Dat calcium belangrijk is voor plantgroei, is al even bekend. Minder bekend is het gebruik van calciumthiosulfaat in de glastuinbouw. In ieder geval in Nederland.
Reden voor Tessenderlo Kerley International om dit voorjaar het gebruik van calciumthiosulfaat onder glas te onderzoeken in gerbera. Dit nadat het onder andere paprikatelers in Australië al hielp tegen neusrot, terwijl ook fruittelers in Nederland de stof toepassen voor stevige vruchten.
Gerbera
Tessenderlo koos voor gerbera, omdat hier, zeker in de winter, nog soorten zijn die problemen vertonen met stevigheid van de steel. Een hogere calciumopname blijkt daarbij te kunnen helpen. Op die manier hoeven gerbera's in boeketten niet meer een omwikkeld met ijzerdraad te worden voor extra steun.
Herman Eijkelboom, teeltdeskundige bij Tessenderlo Kerley International, deelt hieronder de resultaten van onderzoek naar CaTs® als nieuwe calciumbron voor de glastuinbouw.
Stevigheid wordt bepaald door meerdere factoren maar het is bekend dat calcium een belangrijke rol hierin speelt, stipt Herman aan. Calcium wordt door gerberatelers aangeboden als calciumnitraat en calciumchloride. "Met name calciumchloride zijn de telers in de laatste jaren steeds meer gaan gebruiken."
Beter blijven plakken
Naast deze bronnen voor calcium kunnen telers calcium ook aanbieden als CaTs (een oplossing van calciumthiosulfaat). Thiosulfaat (S2O32) is te vergelijken met sulfaat (SO42-) waarbij een zuurstofatoom vervangen is door een sulfaatatoom. In tegenstelling tot calciumsulfaat is calciumthiosulfaat wel oplosbaar. Thiosulfaat wordt in enkele weken omgezet in sulfaat.
Thiosulfaat is ook aanwezig in STS (silver thiosulfate solution) dat wordt toegepast om het vaasleven van de bloemen te verlengen. Zilverthiosulfate in een oplossing blijkt niet alleen zilver- en thiosulfaat-ionen te bevatten maar ook complexere vormen als [Ag2(S2O3)2]2-.
Deze negatief geladen complexen blijken makkelijker te worden getransporteerd door de houtvaten naar de bloemen dan positief geladen zilveratomen. Dit verschil wordt veroorzaakt de negatieve lading aan de binnenkant van de vaten waardoor positief geladen deeltjes makkelijker blijven ‘plakken’. De opname van zilver als zilverthiosulfaat is dan ook hoger dan wanneer men zilver zou toe dienen als zilvernitraat.
Lessen uit paprika
Groentetelers in Australië passen CaTs toe in tomaat en paprika om neusrot tegen te gaan. Neusrot is evenals de stevigheid van bloemstengels gekoppeld aan calciumopname, weet Herman. "Per 100.000 liter voedingsoplossing voegen de telers in Australië 10 liter CaTs toe. 10 liter CaTs® komt overeen met 0,2 mmol Calcium en 0,2 mmol thiosulfaat per liter."
Bij een proef in paprika door de universiteit van Teheran bleek toediening van CaTs inderdaad een positief effect te hebben op het calciumgehalte van de vrucht en de stevigheid. Paprika van planten die waren opgegroeid met 10 liter CaTs/100.000 liter toonden een betere houdbaarheid na 20 dagen.
Het calciumgehalte in paprika’s van planten opgegroeid met CaTs was twee keer zo hoog als van de planten die geen CaTs kregen. De controlegroep had een vergelijkbare hoeveelheid calcium in de voedingsoplossing omdat planten met CaTs minder calciumnitraat kregen.
Het effect van thiosulfaat op de houdbaarheid van paprika na 20 dagen. De controlegroep links was gerimpeld terwijl de behandeling met CaTs® rechts er nog goed uit zag. De 2e en 3e paprika zijn behandelingen met verschillende concentraties KTS®(kaliumthiosulfaat)
Test door gerberatelers
Om te kijken of CaTs een vergelijkbaar effect heeft op de opname van calcium en de stevigheid van gerbera’s zijn gerberakwekers Rudi en Günther Nisters begonnen met het mee geven van CaTs. De CaTs werd toegevoegd aan de A-bak en de concentratie was vergelijkbaar met die in Australië.
Voordat de telers begonnen met doseren, zijn twintig bloemen van de cultivar Café mee genomen om calciumgehalte en stevigheid te bepalen. Ter referentie zijn twintig bloemen Café van een kwekerij meegenomen die ongeveer 15 km verwijderd van de telers.
Het gerberaras Café
Stevigheid in de bloemen is gemeten door te kijken bij hoeveel druk de steel van de gerbera door knikt (Brookfield texture analyzer). Deze meting liet geen verschil tussen de beide tuinders zien toen nog geen CaTs werd gebruikt. Dit toont aan dat de bloemen van het referentiebedrijf in deze studie geschikt zijn als controle, stipt Herman aan.
Het meten van de stengelstevigheid
Meten van stengelstevigheid
Na vier dagen hadden Rudi en Günther Nisters al de indruk dat het blad harder was en het gewas minder problemen had met de weersomslag na zonnig weer. Drie weken later zijn de metingen voor stevigheid nog een keer uitgevoerd. Bloemen die nu geoogst werden waren minder dan 5 cm groot toen Nisters begon met het meegeven van CaTs. De steel en bloem zijn dus bijna gehaal opgegroeid in de aanwezigheid van CaTs in het druppelwater. De stelen van Nisters bleken significant te verschillen van die van het referentiebedrijf. Stelen waren nu 20% steviger.
Dit verschil werd bevestigd door te kijken naar de calciumopname van het gewas. Bij de start was het calciumgehalte in de steel 0,31% en 3 weken later bleek dat bij Nisters te zijn opgelopen tot 0,36%.
Een groter effect zag Herman bij de bloemen. Hier was het calciumgehalte toegenomen van 0,39% naar 0,60% terwijl bij het referentiebedrijf geen verschil kon worden vastgesteld. Herman concludeert: "CaTs blijkt dus een belangrijk rol te spelen in de opname van calcium en kan op die manier de kwaliteit van gerbera’s positief beïnvloeden."
Meer glasteelten
Tessenderlo onderzoekt, gesteund door bovenstaande resultaten, inzet van calciumthiosulfaat in zowel vruchtgroentegewassen, fruit en sierteelt onder glas. Het bedrijf is ook bezig met toepassing in tomaat en rozen. Herman: "De eerste gegevens van de tomatenproef laten ook een betere stevigheid zien van de vruchten." De eerste effecten op neusrot hoopt men binnenkort ook te kunnen beoordelen.
Voor meer informatie:
Tessenderlo Kerley International
www.tessenderlokerley.com
Herman Eijkelboom
herman.eijkelboom@tessenderlo.com
+31 622 48 34 82