"Het leven is hier zwaar en er was niet veel gezonde voeding beschikbaar," vertelt Charles Lukania, projectcoördinator bij Voices4Change in Kenia. "Toen Erik Lundgren van Ljusgårda in 2019 op bezoek kwam, stelde hij tuinbouwmaterialen ter beschikking zodat we de eerste hydrocultuur-demosite konden starten in de informele gemeenschap Korogocho in Nairobi."
Het begon allemaal in 2016 toen Maria Zachs de Zweedse organisatie Voices4Change, V4C, oprichtte. Maria werkte al lang in de non-profit sector met basismobilisatie, democratisering en mensenrechten. Toen ze in 2018 voor het eerst de informele gemeenschappen van Dandora en Korogocho in Nairobi bezocht, raakte ze onder de indruk van de toewijding van jonge mensen om hun eigen gemeenschappen te transformeren.
Charles Lukania en Maria Zachs
Kenia wordt gekenmerkt door een snel groeiende bevolking, snelle verstedelijking en groeiende armoede in de steden. Jeugdwerkloos-heid is een dringend economisch en sociaal probleem dat jongeren kwetsbaar maakt voor misdaad en sociale onrust. Voedselonzekerheid en ondervoeding zijn wijdverbreid in de stedelijke gemeenschappen van Nairobi.
Drijvende tafels voor huishoudens
"Het water dat de mensen hier voor de tuinbouw gebruiken komt uit de Nairobi rivier die zwaar vervuild is," zegt Charles. Omdat hydrocultuur volledig nieuw was voor het gebied, begon het V4C team met een kleinschalige huishoudelijke modelbedrijfje dat bestond uit twee hydrocultuur tafels. Gewassen die werden geteeld waren spinazie en paksoi. Het Zweedse bedrijf Ljusgårda werd de belangrijkste investeerder waardoor het project kon groeien.
Enkele watertafels (Foto's: Alexander Arnholm Dandora)
Watervervuiling is niet het enige probleem in het gebied. Door de aanwezigheid van de stortplaats van Dandora is de grond ongeschikt voor de groenteteelt vanwege de hoge concentratie giftige stoffen. Veel lokale bewoners werken op deze gevaarlijke plek om afval te verzamelen en te overleven.
Maria: "Het hebben van een duurzaam bestaan is een fundamentele stap op weg naar een veiligere, gezondere en meer welvarende toekomst. Veel mensen die naar de buitenwijken van Nairobi verhuizen zijn van oorsprong telers, dus ze weten hoe ze groenten moeten telen."
Het grootste probleem is dat de grond daar giftig is. "Daarom willen we een alternatief bieden voor de conventionele tuinbouw, met extra veiligheid. Op die manier krijgen ze toegang tot voedzame gewassen en kunnen ze ook in hun levensonderhoud voorzien."
Erik Lundgren legt het concept van de drijftafel uit (Foto's: Alexander Arnholm Dandora)
De gemeenschap verbinden
Het belangrijkste doel van Voices4Change is om de gemeenschap te verbinden door stedelijke tuinbouwenthousiastelingen en milieuactivisten te verenigen om armoede te bestrijden en de toegang tot voeding te vergroten. Met het project zorgen ze ook voor werkgelegenheid in een gebied waar werkloosheid en armoede welig tieren. Voices4Change is nu in de fase van schaalvergroting en is op zoek naar partnerschappen en financiering voor het project.
Dit is het eerste stadstuinbouwproject in zijn soort. Charles: "Er zijn wel andere stadstuinbouwprojecten, zoals telen in de vollegrond, maar uit onderzoek blijkt dat de grond nog steeds vergiftigd is. Daarnaast zijn we beperkt in de beschikbare ruimte. Daarom heeft hydrocultuur hier veel te bieden."
Na het opzetten van een solide programma in Kenia, wil de organisatie soortgelijke projecten starten in de buurlanden. "Als het hier werkt, zal het daar ook effectief zijn," merkt hij op.
Bijeenkomst bij het teeltbedrijf (Foto's: Alexander Arnholm Dandora)
Lokaal inkopen
Naast het telen van lokale voeding, promoot V4C het gebruik van lokaal ingekochte producten. Charles voegt daaraan toe: "We verzamelen lege Coca Cola flessen zodat we die kunnen recyclen en gebruiken voor de teelt. We proberen ook onze eigen voedingsoplossing te produceren om minder afhankelijk te zijn."
Maria merkt op: "Later willen we niet dat mensen afhankelijk zijn van externe steun voor het opzetten van hun eigen bedrijf. Om duurzaam te zijn, moet het lokaal en low-tech zijn." Daarom wilde V4C iets eenvoudigs bouwen, zodat iedereen hier het zelf kan bouwen.
Maria en Charles zijn nog aan het onderzoeken wat het beste werkt in de gemeenschap van Nairobi. Maria legt uit dat ze op gezinsniveau zijn begonnen, maar omdat er hier veel hechte groepen zijn, zouden groepsprojecten ook werken, zodat ze als collectief kunnen groeien. "Uiteindelijk is voedingszekerheid voor gemeenschappen het hoofddoel van alle stedelijke agroprojecten."
Voor meer informatie:
Maria Zachs, oprichter
maria.zachs@voices4change.se
Charles Lukania, project coördinator
charles.lukania@voices4change.se
Voices4Change, V4C
www.voices4change.se