door de gestegen verkoopprijzen. Hoeveel dat is, is sterk afhankelijk van wat er nog in de maanden november en december gebeurt. Met een dergelijke volatiele markt zoals dit jaar blijkt een voorspelling hierover dit jaar nagenoeg onmogelijk. Een bijna verdubbeling van de inkomsten uit de verkoop van elektriciteit (ongeveer +80%) is ingerekend.
Met een dergelijke toename zijn de inkomsten uit de verkoop van elektriciteit goed voor een aandeel van ongeveer 11-12% in de totale opbrengsten van een gemiddeld glasgroentebedrijf. Vorig jaar lag dat nog op ongeveer 7%. Overigens beschikt niet elk glasgroentebedrijf over een wkk-installatie.
Overige opbrengsten
De overige opbrengsten op een glasgroentebedrijf bestaan onder andere uit werkzaamheden die voor derden worden uitgevoerd. Hieronder vallen bijvoorbeeld de sorterings- en verpakkingswerkzaamheden, verkoop van handelsartikelen en verhuur van koelcellen. In 2021 stijgen deze opbrengsten ongeveer 7%.
Bron: Agrimatie