Tholen – De pandemie en bijhorende quarantainemaatregelen hebben zeker een impact op politiek en economisch vlak en op landelijk maar ook wereldwijd niveau. "De stijgende grondstofprijzen, volksgezondheid, vaccinaties, ziekenhuisopnames, sterftecijfers etc. allemaal factoren die de handel in het algemeen sterk beïnvloeden", zegt Jan Vermeiren van exotenimporteur Exofi. "Het is ook ineens duidelijk in hoeverre we afhankelijk zijn van het overzeese containertransport. Grondstofprijzen vliegen de pan uit, waarbij de kosten voor een transport vanuit China tien keer hoger zijn dan twee jaar geleden. Naast dat is er wereldwijd ook een groot tekort aan computerchips. Die zijn nodig in onder de andere de productie van laptops en smartphones, maar ook bijvoorbeeld in de autosector." De vraag naar laptops en mobiele telefoons nam tijdens de lockdown sterk toe, doordat velen thuis gingen werken. Door de tekorten zijn er zelfs bedrijven die tijdelijk hun productie of assemblage staken.
Jan Vermeiren, Exofi
Schrik in AGF-sector
Groothandels in groenten en fruit werden ook slachtoffer van de ontregelingen in de maatschappij, want klanten zoals scholen, restaurants en cafés vielen weg, de openmarkt werd beperkt en anderen bleven weg uit angst voor besmetting. Wereldwijd viel productie stil en sloten landen hun grenzen, daarnaast ontstonden er tekorten aan reefers. Dit alles droeg niet bij aan de toelevering van groente en fruit. De vraag naar verse groenten en fruit vanuit de retail en ook e-commerce nam daarentegen wel toe. "In de fruitsector waren er ook tijdelijke tekorten van boomgerijpte producten die per luchtvracht geïmporteerd worden. Sommige teeltlanden gingen zelfs dicht en waren onbereikbaar zoals onder andere Thailand en China. In 2020 lag de aanvoer van Thaise producten 10 weken stil door quarantainemaatregelen en hetzelfde was het geval in China. Hierdoor verdubbelde de prijs van gember in dat jaar."
Covid-revolutie op de exotenmarkt
"Er waren de laatste jaren weinig revoluties op de exotenmarkt, met uitzondering dan van wat Covid-19 teweegbracht. Onder invloed van de inmiddels bijna twee jaren pandemie is de Belgische consument wel meer exoten gaan kopen en ik kan daar drie redenen voor geven", zegt Jan.
"Allereerst is er steeds meer vraag naar fruit met een hoog vitamine C-gehalte. Dat is goed terug te zien in de verkoop van kiwi’s. Dat zijn echte vitamine C-bommen. Men zegt dat de vraag wel met 40% is toegenomen tijdens Corona."
Kiwi
Het Europese kiwiseizoen vangt in november 2021 aan en loopt tot mei 2022. De verwachtingen zijn dat het aanbod laag zal zijn. Door vorst in het voorjaar zijn er in Italië bijvoorbeeld zones waar 50% minder opbrengst zal zijn. De totale kiwioogstraming in Italië komt op ongeveer 250.000 ton. "Dat is historisch laag. Ook de groene Hayward uit Frankrijk, de populairste kiwi in België, zal minder geoogst worden, want er zijn veel telers overgestapt op gele kiwi."
De verwachting is dan ook dat in november de prijzen voor de Europese kiwi hoog zullen zijn. In andere Europese landen zal de komende jaren de productie van groene kiwi naar verwachting wel stijgen in volume. Vooral Griekenland, Spanje, Portugal en Turkije planten en kweken meer groene kiwi.
"Een exotische vitaminebom"
"Een tweede reden voor de stijgende consumptie van bepaalde exoten ligt bij de kennis van de consument. Steeds meer mensen zijn op de hoogte van de gezonde eigenschappen van bepaalde exoten, zoals van kiwi, lime, gember, kurkuma, mango, papaja, ananas, granaatappel en avocado. Gedurende de lockdown werd er meer kiwi geconsumeerd, omdat die veel vitamine C bevat; maar de kiwi heeft ook andere positieve eigenschappen zoals het positieve effect op de spijsvertering, kiwi zou een natuurlijk medicijn zijn tegen astma, versterkt het immuunsysteem en helpt bij slaapproblemen. Kiwi bevat vitamine B, E, K en C en mineralen zoals koper, potassium, magnesium, calcium en ijzer. Het eten van kiwi helpt tegen het voorkomen van bloedproppen, werkt ook bloeddrukverlagend, beschermt ons DNA, is ontstekingsremmend en daarnaast goed voor de huid. Kiwi bevat net zoals granaatappelen en blauwe bessen veel antioxidanten", aldus Jan.
