Het Europese landbouwbeleid zet in op een sterke en snelle groei van de biologische landbouw, ook in Nederland. Heeft onze bio-sector echter wel de mogelijkheden om flink op te schalen? Uit een sterkte-zwakte analyse van de bio-sector blijkt dat er veel beleidskansen zijn om het ondernemerschap van boeren te stimuleren. Echter, een nationale kennis- & ontwikkelingsagenda is hard nodig om de bio-sector hiervoor klaar te stomen. De analyse is in opdracht van het ministerie van LNV gemaakt en op 3 november 2021 naar de Tweede Kamer verzonden.
Opschalen bio-sector
Eén van belangrijkste doelstellingen uit het Europese actieplan is dat in 2030 een kwart van de landbouwgrond in de Europese Unie biologisch zal zijn. Dit betekent dat er miljarden vrij komen om de consumentenvraag te stimuleren, maar ook om boeren te ondersteunen in hun overstap naar biologische landbouw. Nederland zet in op een transitie naar kringlooplandbouw. De omschakeling naar biologische landbouw is daar onderdeel van. Heeft de Nederlandse bio-sector echter wel de mogelijkheden om flink op te schalen? De naar de Tweede Kamer verstuurde SWOT-analyse, opgesteld door het Louis Bolk Instituut, stelt dat versterking van de kennis- en innovatiekracht bij boeren, beleid en marktpartijen dringend gewenst is om dit te kunnen doen.
Strokenteelt. Foto: Louis Bolk Instituut
Inhaalslag kennisontwikkeling
Het afgelopen decennium werd biologische landbouw minimaal gestimuleerd door de Nederlandse overheid. Dit heeft, in combinatie met een stagnerende consumentenvraag naar biologische producten, als gevolg gehad dat de kennis en innovatiekracht van de bio-sector achterloopt op Europees niveau. Met een biologisch landbouwareaal van 3,7 procent, één van de laagste percentages binnen de EU, heeft Nederland een grote inhaalslag te maken. Naast het stimuleren van de vraag door gericht beleid is specifieke kennis nodig om knelpunten (binnen de Nederlandse context) te overkomen. Denk aan kennis over het sluiten van kringlopen, veredelingstechnieken, kansen voor technologie, en de gezondheidswaarde van biologische voeding. Nederland zal haar ambities moeten opschroeven wil het serieus werk maken van de Brusselse bio-doelstellingen. Een biologische kennis- en ontwikkelingsagenda kan hiervoor het startschot zijn. Een dergelijke nationale agenda geeft richting aan beleid en praktijk, maar borgt ook kennisdeling binnen de bio-sector.
Beleidskansen bio-sector
Brussel roept EU-landen op om tenminste 30% van de totale Europese begroting voor onderzoek en innovatie naar de ontwikkeling van de bio-sector te laten gaan. Voor Nederland is het opportuun om de handschoen op te pakken en de opgelopen achterstand snel in te halen. Intensieve uitwisseling tussen onderzoek, advies en praktijk helpen biologische en gangbare boeren om kansen te grijpen die de oplevende bio-sector hen biedt. Nederland heeft meer dan voldoende opties om de vraag naar biologische producten en het ondernemerschap van de boeren in de duurzame sector te stimuleren en te benutten. De SWOT-analyse laat een reeks aan beleidskansen zien die de sector vooruit helpt, met steun in de rug van de overheid. Voor de analyse en alle aanbevelingen, raadpleeg het rapport 'SWOT-analyse van de biologische landbouw met kansen voor stimulering'.
Voor meer informatie:
Louis Bolk Instituut
www.louis-bolk.nl