Meer oogsten na goed meten in Letse komkommerkas

Op 24 mei 2017 opende Letse teler Getlini EKO 's werelds eerste komkommerkas waarin LED werd gebruikt voor assimilatiebelichting. Vanaf de eerste dag werd vrucht gedund om zo precies het aantal vruchten over te houden wat kan groeien in de geplande hoeveelheid licht.

Volgens berekeningen zou de wekelijkse opbrengst in Getlini EKO niet minder zijn dan 4,2 kilogram per m2 zijn; bij een plantdichtheid van 3,56 planten per m2 en het geplande gemiddelde gewicht van 260 gram, zouden niet minder dan vier en niet meer dan vijf komkommers van een plant moeten komen. Om dat aantal te bereiken moeten door de teler wel vrucht gedund worden.

De eerste teeltcyclus was leerzaam voor teler en personeel. Tijdens de tweede cyclus kon de ervaring uit ronde één worden toegepast. Het werd duidelijk tijdens deze cyclus dat zelfs een goed uitgeruste kas als die van de Letse teler niet altijd de belangrijke zaken meet, zoals hoe de planten aanvoelen en hoe ze reageren op veranderingen in temperatuur en luchtvochtigheid. 

In 2018 werd uiteindelijk besloten met sensoren van Aranet te gaan werken. 

Temperatuurschommelingen
Het eerste Aranet basisstation werd opgezet bij Getlini EKO in januari 2018. Het was uitgerust met de sensoren die toen beschikbaar waren, voor omgevingstemperatuur, relatieve luchtvochtigheid en het CO2-niveau. De temperatuursensoren werden geïnstalleerd op verschillende hoogtes: aan de bovenkant van de plant, in het midden en aan de onderkant, waar de komkommers zitten.

Dat hielp het bedrijf bij het realiseren dat vorige aannames en begrip van het gedrag van warmte in de kas niet compleet waren. Het bleek dat het verschil in temperatuur tussen de bovenkant en de onderkant van de plant op een warme dag tot wel 2 graden kan zijn. Omdat de bovenkant warmer is, ontwikkelt dit deel van de plant zich sneller dan de komkommers.

In de winter, met de verwarming aan, is de lucht beneden tot 3 graden warmer dan de lucht boven. Als de omgevingstemperatuur verandert, veranderen ook de relatieve luchtvochtigheid, het waterdoorlatend vermogen van de planten en uiteindelijk ook het waterverbruik.

Meer opbrengst
Door deze sensoren op dezelfde hoogte op verschillende plaatsen in de relatief kleine kas op te hangen, bleek dat de omgevingstemperatuur met 2,5 graden kan schommelen. Met deze factor moet rekening worden gehouden bij het sorteren van de vruchten. In het koelere gedeelte van de kas bedroeg de temperatuurdaling 's nachts 1,5 graden en overdag tot 2,5 graden, met als gevolg dat de groeisnelheid daar lager was, wat betekende dat meer vruchten moesten worden verwijderd om een gelijke opbrengst te behouden, zo dacht men in de kas.

Ondanks de verschillende problemen leverde de eerste winter/zomercyclus, die plaatsvond tussen 13 januari en 6 juli, 287 vruchten of 71,8 kg/m2 op. Met de training die begon tijdens de winter/zomercyclus van 2018, leidde dezelfde cyclus in 2019 tot een oogst van maar liefst 315 vruchten/84,2 kg/m2.

De oogstpercentages die dit jaar bij Getlini EKO zijn bereikt, zijn het resultaat van zorgvuldige gegevensanalyse, van toezicht op en beheer van de planten. Dit resultaat is het gevolg van kleine wijzigingen in talrijke parameters en werkwijzen, waarbij rekening wordt gehouden met de reacties van de plant en deze in al zijn behoeften wordt voorzien. Dit maakt het tot een precisiemethode voor de komkommerteelt, aldus Aranet. 

Lichthoeveelheid weten is noodzaak
Het kan ook gezegd worden dat dit soort methodes alleen nuttig zijn in kassen die zo geavanceerd zijn als die in Getlini EKO, maar dat is niet helemaal waar. In tegenstelling tot bijvoorbeeld foliekassen kan in de Getlini EKO kas elke klimaatparameter worden bediend. Zelfs met al deze opties kan Getlini EKO haar teeltplannen niet waarmaken zonder de reacties van de planten op veranderingen te monitoren. Het monitoren van plantengroei op deze manier is simpel en gemakkelijk te begrijpen. En daarmee voor alle telers met een (tunnel)kas van belang.

Wanneer deze aanpak wordt toegepast in een kas zonder kunstlicht en wanneer een langdurige vermindering van de totale hoeveelheid licht wordt verwacht, is het raadzaam kleinere vruchten te plukken, zodat de plant wordt ontlast en over reserves beschikt om zijn wortels te onderhouden en nieuwe vruchten te laten groeien, waardoor vruchtmisbruik wordt voorkomen.

Uit de waarnemingen blijkt dat een verlaging van de gemiddelde temperatuur over 24 uur niet leidt tot een evenredige vermindering van de plantengroei. Door de kassen te monitoren, kan worden vastgesteld wanneer de tijd rijp is om kleinere vruchten te gaan plukken.