Papaja
"Papaja versterkt het immuunsysteem ook en bevat de stof papaïne dat bloedversterkend werkt en de spijsvertering bevordert. Het is een natuurlijk medicijn voor mensen met bloedproblemen. Deze tropische vrucht heeft een hoog magnesiumgehalte alsook een hoog gehalte potassium en koper en vitamine C en A. Papaja beschermt tegen virussen door een hoog gehalte aan antioxidanten die de huid beschermen, is goed om het lichaam te ontgiften en ontstekingen te voorkomen en geeft bescherming tegen reuma en artritis. Daarnaast ook goed voor hart en bloedvaten en beschermen van aders door een hoog gehalte aan vitamine C. Helpt kanker voorkomen, want het bevat beta-carotene de stof die het risico op kanker verlaagt. Goed tegen astma door een hoog gehalte aan vitamine A, goed tegen ouderdomsverschijnselen, goed voor de huid en beschermt het lichaam tegen ontstekingen en virussen, verhoogt onze immuniteit."
Gember
"In 2020 verdubbelde de verkoop van gember. Gember is een antioxidant en is goed voor de ingewanden en voor homeopathische genezing, zit vol potassium, magnesium. Werkt tegen ziekte en boost het immuunsysteem, is goed tegen indigestie en constipatie. Verse gember is een sterke pijnstiller voor spierpijn en gewrichtspijn. Is een natuurlijk middel tegen misselijkheid bij zwangerschap. Is een preventief te nemen middel tegen darmkanker. Kan recuperatie versnellen, ontgift het lichaam en is een natuurlijk middel tegen baarmoederkanker. Daarnaast helpt het bij menstruatiepijn. Goed tegen winderigheid. Beschermt de bovenste luchtwegen tegen ziektes zoals astma en bronchitis. Kan ook gebruikt worden om brandwonden te genezen."
Mango
"Mango bevat 11 voordelen voor de gezondheid en wordt ook wel de koning van het tropische fruit genoemd. Bevat vitamines en mineralen die een natuurlijk medicijn zijn en de algehele gezondheid bevorderen. De mango is het meest verkochte fruit ter wereld en komt oorspronkelijk uit India. India heeft nog steeds de hoogste productie, maar mango's worden nu jaarrond gekweekt, vooral in Peru, Brazilië, Mexico alsook in Midden- en Zuid-Afrika (Senegal, Ivoorkust, Egypte, Zuid Afrika, etc.), in Europa in Spanje, regio Malaga. Net als papaja's bevat mango enzymen die goed zijn voor onze gezondheid. Het bevat ook vezels die de spijsvertering bevorderen en constipatie tegengaan, het helpt kanker en hartproblemen voorkomen. Het is het nationale fruit in India, Pakistan en is te zien op de vlag van Bangladesh. De mango wordt gebruikt in de Indische godsdienst en bij huwelijken en ceremonies in het land. De vrucht bevat veel vitamine C, B6, K en E alsook veel mineralen en sterke antioxidanten. Mango bevat pectine en dat is goed tegen prostaatkanker. Ze is rijk aan potassium, magnesium en koper, helpt bij zware inspanningen en herstelt het lichaam. Het bevat een chemotherapeutisch middel dat helpt om onder andere borstkanker te voorkomen, maar ook verstoppingen en brandend maagzuur. En draagt daarnaast bij aan het behoud van een jonge, gezonde huid. Helpt bij ondergewicht doordat het veel suiker bevat, maar ook vet en proteïnes. Het is een lekkere steenvrucht, bevat betacaroteen en astragalin. Is zeer goed voor de algemene gezondheid, stimuleert de spijsvertering en vermindert de kans op darmkanker. Pectine regelt de spijsvertering en bevordert de eetlust. De mango is rijk aan ijzer en goed tegen bloedarmoede of anemie, verhoogt de aanmaak van rode bloedcellen. Is goed bij zwangerschap door het hoge gehalte aan ijzer en kan de eetlust opwekken. De yin tonic of de tonic gemaakt van mango in China wordt gebruikt in combinatie met Chinese kruiden als medicatie tegen zeeziekte, constipatie, tegen bloedend tandvlees, hoesten, koortswerend, bij misselijkheid in het algemeen."
Kurkuma
Jan gaat verder: "Kurkuma is een anti-inflammatoir middel, een natuurlijke manier om ontstekingen tegen te gaan. Verlaagt risico op kanker (prostaatkanker, borstkanker, darmkanker). Is een middel om Alzheimer tegen te gaan. Verzacht pijn bij artritis. Daarnaast beschermt kurkuma het hart tegen aanvallen en verlaagt het het risico op diabetes en heeft een pijnstillende werking. Kurkuma wordt bijvoorbeeld gebruikt bij hoofdpijn en migraine en ook bij pijnlijke maandstonden. Kan helpen bij vermageren en het tegengaan van overgewicht. Maar is bijvoorbeeld ook een middel om huidziekten te behandelen."
Avocado, de natuurlijke antidepressiva
"Ready to eat avocado (RTE) is een blijvende stijger in de exotenmarkt en wordt elk jaar populairder. Hass RTE Avocado is goed tegen cholesterol en draagt bij aan een gezond hart en sterke bloedvaten. Het bevat daarnaast het stofje lutein en dat is goed voor de ogen. Vitamine K draagt bij aan een gezonde huid, sterk immuunsysteem en een goedwerkende spijsvertering. En het dagelijks eten van avocado zou zelfs het risico op depressies verminderen. Wordt vooral geteeld in Zuid-Amerika en bevat meer dan 20 vitamines en mineralen en het HDL cholesterol of de goede cholesterol die bevorderlijk werkt tegen hartproblemen, hartaanvallen en bloedvatproblemen en helpt ook bij het afvallen."
