Tholen - Er dreigt een kip-ei-situatie bij de verduurzaming van de glastuinbouw met warmtenetten. De glastuinbouw wacht daarin op het transportnet en andersom wacht het warmtebedrijf op de glastuinbouw. Op die manier komt er van duurzame warmtelevering op grote schaal weinig terecht.
En dat is juist wel een manier om de glastuinbouw richting 2040 energieneutraal te maken, zo blijkt uit verkennend onderzoek van onderzoeks- en adviesbureau CE Delft naar generieke maatregelen om de glastuinbouw te helpen overstappen op duurzame energie. De studie werd uitgevoerd in opdracht van het ministerie van LNV en de resultaten werden deze week openbaar. De onderzoekers stippen het belang van betere prikkels voor verduurzaming en van een goede infrastructuur aan.
Voor verduurzaming van de glastuinbouw moet er nog flink geïnvesteerd worden in een betrouwbare energie-infrastructuur. Foto: archief GroentenNieuws
Warmtenetten
De onderzoekers wijzen er voor wat betreft duurzame warmte op dat het regionale overheden momenteel aan slagkracht ontbreekt om warmtenetten te realiseren. Daarbij helpt het niet mee dat er met aanleg van grootschalig warmtetransport forse investeringen zijn gemoeid, terwijl er geen SDE++-subsidie voor beschikbaar is. Ook voor glastuinders is restwarmte (in 2040 moet dit, naast 50% aardwarmte, 20% van de warmtevraag in de tuinbouw invullen) momenteel financieel nog onaantrekkelijk. Alleen voor een grootschalig transportnet zoals Warmtelinq is op dit moment een financieringsoplossing gevonden.
Infrastructuur loopt achter
Werk aan de winkel dus in Den Haag. Daar wordt momenteel wel aan een wet Collectieve Warmtevoorziening gewerkt, maar de glastuinbouw zit daarin niet. Aan warmtebedrijven zelf is het de keus om tuinders in hun projecten te betrekken.
Die tuinders worden momenteel o.a. vanwege lage gasprijzen en nadelige uitgevallen belastingen (o.a. de Opslag Duurzame Energie) niet voldoende geprikkeld om te verduurzamen, stippen de onderzoekers verder aan. Daarbij zijn zij ook nog terughoudend omdat het bijvoorbeeld voor levering van CO2 en elektriciteit (op sommige plekken in Nederland kan dit de groei van o.a. de glastuinbouw niet volgen) ook nog ontbreekt aan genoeg goede infrastructuur.
CO2-belasting als prikkel
Eén van de prikkels waarin de onderzoekers wel heil zien is een CO2-heffing. Een effectieve CO2-prijsprikkel ontbreekt momenteel in de glastuinbouw. Een hogere CO2-prijs maakt de glastuinbouw concurrerender t.o.v. andere markten en is direct ook een prikkel om te verduurzamen.
LNV-minister Schouten wees bij presentatie van het onderzoek deze week de Kamer o.a. op deze heffing. Zij schrijft dat uit de uitkomsten van het onderzoek blijkt dat als dat duurzame-warmte-technieken ten opzichte van een wkk rendabel worden als de EB (Energie Belasting)- en ODE-tarieven voor elektriciteit en aardgas in balans zijn en er één tarief voor alle eindgebruikers of bedrijfsleven geldt. In combinatie met hogere warmtesubsidies zorgen deze doorgerekende beleidsopties er in samenhang voor dat de businesscase voor verduurzaming in de glastuinbouw significant verbetert.