Tholen - Dit was de titel van het webinar dat vorige week werd georganiseerd door DCM voor tomatentelers in België en Nederland. Er kwamen diverse specialisten aan het woord.
Christine Vos van Scientia Terrae kreeg als eerste het woord van moderator Thijs De Langhe. Christine kwam eerst kort terug op de snelle opmars van dit vervelende virus voor tomatentelers. In 2014 was de eerste grootschalige uitbraak in Israël, in 2018 kwamen Europa en Mexico helaas aan de beurt. En op dit moment zijn er in België 3 geregistreerde besmettingen en in Nederland 23.
Foto rechts: Christine Vos
Geoefend oog
De symptomen van ToBRFV zijn heel divers. De symptomen lijken afhankelijk te zijn van het geteelde ras, de temperatuur, het klimaat en het isolaat. Het virus gedijt (helaas) goed bij hoge temperaturen en lijkt zich sneller te verspreiden in de kas bij zonnig en warm weer. Door die veelheid aan symptomen is het ziektebeeld wat verwarrend en daardoor lastig te herkennen. Een geoefende oog is nodig om het goed en voldoende te scouten. Christine: "Win, bij twijfel, advies in bij het laboratorium. Enkel een analyseresultaat biedt uitsluitsel.”
Er is een groot verschil in testen. Er kan gedetecteerd worden op de eiwitmantel of op het genetisch materiaal (RNA). De methodiek verschilt sterk in gevoeligheid, precisie, doorlooptijd en prijs. Christine adviseert dit goed na te vragen bij het lab. Bij de uitgevoerde ToBRFV-detectie-ringtest over verschillende labo’s in Europa waaronder Scientia Terrae, bleken de kwantitatieve PCR testen voor ToBRFV 1000 tot 100.000 keer gevoeliger dan de gewone PCR testen. De ELISA test heeft een vergelijkbare gevoeligheid met de gewone PCR.
Geen symptomen, wel virus
Zowel zaden, planten en vruchten kunnen het virus bevatten. Extra lastig is dat ook besmette delen met een hoge virusconcentratie geen symptomen hoeven te laten zien. Het virus is zeer stabiel en blijft lang infectieus. Het virus wordt mechanisch overgebracht voornamelijk via mensen, materiaal en besmette oppervlaktes maar zou secundair ook kunnen overgebracht worden door hommels en besmet water. Dus besteed zeker aandacht aan deze (potentiële) infectiebronnen in de hygiëneprotocollen.
Scientia Terrae heeft in samenwerking met LAVA en de Belgische proefcentra ontsmettingsmiddelen getest op plantensap in waterig milieu, harde kunststoffen en staal. Ook is er getest op handhygiëne. Voor wat betreft het laatste is het gebruik van wegwerphandschoenen verreweg de beste methode.
Laura Pelleriaux is technisch adviseur biorationals bij DCM in België
Intermezzo: DCM producten in de tomatenteelt
Laura Pelleriaux is technisch adviseur biorationals bij DCM in België. Ze nam als intermezzo kort de middelen door die DCM aanraadt in de tomatenteelt. In chronologische volgorde adviseert ze de volgende middelen aan: vaccinatie met PMV®-01 ter bescherming tegen PepMV bij aankomst van de planten in de kas en vervolgens (de volgende drie biostimulanten); InterAct (op moment van eerste bloei voor generatieve sturing), Vitact F (wanneer de plant op het plantgat wordt gezet voor een goede wortelontwikkeling in de inerte mat), Impuls TD (voor een vitaliteitsboost voor een stressvolle periode). Al deze middelen werden door Laura ook besproken middels praktijkvoorbeelden.
Annelies in actie tijdens het webinar
Scouten en herkennen
Annelies Justé ging vooral in op de praktische tools bij ToBRFV. Het scouten is belangrijk, maar herkennen is echt niet makkelijk. De symptomen van ToBRFV worden vaak verward met het Pepinomozaiekvirus. “Neem monsters,” waarschuwt ze. “En doe voor ieder monster nieuwe handschoenen aan."
Verder benadrukte Annelies het belang van vaccineren met PMV-01 in tijden van ToBRFV gesteund door praktijkvoorbeelden en de wetenschappelijke literatuur.
Het goede nieuws
Er zijn reeds resistente genen tegen ToBRFV bekend. Zo is er reeds een publicatie verschenen waar sprake is van 29 IR genotypes, waaronder commerciële rassen en 1 HR genotype. Dat is goed nieuws en veelbelovend voor de tomatentelers.
Ook vertelt Annelies over het langetermijnonderzoek naar oplossingen tegen virussen waar DCM mee bezig is om in de toekomst sneller te kunnen gaan schakelen bij nieuw opkomende virussen en/of andere pathogenen.
Ten slotte vertelt Annelies over het grootschalige Europese project over ToBRFV met 25 partners in 12 verschillende landen, waarbinnen DCM de mogelijkheden voor crossprotectie tegen ToBRFV onderzoekt. In de groep van 25 partners zitten onder andere Scientia Terrae (BE), Proefstation voor de Groenteteelt (BE), Proefcentrum Hoogstraten (BE), Universiteit Wageningen (NL) en het Volcani Center in Israël.
Voor meer informatie:
DCM Nederland
Annelies Justé
M. +31 (0)6 4682 8031
aju@dcm-info.nl
DCM België
Laura Pelleriaux
M. +32 (0)479 413 885
lpe@dcm-info.com
Scientia Terrae
Christine Vos
+32 (0)1530 5593
cvo@scientia.be