Minder consumptie in de zomer
"Het is algemeen bekend dat in de zomer normaliter minder exoten worden geconsumeerd. Daar komt bij dat Covid-19 veel manifestaties en feesten naar andere data en seizoenen heeft geduwd. Momenteel zijn er in België veel festivals die initieel niet konden doorgaan zoals Pukkelpop en Tomorrowland, maar er zijn een massa kleinere evenementen momenteel, en dat is goed voor de toeleveranciers, zowel van catering als verhuur van geluid en licht, sectoren die het heel moeilijk hadden in deze pandemie periode van bijna 550 dagen inactiviteit. Ook restaurants en hotels zijn sinds juli weer open en momenteel staan er toch wat meer exotische producten op het menu. Er wordt bijvoorbeeld veel gebruikgemaakt van cressen in honderden smaken en combinaties, wilde champignons, veenbessen en ander rood fruit. De mondmaskerplicht verdwijnt ook stilaan en de mensen komen meer en meer op straat."
Zoete aardappel
"De groente die bij uitstek bijna 40% meer verkocht wordt zijn de zoete aardappelen. Ze staan massaal op het menu en worden ingevoerd uit Spanje, Egypte, de VS, Honduras en Guatemala. Bovendien gaan er veel uitgestelde trouw -en communie feesten door. Om die redenen zou de verkoop van bv. haricots verts (of extra fijne bonen) en peulen goed mee. De Belgen bleven deze zomer vaak in België op vakantie, vooral aan de kust werd AGF goed verkocht.
Door de overvloedige regen waren er wel natuurrampen in Wallonië, waar bijna alle dorpen enorme schade opliepen en de mensen terplekke dienden geholpen te worden. Er was een massale vorm van solidariteit tussen Vlaanderen en Wallonië, aangezien onze regeringen faalden om terplekke de opkuis en heropstart te regelen. Iedereen vraagt zich natuurlijk af waar die miljarden euro's vandaan zullen komen die nodig zijn voor de heropbouw van Wallonië en het massaal vaccineren van de bevolking.
Ook sportcompetities hervatten allemaal rond augustus en september, zowel alle zaalsporten als in open lucht. Dit gaat dikwijls gepaard aan een lunch, waar vooral de catering meer werkt, alsook restaurants die take-away verzorgen. Dit praatje over verkoop van groente en fruit is doorspekt met economische en politieke gevolgen van Covid-19. We kunnen er niet naast kijken dat dit fenomeen onze dagelijkse gebruiken fors heeft beïnvloed. Ook manifestaties zoals het WK wielrennen dat binnen 14 dagen doorgaat in Leuven, zorgt ervoor dat er één miljoen Belgen en mensen van alle nationaliteiten buiten zullen komen om deze competities live te volgen."
Terug naar normaal?
Jan gaat verder: "De vraag is ook wanneer de toeristen weer naar de Benelux zullen komen. De hotelsector heeft enorm geleden in de grote steden door het wegblijven van de Amerikanen, Chinezen, Japanners en andere nationaliteiten voor stadsbezoeken naar Brugge, Antwerpen, Gent en Brussel; ook de cruiseschepen leggen niet meer aan in ons land, maar we hopen dat er nu een aanzet komt voor toerisme, want we zijn wereldleider qua vaccinatie in België. De totale bevolking is voor 72% ingeënt, en de volwassen bevolking in Vlaanderen zelfs voor meer dan 85%. Brussel loopt achter met 48% en daar is de vaccinatie- pas voor alles nodig o.a. voor café, restaurant etc. Ten derde zijn er op TV enorm veel kookprogramma's en de keuken wordt veel internationaler. Dit brengt een grotere verkoop van exoten en aanverwanten met zich mee. Goede voorbeelden daarvan zijn de Thaise en Chinese keuken. Er wordt veel meer gebruikgemaakt van gember, zoete aardappelen en andere producten die vlees kunnen vervangen. Ook veganisme is sterk in opmars."
"De komst van AH, Jumbo en andere retailers naar België en de stijgende prijsconcurrentie tussen de grote ketens brengt veel spanning op handelaars, verpakkers, logistiek en producenten met zich mee. Het valt nu af te wachten welk effect de wekelijks stijgende energieprijzen en grondstofprijzen als gevolg zullen hebben op de algehele economie en in het bijzonder de verkoop en consumptie van groente en fruit. Het blijft natuurlijk de vraag hoe de situatie zich de komende tijd gaat ontwikkelen. Zal de horeca weer op volle toeren kunnen draaien Zal het toerisme weer terugkeren naar het niveau van voor Covid-19? Ik kan nu mijn 32 jaar ervaring in de internationale fruitsector goed gebruiken."
Voor meer informatie
Jan Vermeiren
Exofi Fresh Market
Werkhuizenkaai 112, mag.25-26
B-100 Brussel, België
+32 (0)2 243 1249
info@exofi.be
www.exofi.be